Một năm thời tiết khắc nghiệt ở miền Tây nước Mỹ

Ngay trước khi các đợt nắng nóng mùa hè năm 2021 khiến nhiệt độ tăng vọt khắp phía Tây nước Mỹ, các lòng hồ đã bắt đầu nhường đất cho mặt đất khô nứt nẻ. Xung quanh các hồ chứa, nơi mực nước giảm xuống mức thấp lịch sử, các sườn đồi xanh tươi chuyển màu nâu và cây cối trở nên xơ xác trong các khu rừng có khả năng bị cháy. Thời tiết nắng nóng đã thúc đẩy những đám cháy không thể ngăn cản và ngày càng lớn.

Tuy vậy, cùng với sự khô cạn, có những trận mưa như trút nước. Các bang vẫn phải vật lộn với tác động của hạn hán tàn khốc; các cơn bão đã mang đến những trận mưa lớn, gây ra lũ lụt và các dòng chảy đá vụn (hiện tượng địa chất trong đó các khối đất và đá vụn chứa đầy nước đổ xuống sườn núi).

Tại miền Tây nước Mỹ, năm 2021 là một năm trải qua thời tiết cực đoan. Các nhà khoa học cho biết, đó có thể chỉ là một phần của những gì sắp xảy ra nếu cuộc khủng hoảng khí hậu tiếp tục diễn ra như hiện nay.

Lính cứu hỏa phun nước nhằm nỗ lực dập tắt đám cháy Sugar, một phần của đám cháy phức hợp Beckwourth ở Doyle, California, Mỹ vào tháng 7/2021

Tính đến đầu tháng 12/2021, khoảng 80% miền Tây nước Mỹ vẫn đang trải qua “hạn hán nghiêm trọng” theo phân loại của Cơ quan Giám sát Hạn hán Mỹ. Tình trạng khô hạn nghiêm trọng khiến một số cộng đồng thiếu nước, ruộng đồng bị bỏ hoang và mực nước tại các hồ dự trữ ở California - một trong những bang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi hạn hán - đã giảm xuống mức trung bình 60%.

Cũng trong năm nay, hồ Mead, nằm giữa Nevada và Arizona (hồ chứa lớn nhất trong nước) đã giảm mực nước xuống mức thấp kỷ lục và lần đầu tiên, Chính phủ liên bang phải tuyên bố tình trạng thiếu nước trên sông Colorado, nơi cung cấp nước cho rất nhiều các bang phía Tây nước Mỹ và Mexico.

Tính đến ngày 26/12, tình trạng khẩn cấp về hạn hán vẫn diễn ra trên toàn bang California. Ông Gavin Newsom, Thống đốc bang đã kêu gọi cư dân giảm sử dụng nước xuống 15%. Trước đó, hồi tháng 4, trong một cuộc họp báo tuyên bố về hạn hán, ông Newsom đã nhấn mạnh: “Hạn hán như lần này chưa từng xảy ra. Đây thực sự là một thời khắc lịch sử”.

Các dòng chảy và lượng mưa nhỏ là điều bình thường ở hầu hết các vùng khí hậu phía Tây, đặc biệt là ở California. Tuy vậy, sự ấm lên do con người gây ra đã khiến tình hình trở nên nghiêm trọng hơn. Nhiệt độ tăng sẽ hạn chế lớp băng tuyết và cũng làm tăng tốc độ nước bị bay hơi ra khỏi môi trường khô cằn. Đó là lý do tại sao, các nhà khoa học lo sợ, đây không chỉ là một thảm họa mà còn là xu hướng đáng lo ngại.

Justin Mankin, một nhà khoa học khí hậu đã viết trong 1 bài báo của Washington Post vào tháng 9 rằng: “Hạn hán ở miền Tây nước Mỹ không phải là một cuộc khủng hoảng đã qua. Đó là dấu hiệu của những điều sắp xảy ra”.

Nhiệt độ cao và hạn hán cũng làm tăng những trận cháy rừng dữ dội và khó kiềm chế, thiêu rụi gần 3,1 triệu ha trên khắp nước Mỹ vào năm 2021. Những cây cổ thụ và thị trấn miền núi bị thiêu rụi bởi ngọn lửa di chuyển nhanh, phun ra than hồng hàng dặm, buộc hàng ngàn người phải rời bỏ nhà cửa của họ.

Những đợt nắng nóng kỷ lục - đủ nóng để nung chín các sinh vật biển nhỏ sống dọc theo bờ biển phía Tây Bắc Thái Bình Dương vào mùa hè này đã tác động lớn đến người dân, tàn phá nông nghiệp và cơ sở hạ tầng. Hàng trăm người đã bỏ mạng trong thời điểm nhiệt độ cao đến mức nguy hiểm. Theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA), trên khắp nước Mỹ, 18% đất nước đã phá kỷ lục nhiệt và nhiệt độ mùa hè cao hơn mức trung bình 2,6 độ C.

Các mô hình khí hậu cho thấy, những hiện tượng cực đoan có thể phổ biến hơn vào giữa thế kỷ này và có thể có tới 30 đợt nắng nóng lớn mỗi năm, cao hơn 4 - 6 đợt so với hiện tại. Theo Bradfield Lyon, Giáo sư tại Viện Biến đổi Khí hậu thuộc Đại học Maine, những hiện tượng cực đoan cũng sẽ phát triển về quy mô, tác động đến nhiều người và nhiều địa điểm hơn.