HTX Công nghiệp 68 Chí Linh: Giấy phép hết hạn vẫn ngang nhiên khai thác khoáng sản?

(TN&MT)- Theo phản ánh của dư luận, Hợp tác xã Công nghiệp 68 Chí Linh (Hợp tác xã Chí Linh) được cấp phép khai thác khoảng sản tại khu vực phường Văn An và Chí Minh, thị xã Chí Linh (Hải Dương), nhưng đã “bỏ qua” nhiều thủ tục pháp luật, Giấy phép khai thác hết hạn vẫn “ngang nhiên” khai thác. Không những vậy, đơn vị này còn khai thác đất ra ngoài vị trí quy hoạch, khiến dư luận đang đặt ra câu hỏi vai trò, trách nhiệm của chính quyền, cơ quan chức năng… ở đâu, để thời gian dài, đơn vị này sai phạm “chồng” sai phạm không được xử lý dứt điểm, hay có sự bao che, dung túng?

Bỏ qua yêu cầu của Giấy phép

Hợp tác xã Chí Linh được UBND tỉnh Hải Dương cấp 2 Giấy phép khai thác khoáng sản, gồm: Giấy phép khai thác khoáng sản số 1580/GP – UBND ngày 27/4/2009, cho phép Hợp tác xã Chí Linh khai thác đất đồi làm vật liệu san lấp mặt bằng, tại khu vực phía Bắc đồi Hố Đa (thuộc phường Văn An, Chí Minh, thị xã Chí Linh), với diện tích 10,5ha; trữ lượng 1.805,302m3, từ cao độ hiện trạng đến cốt +12m, thời gian 10 năm kể từ ngày được cấp phép. Giấy phép khai thác khoáng sản (gia hạn) số 3360/GP – UBND ngày 20/9/2007, cho phép Hợp tác xã Chí Linh khai thác đất đồi làm vật liệu san lấp mặt bằng, tại khu vực phía Tây đồi Hố Đa thuộc địa phận phường Chí Minh, thị xã Chí Linh, với diện tích 3,7ha, trữ lượng 454.000m3, từ cao độ hiện trạng đến cốt +15m, thời gian 2 năm kể từ ngày 6/1/2008.

Trong Giấy phép khai thác khoáng sản, UBND tỉnh Hải Dương đã yêu cầu Hợp tác xã Chí Linh phải có trách nhiệm: Tiến hành hoạt động khai thác đất đồi theo đúng tọa độ, diện tích, trữ lượng, công suất theo quy định. Thực hiện khai thác theo báo cáo nghiên cứu khả thi về khai thác, thiết kế mỏ đã được thẩm định, phê duyệt, các quy định của Luật khoáng sản, Luật đất đai, Luật bảo vệ môi trường và các quy định pháp luật khác có liên quan. Thực hiện báo cáo định kỳ theo quy định hiện hành, đóng cửa mỏ, ký quỹ phục hồi môi trường và đất đai sau khi khai thác… Hợp tác xã Chí Linh chỉ được tiến hành khai thác khoáng sản khi đã nộp thiết kế mỏ, thông báo về Giám đốc điều hành mỏ, kế hoạch khai thác cho Sở Tài nguyên & Môi trường; ký quỹ môi trường, hợp đồng thuê đất và đăng ký hoạt động sản xuất kinh doanh tại các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, UBND tỉnh Hải Dương đã giao cụ thể cho chính quyền địa phương và sở, ban, ngành… liên quan hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra Hợp tác xã Chí Linh đảm bảo đầy đủ thủ tục pháp lý, trong quá trình khai thác đúng tọa độ, trữ lượng, thời gian… như Giấy phép đã được phê duyệt.

Nhưng theo dư luận phản ánh, không hiểu nguyên nhân vì sao cho đến tận thời điểm hiện tại (đã gần 10 năm) tiến hành khai thác khoáng sản, Hợp tác xã Chí Linh không “cần” hoàn thiện các thủ tục pháp luật theo yêu cầu, “ngang nhiên” khai thác khoáng sản. Không những làm tan hoang cả khu đồi, đất đai vương vãi, ảnh hưởng nghiêm trọng môi trường, mà Hợp tác xã Chí Linh còn khai thác đất vượt ra ngoài vị trí được quy định, khai thác khi Giấy phép gia hạn đã hết hạn…

Sai phạm “nằm” trên giấy

Chúng tôi đến UBND phường Văn An, thị xã Chí Linh để tìm hiểu “thực hư” phản ánh của dư luận, lãnh đạo phường giao cho ông Trần Văn Sập, Cán bộ địa chính, làm việc và dẫn phóng viên lên thực địa nơi Hợp tác xã Chí Linh đang khai thác đất. Trên con đường với những “ổ trâu, ổ bò” do xe tải trọng lớn chở đất phá nát nham nhở, ông Sập chỉ cho chúng tôi những đống đất to như núi, hố sâu hoắm và cả những chỗ Hợp tác xã Chí Linh đã khai thác ra ngoài vị trí quy định. Theo ông Sập, phường Văn An đã nhiều lần làm việc, lập Biên bản yêu cầu dừng khai thác và báo cáo lên các cơ quan chuyên môn, chính quyền thị xã, nhưng Hợp tác xã Chí Linh không chấp hành, thường xuyên tái phạm “lấy cắp” khoáng sản. Trong các đống đất tập kết, có những đống đen như than và sét trắng, mà dư luận đang cho rằng Hợp tác xã Chí Linh đang “gian lận” không tuân thủ đúng quy định theo Giấy phép được cấp của UBND tỉnh Hải Dương: Trong quá trình, đơn vị khai thác đất đồi để làm vật liệu san lấp mặt bằng, nếu phát hiện khoáng sản mới phải báo cáo ngay UBND tỉnh.

