Hệ sinh thái rừng trên vịnh Hạ Long rất đặc trưng, phong phú, với tổng số hơn 1.000 loài thực vật sống trên các đảo bước đầu được thống kê, trong đó phát hiện 17 loài thực vật đặc hữu, như: Tuế Hạ Long, cọ Hạ Long, ngũ gia bì Hạ Long, nhài Hạ Long, song bế Hạ Long, riềng núi đá. Bên cạnh đó, đây là nơi cư trú của nhiều loài động vật, bước đầu thống kê được 4 loài lưỡng cư, 10 loài bò sát, 40 loài chim và 22 loài thú, đặc biệt là có sự hiện diện của loài khỉ vàng, khỉ đuôi dài...
 |
|
Việc thành lập Khu rừng đặc dụng trên vịnh Hạ Long góp phần gìn giữ phát huy giá trị của Vịnh theo hướng bền vững |
Rừng trên vịnh Hạ Long mang giá trị bảo tồn các loài quý hiếm, cũng là nơi lưu trữ rất nhiều nguồn gen thực vật có các giá trị sử dụng về gỗ, dược liệu, thực phẩm, cũng như môi trường sống như vậy, nhưng việc quan tâm, đầu tư bảo vệ rừng và hệ sinh thái đất ngập nước Vịnh Hạ Long thời gian qua vẫn chưa được quan tâm đúng tầm theo giá trị vốn có.
Trao đổi với PV Báo TN&MT, Phó Chủ tịch UBND TP.Hạ Long, Nguyễn Hữu Nhã cho biết, những năm gần đây, số lượng khách du lịch tham quan vịnh Hạ Long không ngừng tăng lên, đã phần nào làm ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường, hệ sinh thái rừng trên vịnh Hạ Long. Trước thực trạng này, thành phố đã có những phân tích, đánh giá, từ đó tham mưu, đề xuất tỉnh xây dựng dự án thành lập Khu rừng đặc dụng bảo vệ cảnh quan vịnh Hạ Long. Mục đích của dự án là quản lý, bảo vệ, phát triển, sử dụng bền vững tài nguyên rừng, nhằm bảo vệ môi trường sinh thái, tạo cảnh quan, bảo tồn các nguồn gen quý hiếm, bảo tồn đa dạng sinh học.
Theo đó, sẽ bảo tồn và phát triển thực vật trên cạn, gồm 507 loài, thuộc 351 chi, 110 họ thực vật bậc cao, 17 loài thực vật đặc hữu; các động vật trên cạn, gồm 71 loài chim thuộc 30 họ, 12 bộ, thú 22 loài, bò sát 8 loài, lưỡng cư 4 loài; bảo tồn 102 loài san hô thuộc 11 họ và 32 gen thuộc bộ Scleractinia.
 |
|
Nhiều cá thể khỉ sinh sống tại một số hòn đảo trên vịnh Hạ Long |
Cụ thể, khu rừng đặc dụng bảo vệ cảnh quan vịnh Hạ Long được xác định tại vùng lõi của Vịnh, có diện tích 335km2, với 775 hòn đảo, trong đó có 450 hòn đảo đã có tên, 325 hòn đảo chưa đặt tên, bao gồm toàn bộ đảo nổi và rừng ngập mặn nằm trong di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.
Khu rừng đặc dụng này sẽ được chia làm 3 phân khu chức năng và vùng đệm, bao gồm: Phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, với tổng diện tích tự nhiên là trên 4.300ha, chiếm 85% tổng diện tích tự nhiên của khu rừng đặc dụng; phân khu nghiên cứu và phục hồi sinh thái, với diện tích trên 587ha, chiếm 11,7% tổng diện tích tự nhiên rừng đặc dụng; phân khu dịch vụ - hành chính, với diện tích 127ha nằm trong các trung tâm bảo tồn.
Được biết, theo khái toán từ năm 2020-2030, tổng vốn đầu tư cho Khu rừng đặc dụng bảo vệ cảnh quan vịnh Hạ Long là trên 64 tỷ đồng, nhằm thực hiện các dự án, phương án và chương trình nghiên cứu ưu tiên như: Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất gắn với quyền sử dụng khu rừng cho Ban Quản lý vịnh Hạ Long; đặt tên cho các hòn đảo chưa có tên; xây dựng phương án quản lý rừng bền vững; chương trình theo dõi diễn biến tài nguyên rừng; nâng cấp khu rừng lên Vườn quốc gia vịnh Hạ Long.
 |
|
Một buổi ra quân thu gom rác bên bờ vịnh Hạ Long, góp phần bảo vệ môi trường biển ngày càng sạch đẹp hơn |
Với việc thành lập Khu rừng đặc dụng bảo vệ cảnh quan vịnh Hạ Long gắn liền với các hoạt động từ sưu tầm và bảo tồn các loài động, thực vật quý hiếm, nghiên cứu và phát triển các loài. Trong thời gian tới, Khu rừng sẽ thúc đẩy phát triển các hoạt động du lịch sinh thái gắn với giáo dục bảo vệ cảnh quan môi trường thiên nhiên. Về lâu dài, sẽ xây dựng Khu rừng bảo vệ cảnh quan vịnh Hạ Long thành Vườn Quốc gia gắn với quản lý rừng bền vững, cung cấp các dịch vụ du lịch, tham quan, học tập cho các nhà khoa học, cơ sở giáo dục.
Cùng với đó, Khu rừng đặc dụng đi vào khai thác sẽ góp phần phát triển du lịch cảnh quan, sinh thái với 8 tuyến du lịch tham quan các đảo trên vịnh Hạ Long, gắn với các loại hình du lịch chèo thuyền phao, du lịch văn hóa, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch thể thao, trải nghiệm cộng đồng tại các Làng chài Vông Viêng, Làng chài Cửa Vạn.
Để Khu rừng đặc dụng bảo vệ cảnh quan vịnh Hạ Long nói riêng và vịnh Hạ Long- kỳ quan thiện nhiên thế giới nói chung ngày càng trong xanh, sạch đẹp, thì rất cần sự chung tay vào cuộc của mỗi du khách, người dân và chính quyền địa phương trong việc bảo vệ môi trường cảnh quan tự nhiên của Vịnh.
