Ma túy tổng hợp: Dễ nghiện, khó cai

Theo ông Hoàng Đình Cảnh - Phó Cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), hiện cả nước ghi nhận 222.582 người sử dụng ma túy có hồ sơ quản lý, tăng 11.131 người so năm 2016. Trong đó, heroin vẫn là chất được sử dụng nhiều nhất, chiếm từ 65% tới 85%; tỉ lệ người sử dụng thuốc phiện giảm từ 92,7% xuống còn 6,4%. Tỷ lệ sử dụng các chất dạng Amphetamine (ma túy tổng hợp) tăng nhanh từ 1,5% (năm 2001) lên tới 6,5% (năm 2012) và nay là 9,8%. Đặc biệt, ở nhiều địa phương, lượng người sử dụng ma túy tổng hợp chiếm đến 46% số người sử dụng ma túy, thậm chí có tỉnh trên 80% như Trà Vinh, Đà Nẵng, Quảng Trị...

Ông Cảnh cho biết, người sử dụng ma túy tổng hợp đều có nguy cơ bị nhiễm HIV và các bệnh về máu. Ngoài việc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần, sử dụng ma túy tổng hợp còn bị ảo giác, rối loạn tâm thần, gây nên những hành vi nguy hiểm cho cộng đồng, xã hội. Những vụ việc giết người man rợ xảy ra thời gian qua ở Hà Nội, Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh... là minh chứng rõ nét cho hệ lụy khó lường của tình trạng này.

Nguyên nhân đẫn đến tình trạng trên được các chuyên gia tâm lý nhận định là do nhiều gia đình không có thời gian gần gũi, tìm hiểu tâm tư, tình cảm, theo dõi các diễn biến tâm lý con. Có hơn 50% thanh, thiếu niên gia đình không đầy đủ, trọn vẹn; nhiều em thường xuyên sống trong cảnh bị bạo hành, lạm dụng tình dục... Ngoài ra, một số thanh, thiếu niên không có chủ định sử dụng ma túy nhưng bị bạn bè lôi kéo nên thử cho biết và bị lệ thuộc suốt đời. “Một bộ phận giới trẻ hiện nay cho rằng, phải sử dụng ma túy tổng hợp mới sành điệu, thời thượng và nhận thức sai lầm, sử dụng ma túy tổng hợp chỉ tạo cảm giác vui vẻ, hưng phấn tức thời, không gây nghiện” - bà Nguyễn Thùy Linh - Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến phát triển cộng đồng chia sẻ. Theo các y bác sỹ, trên thị trường hiện nay có nhiều loại ma túy tổng hợp mới với nhiều thành phần, dạng bào chế cũng như nhiều tên gọi khác nhau. Thông thường các dạng bào chế gồm hỗn hợp nhiều chất khác nhau nên khó khăn trong việc xác định cụ thể thành phần, hàm lượng. Việc cai nghiện cho nhóm đối tượng này rất khó và lại dễ bị tái nghiện. Hiện một số loại ma túy mới chưa có các xét nghiệm nhanh để xác định, đặc biệt trong điều kiện Việt Nam còn hạn chế về phương tiện, tài chính trong việc xét nghiệm xác định chất ma túy. Để giúp người nghiện vượt qua hội chứng cai và duy trì chống tái nghiện, theo ông Hoàng Đình Cảnh, cần phối hợp nhiều phương pháp điều trị (hóa dược, liệu pháp tâm lý cá nhân, liệu pháp gia đình, liệu pháp nhóm, liệu pháp lao động tái thích ứng tại cộng đồng…).