Báo cáo của Sở Xây dựng Hà Nội cho thấy, từ 15/8/2018 - 15/2/2019, các đội quản lý TTXD đô thị quận, huyện, thị xã đã tiến hành kiểm tra 5.561 công trình, trong đó phát hiện, thiết lập hồ sơ xử lý đối với 305 trường hợp có vi phạm; UBND cấp huyện, cấp xã đã xử lý dứt điểm 231 trường hợp vi phạm…
Báo cáo cũng chỉ rõ nhiều bất cập trong xử lý các công trình vi phạm. Hiện nay, thẩm quyền xử lý vi phạm TTXD đối với đội quản lý TTXD đô thị chỉ dừng lại ở việc lập biên bản vi phạm và báo cáo, đề xuất biện pháp theo quy trình của pháp luật. Do đó, dẫn đến hiệu quả xử lý các trường hợp vi phạm còn chậm, có vụ việc chưa được xử lý hiệu quả cao.
Sự bất cập về cơ chế, chính sách, mô hình tổ chức hoạt động đối với cán bộ, công chức làm công tác quản lý TTXD. Trước đây còn là mô hình thí điểm Thanh tra xây dựng, cán bộ làm công tác quản lý TTXD vẫn được cấp trang phục để thực thi công vụ, được thi, bổ nhiệm các ngạch Thanh tra viên, Thanh tra viên chính... và được hưởng phụ cấp thanh tra viên, phụ cấp thâm niên nghề Thanh tra.
Hiện nay, các chính sách trên không còn được áp dụng nên ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống, tinh thần, tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, công chức làm công tác quản lý TTXD đô thị.
Tại một số quận nội thành, đặc biệt là huyện ngoại thành, còn có tình trạng xây dựng công trình trên đất nông nghiệp, đất công, đất hành lang an toàn giao thông, đất đê điều, thủy lợi. Trong khi đó, quá trình thiết lập hồ sơ để xử lý vi phạm chưa thống nhất về mẫu biểu, điều khoản áp dụng văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) đối với từng hành vi vi phạm, dẫn đến việc lập biên bản vi phạm hành chính để xử lý các công trình xây dựng vi phạm còn gặp nhiều khó khăn.
Việc áp dụng trích dẫn văn bản QPPL không thống nhất dẫn đến công tác xử lý vi phạm và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định cưỡng chế gặp nhiều vướng mắc.
Đáng chú ý, việc xử lý vi phạm TTXD ở một số nơi còn tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, đặc biệt đối với những trường hợp vi phạm đã hoàn thành và đưa vào sử dụng.
Nguyên nhân được Sở Xây dựng chỉ ra là do lãnh đạo một số phường, xã; quận, huyện chưa thực sự đề cao trách nhiệm, còn giao phó cho đội quản lý TTXD đô thị tại địa bàn giải quyết, chưa trực tiếp chỉ đạo, điều hành ngăn chặn các vi phạm của tổ chức, cá nhân khi cố tình vi phạm. Một số bộ phận còn nể nang, né tránh, ngại va chạm dẫn đến công tác xử lý chưa được dứt điểm, kịp thời.
Công tác tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ trong lĩnh vực hoạt động xây dựng, đất đai; thiết lập hồ sơ xử lý vi phạm về TTXD đô thị tuy đã được triển khai hàng năm nhưng chưa sâu, chưa hiệu quả…
Để khắc phục những bất cập trong việc xử lý các công trình vi phạm TTXD trên địa bàn TP, Sở Xây dựng đề nghị UBND các quận, huyện, thị xã và UBND xã, phường, thị trấn tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc Quyết định số 04/2019/QĐ-UBND ngày 18/3/2019 của UBND TP quy định về quản lý TTXD trên địa bàn.
Tích cực chỉ đạo cán bộ chuyên môn kiểm tra, giám sát chặt chẽ ngay từ cơ sở; tăng cường sự phối hợp giữa công chức chuyên môn cấp xã với công chức quản lý TTXD, kiên quyết xử lý dứt điểm các vi phạm TTXD trên đất công, đất nông nghiệp, lâm nghiệp, đất ven sông, đất tại khu vực giáp ranh ngay từ khi mới phát sinh…
