Nâng cao năng lực cho cán bộ các cấp làm công tác phòng chống thiên tai

Sau hơn 9 năm triển khai thực hiện, đến nay, cả nước có 4.665 xã (52,4%) được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) và 93 đơn vị cấp huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn hoặc hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, cả nước có 7 tỉnh, thành phố có 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, gồm: Hà Nam, Nam Định, Thái Bình, Đà Nẵng, Đồng Nai, Bình Dương và Cần Thơ.

Nguyễn Văn Tiến, Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng chống thiên tai tham dự Hội nghị

Để đảm bảo tính bền vững cũng như những thành quả của các địa phương trong phong trào xây dựng nông thôn mới, việc thực hiện lồng ghép yếu tố an toàn trước thiên tai, trong Bộ tiêu chí Quốc gia về xã nông thôn mới, gắn với mọi mặt phát triển kinh tế - xã hội là cần thiết và cấp bách, theo “tiêu chí 3.2: Đảm bảo đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu dân sinh và theo quy định về phòng chống thiên tai tại chỗ”.

Tuy nhiên, tình hình thiên tai trên thế giới và tại Việt Nam ngày càng diễn biến phức tạp, nghiêm trọng, khó lường, không theo quy luật khiến nhiều xã vừa được công nhận nông thôn mới, chỉ sau một trận lũ, cơn bão, nhiều thành quả đã bị mai một, thậm chí bị xóa sổ.

Theo Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống thiên tai, minh chứng rõ nhất là năm 2020 thiên tai diễn biến phức tạp, khốc liệt, dị thường ở các vùng miền cả nước. Từ đầu năm đến nay, nước ta đã xảy ra trên 458 trận thiên tai, trong đó, có13 cơn bão trên biển Đông; 263 trận dông, lốc; 101 trận lũ, lũ quét, sạt lở đất; 82 trận động đất; hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng, sạt lở bờ sông, bờ biển, sụt lún đê biển tại ĐBSCL đã làm 342 người chết, mất tích; 3.276 nhà sập, 280.766 nhà bị hư hại, tốc mái; 414.451 nhà bị ngập; 171.337 ha lúa và hoa màu bị thiệt hại; 49.658 gia súc, 3.366.417 gia cầm chết, cuốn trôi; 550km đê kè, kênh mương bị sạt lở, hư hỏng; 115km bờ biển, sông bị sạt lở; 881km đường giao thông bị sạt lở hư hỏng... Ước tính, thiệt hại về kinh tế hơn 33.500 tỷ đồng.

Đặc biệt, trong khoảng 2 tháng (từ giữa tháng 9 đến nay), đã xảy ra bão, mưa, lũ lớn lịch sử tại khu vực Trung Bộ. Cũng trong đợt mưa lũ lịch sử tháng 10, tháng 11 vừa qua cho thấy, phương châm “4 tại chỗ”, đặc biệt là lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cơ sở đã phát huy hiệu quả rõ rệt.

Cụ thể, lực lượng xung kích PCTT cơ sở đã mang theo loa di động, dùng xe máy đến khắp các địa bàn khu dân cư để phát đi bản tin cảnh báo bão và cách ứng phó trong trường hợp nguy hiểm. Đêm 28/10, tại xã Trà Leng (Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam), sạt lở nghiêm trọng đã xảy ra, khiến hơn 50 người dân bị vùi lấp. Đội xung kích tại chỗ ngay lập tức phối hợp lực lượng vũ trang đào bới bùn đất, cứu sống nhiều người và khẩn trương sơ cấp cứu những trường hợp bị thương.

Trước đó, tại huyện miền núi Tây Giang (Quảng Nam), hoàn lưu mưa từ cơn bão số 5 đã gây sạt lở, vùi lấp khu nội trú của học sinh Trường THCS Võ Chí Công. Dưới cơn mưa lớn, vượt mọi điều kiện khắc nghiệt, ngặt ngèo do đường sá bị sạt lở nhiều đoạn, đội hình xung kích của mười xã trên địa bàn huyện đã khẩn trương đưa thành công 117 học sinh về trung tâm huyện cách đó hơn 40 km. Do thời tiết bất lợi lực lượng xung kích đã gùi cõng hàng hóa vượt núi từ xã Phước Kim tiếp tế lương thực cho 3.000 hộ dân của 2 xã Phước Thành và Phước Lộc (huyện Phước Sơn, Quảng Nam) bị cô lập.

Lực lượng xung kích cơ sở cũng đã hỗ trợ, giúp người dân nhanh chóng sửa chữa nhà cửa, dọn dẹp vệ sinh trường học, cơ sở y tế, thông tuyến các đoạn đường giao thông bị chia cắt...; tham gia cải tạo đồng ruộng, tái thiết sản xuất và ổn định đời sống của nhân dân vùng bị thiên tai.

Quang cảnh Hội nghị

Nhằm tạo điều kiện tốt nhất để tiếp tục phát huy tinh thần, vai trò, nhiệm vụ đó, Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo TWPCTT phối hợp với Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức Hội nghị “Tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ các cấp làm công tác phòng chống thiên tai và xây dựng nông thôn mới” của 152 xã; 9 huyện/thành phố của tỉnh này nhằm giới thiệu tổng quan về xây dựng NTM và định hướng xây dựng NTM bền vững chủ động PCTT và thích ứng với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 – 2025; dự thảo sửa đổi bổ sung tiêu chí 3.2.

Đồng thời, giới thiệu những nội dung cơ bản của công tác phòng chống thiên tai trong xây dựng nông thôn mới; nâng cao nhận thức của cộng đồng dân cư và chính quyền địa phương các cấp về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai. Hướng dẫn các cấp chính quyền địa phương đặc biệt là cấp huyện trong việc chỉ đạo duy trì hoạt động của đội xung kích phòng chống thiên tai. Hướng dẫn xây dựng kế hoạch và phương án phòng chống thiên tai cấp xã; vai trò, nhiệm vụ cụ thể của lực lương xung kích trong phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai. Giới thiệu dự thảo quy định chế độ chính sách cho lực lượng xung kích phòng chống thiên tai;

Với những hướng dẫn, trao đổi cụ thể, sát thực, trực tiếp vào những vấn đề còn vướng trong triển khai thực hiện phòng chống thiên tai ở cơ sở, thông qua Hội nghị, cán bộ các địa phương, nhất là cấp huyện, cấp xã đã thảo luận, chia sẻ những cách làm hay, những bài học kinh nghiệm, từ đó , vận dụng trong công việc đáp ứng yêu cầu phòng chống thiên tai và xây dựng nông thôn mới an toàn trước thiên tai trong giai đoạn tới.