Làm sạch cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia: Còn khó khăn

Ông Nguyễn Bảo Trung - Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số và Thông tin dữ liệu tài nguyên môi trường cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030” (Đề án 06), chỉ đạo của Tổ công tác triển khai Đề án 06 và chỉ đạo của Bộ TN&MT, Cục đã chủ trì, phối hợp với Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai, với các đơn vị liên quan trực thuộc các Bộ: Công an, Xây dựng, Y tế, Thông tin và Truyền thông và UBND thành phố Hà Nội, UBND tỉnh Hà Nam triển khai nhiệm vụ làm điểm việc làm giàu, làm sạch dữ liệu về đất đai, thông tin nhà ở trong CSDL đất đai quốc gia.

Đến nay, thành phố Hà Nội đã cơ bản hoàn thành điều tra, thu thập thông tin tại 100% phường thuộc quận Hoàn Kiếm (18 phường) và quận Hoàng Mai (14 phường); tiếp tục chuẩn hóa, làm sạch, chuyển đổi, xây dựng CSDL liên kết thông tin với dữ liệu không gian thửa đất của các phường từ phiếu thu thập thông tin.

Tại tỉnh Hà Nam, đã cơ bản hoàn thành điều tra, thu thập thông tin tại 100% xã/phường thuộc thị xã Duy Tiên (16 xã/phường) và thành phố Phủ lý (21 xã/phường); tiếp tục chuẩn hóa, làm sạch, chuyển đổi, xây dựng CSDL liên kết thông tin dữ liệu không gian thửa đất của các xã/phường từ phiếu thu thập thông tin.

Theo ông Trung, về triển khai làm điểm làm giàu, làm sạch dữ liệu về đất đai, thông tin nhà ở trong CSDL đất đai quốc gia tại thành phố Hà Nội và tỉnh Hà Nam, Cục và các đơn vị liên quan đã chuẩn hóa, làm giàu, làm sạch, bổ sung, liên kết thông tin (từ phiếu thu thập thông tin) với dữ liệu không gian thửa đất; số thửa đất đã được làm giàu, làm sạch, bổ sung thông tin trong CSDL đạt tỷ lệ khoảng 80%. CSDL kết quả điều tra phục vụ việc làm giàu, làm sạch thông tin về đất đai, nhà đang được vận hành trên cơ sở hạ tầng đặt tại Cục.

Tuy nhiên trong quá trình triển khai làm điểm còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Cụ thể, đối với dữ liệu đất đai thì thông tin, dữ liệu CSDL đất đai đang vận hành tại địa bàn làm điểm số tờ, số thửa chưa đúng với bản đồ địa chính chính quy; địa chỉ thửa đất (thông tin trên giấy chứng nhận) không đủ độ chi tiết (chỉ có thông tin về tổ dân phố/thôn, xóm không có thông tin về số nhà) và thay đổi nhiều so với thực tế, nên quá trình rà soát, đối soát thông tin mất rất nhiều thời gian, thực tế phải điều tra lại toàn bộ khu vực hành chính.

Đối với thông tin, dữ liệu về nhà ở, công trình, tài sản gắn liền đất, đây là thông tin không bắt buộc đăng ký, do đó trong CSDL đất đai hầu như không có thông tin này. Thông tin nhà ở trong Giấy phép xây dựng cấp cho người dân, tổ chức thuộc phạm vi quản lý của Sở Xây dựng, UBND cấp huyện được lưu dưới dạng hồ sơ giấy, chưa được số hóa để có thể kết nối, chia sẻ bổ sung “làm giàu” cho CSDL đất đai.

Bên cạnh đó, thực tế điều tra thông tin về số nhà, đường phố còn trùng lặp, không thống nhất; đặc biệt là tại các khu mới, đường mới, đường chưa được đánh số chính thức thì địa chỉ đều là tự gắn số, tự đánh số, dẫn đến thông tin về số nhà, địa chỉ không chính thức, không chính xác, lộn xộn, trùng lặp...

Về tổ chức triển khai, ông Trung cho biết, việc điều tra thu thập thông tin tại các địa bàn được phối hợp, giao cho UBND xã, phường thực hiện, mặc dù đã có sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các cấp tỉnh, huyện, xã; các tổ trưởng tổ dân phố, chi bộ trực tiếp đi phát phiếu, đôn đốc thu thập thông tin, tuy nhiên kết quả phụ thuộc vào mức độ hợp tác của người dân, khả năng của cán bộ điều tra, nên số lượng thông tin thu thập còn thấp (khoảng 50% - 70%) trên tổng số, độ tin cậy còn chưa cao; thông tin về nhà ở, tài sản gắn liền với đất, về địa chỉ chi tiết còn thấp. Ví dụ: Phường Trần Phú, quận Hoàng Mai, Hà Nội đạt tỷ lệ tương ứng là 0,29%, 22,24%.

Đặc biệt, việc thu thập thông tin đến từng hộ dân gặp nhiều khó khăn, có nơi không thu thập được do chủ sử dụng đất, sở hữu nhà không có mặt tại địa bàn hoặc đã chuyển nhượng quyền sử dụng cho người ở địa phương khác hoặc đã cho thuê hoặc không phối hợp với địa phương để kê khai, cung cấp thông tin.

Bên cạnh đó, người dân chưa tự giác, chủ động trong việc thực hiện đăng ký đất đai, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất (gồm đăng ký lần đầu và đăng ký biến động) theo quy định do đó dữ liệu không được cập nhật thường xuyên, đầy đủ, chính xác theo hiện trạng sử dụng, quản lý.

Tại buổi làm việc mới đây của Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Quý Kiên với Cục Chuyển đổi số và Thông tin dữ liệu tài nguyên môi trường và một số đơn vị liên quan, Thứ trưởng đã yêu cầu Cục Chuyển đổi số và Thông tin dữ liệu tài nguyên môi trường đánh giá tính thực tiễn, nhất là tính pháp lý của các thông tin thu thập. Từ đó xây dựng báo cáo, chỉ ra thuận lợi, khó khăn, trên cơ sở đó, làm việc với C06 (Bộ Công an) thống nhất các giải pháp khắc phục để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.