Sau khi đưa chúng tôi lên địa điểm khai thác đất của Hợp tác xã Chí Linh, ông Sập cung cấp một số văn bản của ban, ngành, cơ quan chức năng liên quan đến sai phạm trong quá trình khai thác đất của Hợp tác xã Chí Linh. Trong đó, Văn bản số 378/STNMT – TNKSNKTTV ngày 21/4/2015 của Sở Tài nguyên & Môi trường Hải Dương, đã chỉ rõ: Qua kiểm tra, Hợp tác xã Chí Linh đang hoạt động khai thác theo Giấy phép số 1580/GP – UBND ngày 27/4/2009, nhưng chưa có thiết kế mỏ, chưa ký hợp đồng thuê đất, chưa hoàn thiện việc lập và phê duyệt Đề án cải tạo, phục hồi môi trường, bản vẽ mặt cắt hiện trạng. Hợp tác xã không có báo cáo hoạt động khoáng sản, báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản theo quy định, chưa thực hiện việc thăm dò, đánh giá trữ lượng mỏ, chưa xác định tọa độ, mặt bằng khai thác và cắm mốc giới phạm vi khu vực được phép khai thác, chưa quan trắc môi trường định kỳ. Kiểm tra hoạt động của Hợp tác xã Chí Linh, theo Giấy phép khai thác số 3360/GP – UBND ngày 20/9/2007 (tại thời điểm kiểm tra Giấy phép đã hết hạn từ 6/1/2010), nhưng Hợp tác xã Chí Linh vẫn có thời điểm hoạt động khai thác và chưa lập hồ sơ đóng cửa mỏ khoáng sản theo quy định tại mục I, Điều 55 và khoản 2, Điều 73 Luật khoáng sản.

Qua kết quả kiểm tra, Sở Tài nguyên & Môi trường Hải Dương đã nghiêm cấm hoạt động khai thác, rà soát… khoáng sản đối với Giấy phép khai thác số 3360/GP – UBND ngày 20/9/2007 của Hợp tác xã Chí Linh. Yêu cầu, đơn vị hoàn thánh các thủ tục pháp lý, thực hiện nghĩa vụ tài chính…

Đối với Giấy phép khai thác số 1580/GP – UBND ngày 27/4/2009, Hợp tác xã Chí Linh phải thực hiện thủ tục thuê đất, hoàn thiện; trình duyệt đề án cải tạo, phục hồi môi trường, lập thiết kế mỏ, lập hồ sơ đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại và hoàn thiện các thủ tục pháp lý… thời hạn sau 90 ngày (kể từ ngày Sở Tài nguyên & Môi trường ban hành văn bản), Hợp tác xã Chí Linh không hoàn thiện các thủ tục theo quy định, Sở Tài nguyên & Môi trường sẽ báo cáo UBND tỉnh  Hải Dương yêu cầu dừng khai thác, thu hồi Giấy phép theo quy định của pháp luật.

Văn bản kiểm tra, của Sở Tài nguyên & Môi trường Hải Dương là vậy, nhưng những yêu cầu Hợp tác xã Chí Linh phải thực hiện “vẫn chỉ nằm trên giấy”. Bởi theo, báo cáo kiểm tra số 53/BC – UBND ngày 7/8/2017 của UBND phường Văn An, đối với Hợp tác xã Chí Linh thì các thủ tục pháp lý thực hiện khai thác đất đồi phục vụ việc san lấp mặt bằng (từ năm 2009 đến nay) đơn vị này  vẫn không  hoàn thiện. Đoàn kiểm tra phát hiện, Hợp tác xã Chí Linh đang khai thác đất vượt ra ví trí mốc giới quy hoạch được cấp phép theo quy hoạch. Sau đó, ngày 1/9/2017, Sở Tài nguyên & Môi trường Hải Dương lại tiếp tục kiểm tra, qua Văn bản số 1446/STNMT – KS, cho thấy Hợp tác xã Chí Linh vẫn còn nguyên sai phạm chưa khắc phục.

Vậy tại sao trong thời gian dài, hàng chục năm qua, Hợp tác xã Chí Linh khai thác khoáng sản, sai phạm nghiêm trọng “bỏ qua” các thủ tục pháp luật bắt buộc, vẫn ngang nhiên “đào bới” hàng chục ha đất tràn lan và ra ngoài cả vị trí quy định, không dừng lại khi Giấy phép khai thác hết hạn. Các cơ quan chức năng của tỉnh Hải Dương kiểm tra, yêu cầu nhưng đơn vị không chấp hành, do chính quyền bao che, hay bất lực? Dư luận đang bức xúc đặt ra câu hỏi, Hợp tác xã Chí Linh ngang nhiên khai thác nguồn tài nguyên, khoáng sản bao giờ dừng lại?

Báo Điện tử Tài nguyên & Môi trường sẽ tiếp tục thông tin vụ việc này.