Năm 2021, huyện Mai Sơn đã triển khai 2 đợt quan trắc vào tháng 6 và tháng 11, tại 3 điểm môi trường không khí; 2 điểm môi trường nước mặt; 5 điểm môi trường nước dưới đất. Qua đó, nhằm phân tích chất lượng các thành phần môi trường để cung cấp các thông tin phục vụ đánh giá hiện trạng, diễn biến chất lượng môi trường để kịp thời có các biện pháp xử lý đảm bảo môi trường; tạo cơ sở dữ liệu phục vụ cho công tác quản lý Nhà nước về bảo vệ môi trường và làm cơ sở cho việc triển khai các quy hoạch, kế hoạch, nhiệm vụ, dự án phát triển kinh tế trên địa bàn huyện.
Kết quả quan trắc cho thấy, chất lượng môi trường không khí huyện Mai Sơn năm 2021 diễn biến tương đối ổn định và theo chiều hướng tốt hơn. Đa số các thông số đều không có sự biến động lớn và đều nằm trong giới hạn cho phép (GHCP). Đối với thông số bụi lơ lửng TSP trong đợt 1 có 2/3 vị trí gần các mỏ đá có kết quả vượt GHCP. Các thông số quan trắc khác đều nằm trong GHCP của Quy chuẩn hiện hành về môi trường không khí xung quanh.
Nhìn chung, so với năm 2020, mức độ ô nhiễm môi trường không khí đã có chiều hướng giảm rõ rệt. Đáng ghi nhận là thông số tiếng ồn có xu hướng giảm mạnh về số lượng điểm ô nhiễm. Điều này cho thấy, ý thức bảo vệ môi trường của người dân đã được tăng lên, bên cạnh đó là công tác quản lý môi trường cũng được tăng cường sát sao hơn.
Về chất lượng môi trường nước mặt, qua quan trắc tại 2 điểm quan trắc cho thấy: Vị trí nước điểm Hồ bản Bon, xã Mường Bon trong đợt 2 có diễn biến tốt hơn đợt 1, số thông số ô nhiễm vượt và không đạt GHCP giảm từ 4/15 thông số (TSS, BOD5, COD, E.Coli) còn 3/15 thông số (BOD5, COD, E.Coli).
Tuy nhiên, vị trí nước Suối Nà Hạ 1 (chảy qua xã Chiềng Mung) trong đợt 2 lại có thông số ô nhiễm vượt và không đạt GHCP tăng lên với 7/16 thông số. Nguyên nhân là do, đặc điểm chất lượng nước mặt trên địa bàn huyện thường phụ thuộc theo mùa, mang tính thời điểm. Môi trường nước mặt trên địa bàn huyện cũng là nơi tiếp nhận nước thải sinh hoạt, nước thải y tế, nước thải từ hoạt động sản xuất, chăn nuôi, do đó, sức chứa và khả năng làm sạch của môi trường nước còn hạn chế.
Chất lượng môi trường nước dưới đất tại 4/5 điểm quan trắc còn tương đối tốt, cơ bản đảm bảo cho mục đích dùng nước sinh hoạt, song cần phải sử dụng một số biện pháp xử lý trước khi dùng như lọc qua máy lọc, đun sôi nước. Tại 1/5 vị trí (nước dưới đất bản Nhạp, xã Cò Nòi) không đủ điều kiện dùng cho nước sinh hoạt.
Bên cạnh đó, một số khu vực có dấu hiệu bị ô nhiễm một số thông số dinh dưỡng và thông số vi sinh vật. Đơn cử, nước dưới đất tại vị trí hang nước Lán Tọc, bản Nhạp, xã Cò Nòi đã bị ô nhiễm 3 thông số Amoni (đợt 2), E.Coli (đợt 2) và Coliform (đợt 1, 2). Nước dưới đất tại mó nước bản Cắp, xã Mường Bằng đã bị ô nhiễm E.Coli (đợt 2). Nước dưới đất bản Phiêng Quài, xã Chiềng Ban đã bị ô nhiễm thông số Coliform…
Để đánh giá sát diễn biến chất lượng môi trường huyện, UBND huyện Mai Sơn đã giao Phòng TN&MT tiếp tục triển khai quan trắc và giám sát chất lượng môi trường huyện, với tần suất tối thiểu 2 lần/năm, ít nhất trong 5 năm liên tục để có hệ thống dữ liệu đầy đủ nhằm đánh giá chính xác hơn diễn biến và tác động môi trường các khu vực trên địa bàn huyện.
Trên cơ sở kết quả quan trắc, có biện pháp quản lý, kiểm soát chặt chẽ hoạt động xả thải của các cơ sở có nguy cơ phát sinh ô nhiễm để phòng ngừa các sự cố môi trường có thể xảy ra; đặc biệt là theo dõi diễn biến các thông số trong môi trường nước mặt và nước dưới đất tại các vị trí gần khu vực nhà máy, khu vực sản xuất, để đánh giá hoạt động của các nhà máy, khu vực sản xuất có ảnh hưởng xấu tới chất lượng môi trường.
Phối hợp với Công an huyện tăng cường kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của các dự án, cơ sở chế biến, sản xuất kinh doanh, dịch vụ có hoạt động gây ảnh hưởng đến môi trường, tham mưu xử lý các vi phạm theo quy định.
UBND các xã, thị trấn tiếp tục tuyên truyền phổ biến pháp luật đến với người dân về việc bảo vệ môi trường, bảo vệ nguồn nước. Thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định tại khoản 3 Điều 168 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường theo thẩm quyền hoặc hoàn thiện hồ sơ vụ việc chuyển người có thẩm quyền xử lý theo quy định. Thông báo chất lượng môi trường huyện Mai Sơn năm 2021 và khuyến cáo nhân dân thực hiện các biện pháp xử lý nước trước khi sử dụng cho mục đích sinh hoạt.