Làm giàu từ nghề nuôi ốc hương ven biển

Với thế mạnh nuôi trồng, khai thác thuỷ sản và lợi thế gần vùng ven biển tại xã Hải Chính, huyện Hải Hậu - Nam Định, người dân trên địa bàn xã cùng nhau xây dựng nhiều mô hình sản xuất kinh doanh đặc thù, giúp nâng cao đời sống, phát triển kinh tế vững mạnh. Trong đó, có thể kể đến mô hình nuôi ốc hương trong nhà lưới của anh Nguyễn Văn Bình (xóm Hữu Nghị, xã Hải Chính), cho thu nhập hàng tỷ mỗi năm và tạo được công ăn việc làm ổn định cho nhiều lao động tại địa phương.

Khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng, thời gian đầu, anh Bình gắn bó với nghề nuôi cá vược, tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Tuy nhiên, “vạn sự khởi đầu nan”, có những lúc “đàn thuỷ sản” của anh mang lại mùa thu hoạch bội thu, có những lúc mất trắng, thất thu do dịch bệnh, giá cả thị trường lên xuống bấp bênh,…

Từ những bài học kinh nghiệm đúc rút trong quá trình xây dựng mô hình nuôi thuỷ sản, anh thay đổi tư duy, quyết định nuôi đa con giống, để phòng ngừa rủi ro thất bát từ việc nuôi trồng một giống thuỷ sản. Qua tìm hiểu, anh vẫn chọn các con nuôi đặc sản để đầu tư, trong đó có mô hình nuôi ốc hương, vừa mang lại hiệu quả kinh tế cao, vừa ít rủi ro và phù hợp với điều kiện tự nhiên của địa phương.

Năm 2020, anh Bình đã tìm đến các cơ sở nuôi ốc hương điển hình ở thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa để tìm hiểu và nghiên cứu cách nuôi trồng mới, hiệu quả. Sau khi học hỏi được quy trình nuôi ốc hương, anh đã về nhà cải tạo diện tích ao đầm trên diện tích 1000m2, để cát vào lót đáy ao, đầu tư khoảng 30 vạn con ốc hương giống để nuôi thương phẩm.

Song, vì chưa có nhiều kinh nghiệm trong nuôi trồng mô hình mới này, cộng thêm tình trạng thời tiết thất thường, với nắng nóng thường xuyên kéo dài, mưa giông đột ngột,… đã làm thay đổi môi trường ao nuôi, gây sốc nhiệt cho vật nuôi khiến ốc chết nhiều. Vì là vụ nuôi con đặc sản đầu tiên, nên dù ốc chết nhiều, anh vẫn thu hoạch được những con còn sống và bán được giá, do đó, anh không bị lỗ.

Sau vụ nuôi tiếp theo, anh rút ra kinh nghiệm, khi nuôi và chăm sóc ốc hương, cần phải giữ cho môi trường sống của ốc luôn được sạch sẽ, nhiệt độ không được thay đổi, chênh lệch quá nhiều so với môi trường, khí hậu bên ngoài. Đặc biệt, trong quá trình nuôi hoàn toàn không được sử dụng hóa chất, kháng sinh cho vật nuôi. Từ đó, anh đã làm thêm khung, che lưới bên trên để giảm cường độ ánh nắng, giảm lượng nước mưa trực tiếp vào ao nuôi. Đồng thời, xây hệ thống ao lắng lọc để xử lý nước đạt tiêu chuẩn trước khi cấp vào ao nuôi.

Anh nhận ra, nuôi ốc hương mặc dù chi phí đầu tư khá cao nhưng kỹ thuật nuôi lại đơn giản, dễ quản lý, chăm sóc và mang lại giá trị kinh tế cao và dễ tiêu thụ. Đến nay, anh Bình đã mở rộng diện tích nuôi ốc hương thương phẩm 3 giai đoạn lên 5000m2, gồm 7 ao nuôi và ao lắng theo phương thức gối vụ.

Việc nuôi ốc bằng ao nuôi thương phẩm, anh chia nhỏ diện tích, mỗi ao từ 100 - 300m2 để dễ quản lý đàn ốc. Đáy ao được lót bạt, phủ cát dày 15 - 20cm. Sử dụng nhà lưới hạn chế mưa nắng nên mực nước trong ao chỉ cần từ 20 - 25cm giúp dễ kiểm soát tình trạng ốc hàng ngày, từ đó có thể nhìn thấy rõ ốc khỏe hay yếu, ốc có ăn hay không để kịp thời áp dụng biện pháp chăm sóc, việc xử lý chất thải dễ dàng. Ngoài ra, thức ăn cho ốc hương chủ yếu là ruột hàu, tôm nõn, cá tạp tươi nên rất phù hợp nuôi ở các xã ven biển có sẵn nguồn thức ăn.

Nhờ tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật, những lần nuôi tiếp theo, ốc hương sinh trưởng tốt, không bị dịch bệnh, đã giúp anh liên tiếp gặt hái được thành công. Theo ước tính mỗi năm cơ sở của anh xuất bán được 15 tấn ốc hương thương phẩm, trị giá từ 250-350 nghìn đồng/kg, trừ chi phí lãi thu được khoảng 2 tỷ đồng. Các sản phẩm ốc hương của anh Bình được xuất bán cho các nhà hàng, khách sạn tại địa bàn tỉnh Nam Định và Hà Nội cũng như các khu du lịch khác,…

Từ năm 2022, nhằm xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP, anh Bình đã chủ động lấy các mẫu nước ao nuôi, mẫu ốc thu hoạch để xét nghiệm tiêu chuẩn chất lượng tại cơ quan chuyên môn, đảm bảo cam kết trách nhiệm với khách hàng và bán ra thị trường với thương hiệu sản phẩm “Ốc hương Hải Điền”, qua đó, thương hiệu của anh đã được thẩm định, đánh giá và xét công nhận sản phẩm OCOP.

UBND xã Hải Chính đánh giá mô hình nuôi ốc hương trong nhà lưới tại địa phương của anh Nguyễn Văn Bình đã lần đầu tiên được áp dụng hiệu quả, mang lại giá trị kinh tế cao phù hợp với điều kiện tự nhiên mở ra một hướng sản xuất đầy triển vọng trong nuôi thủy sản, nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần xóa đói giảm nghèo.

Đồng thời, đã có một số hộ nuôi thuộc Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Hải Điền, xã Hải Chính triển khai thực hiện cải tạo ao, chuyển sang nuôi đối tượng trồng ốc hương theo thành công từ mô hình của anh Bình. Điều này cho thấy việc khai thác, nuôi trồng thuỷ sản ven biển tỉnh Nam Định đóng vai trò to lớn giúp nhân dân trong vùng xây dựng, thực hiện được nhiều mô hình thoát nghèo bền vững, ổn định kinh tế - xã hội.