Dự án thủy điện Thác Xăng do Công ty cổ phần thủy điện Sử Pán 1 làm chủ đầu tư, công suất lắp đặt 20 MW. Dự án hoàn thành và đưa vào sử dụng tháng 8/2016, trung bình mỗi năm nhà máy sản xuất khoảng 100 triệu Kw/h điện.
Theo các cơ quan chuyên môn, trước khi tích nước lòng hồ, công tác giải phóng mặt bằng cũng như chi trả tiền bồi thường về đất, hoa màu, nhà cửa, vật kiến trúc cho trên 150 hộ bị ảnh hưởng đều được thực hiện tốt, đảm bảo đời sống cho người dân.
Tuy nhiên, khi lòng hồ tích nước để vận hành khai thác nhà máy thủy điện, mực nước dâng lên đã ảnh hưởng thêm đến nhiều diện tích đất, hoa màu và nhà cửa của 49 hộ tại xã Bắc La. Đây là thiếu sót của chủ đầu tư trong việc đo đạc, tính toán cao trình mực nước dâng, điều này khiến phát sinh thêm khối lượng đền bù.
Nhiều diện tích đất nông nghiệp, nhà cửa của người dân xã Bắc La bị ảnh hưởng bởi dự án thủy điện Thác Xăng đến nay vẫn chưa được đền bù. |
Trong 49 hộ ở xã Bắc La bị ảnh hưởng thì gia đình anh Lý Văn Kỉu (thôn Hát Lốc) là một trong những hộ bị thiệt hại nặng nhất. Sau khi thủy điện Thác Xăng tích nước, gia đình anh đang gặp rất nhiều khó khăn do thiếu đất sản xuất. Không những thế, căn nhà của anh còn bị cô lập ở gò cao cuối thôn nên muốn đi ra bên ngoài, cách duy nhất là dùng bè mảng.
"Ruộng vườn ngập cả rồi. Muốn ra khỏi nhà thì phải đi bằng bè mảng mất gần 1 tiếng. Con cái bây giờ phải đưa ra trọ ở ngoài bởi vì đi học vất vả lắm, sợ đuối nước. Tôi đề nghị chủ đầu tư sớm trả tiền để di chuyển đi chỗ khác.” – anh Kỉu bức xúc cho biết.
Tương tự, gia đình chị Nông Thị Nin (thôn Hát Lốc) cũng đang nằm trong tình thế "tiến thoái, lưỡng nan" bởi khi thủy điện Thác Xăng đóng cống dẫn dòng tích nước, gia đình chị đã bị ngập toàn bộ 6 sào đất, tương đương hơn 2.000m2 diện tích đất sản xuất. Ngôi nhà của gia đình ở cuối thôn nay cũng bị cô lập với bốn bề là nước. Để từ nhà ra đến trung tâm xã, gia đình chị phải đi bằng bè mảng trong gần một giờ đồng hồ.
Ông Vi Văn Quyết - Chủ tịch UBND xã Bắc La cho biết, qua các đợt tiếp xúc cử tri, người dân cũng đã kiến nghị nhiều đến vấn đề chưa được nhận tiền đền bù này. Từ năm 2017 đến nay, huyện cũng đã có quyết định phê duyệt đền bù hỗ trợ cho các hộ phát sinh thêm nhưng đến giờ, chủ đầu tư vẫn chưa chi trả đền bù cho hộ bị phát sinh.
Khi phải ra khỏi nhà, bè mảng là phương tiện di chuyển của người dân xã Bắc La. |
Từ những ý kiến phản ánh của người dân, UBND huyện Văn Lãng đã chỉ đạo và giao cho các cơ quan chuyên môn phối hợp cùng chủ đầu tư, xã Bắc La và các hộ dân để đo đạc kiểm đếm, lên phương án bồi thường bổ sung đảm bảo được kịp thời. Tại Quyết định phê duyệt dự án bồi thường giải phóng mặt bằng công trình lòng hồ thủy điện Thác Xăng (hạng mục phát sinh lần 2 và lần 3), chủ đầu tư là Công ty cổ phần thủy điện Sử Pán 1 sẽ phải chi trả hơn 2,6 tỉ đồng bồi thường cho người dân.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Lãng Bế Văn Nhớ, huyện đã rất kiên quyết yêu cầu Công ty phải khẩn trương bố trí kinh phí chi trả ngay trong năm 2019 để bà con tiếp tục ổn định đời sống, sản xuất. Trường hợp nếu Công ty không bố trí được nguồn kinh phí chi trả, huyện sẽ báo cáo tỉnh có chế tài xử lý dứt điểm.
Trao đổi với PV về vấn đề này, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần thủy điện Sử Pán 1 Hà Văn Thủy lý giải, do giữa các hộ dân còn thắc mắc người này thiếu, người kia thừa, thậm chí có cả sự nhầm lẫn trong quá trình kiểm đếm nên chúng tôi đã đề nghị Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Văn Lãng, Hội đồng đền bù tiến hành thống kê lại đảm bảo đầy đủ, chính xác và hợp lý. Những công việc này vừa được thực hiện xong. Chúng tôi sẽ cố gắng chi trả cho các hộ dân bị ảnh hưởng trước Tết Nguyên đán 2020.