Điện Biên: Phát huy giá trị di sản văn hóa với phát triển du lịch và bảo vệ môi trường
(TN&MT) - Điện Biên là tỉnh biên giới, có 19 dân tộc anh em sinh sống. Hiện nay, công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch và bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã và đang được các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm.
Hiện nay, việc bảo tồn, lưu giữ các giá trị văn hóa các dân tộc trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã và đang được ngành văn hóa tích cực triển khai, thực hiện. Tuy nhiên, để các giá trị văn hóa đó thành sản phẩm du lịch độc đáo của tỉnh Điện Biên cần có sự phối hợp với các sở, ban, ngành, để triển khai, thực hiện. Đặc biệt là trong công tác bảo vệ môi trường trong du lịch cộng đồng.
Bà Nguyễn Thị Thanh Chuyên, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên, cho biết: Thời gian qua, du lịch cộng đồng ở Điện Biên đã thể hiện được vai trò quan trọng trong sự phát triển của ngành du lịch. Nhiều sản phẩm du lịch cộng đồng tại tỉnh Điện Biên đang được khai thác, như du lịch trải nghiệm các hoạt động văn hóa và trải nghiệm cuộc sống của người dân tại địa phương, du lịch làng nghề, du lịch nghỉ dưỡng tại cộng đồng, du lịch trang trại (farmstay), du lịch xanh... Các sản phẩm du lịch xoay quanh việc khai thác tài nguyên, thế mạnh, điểm hấp dẫn của Điện Biên nhằm thu hút phục vụ khách du lịch và tạo công ăn việc làm cho người lao động. Bên cạnh đó là việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của cộng đồng thôn bản. Từ việc vệ sinh sạch sẽ cho đến việc quy hoạch chuồng trại vật nuôi đưa ra khỏi dân cư, những khu vực được quy hoạch để kinh doanh du lịch.
Là một trong những điểm nổi bật của tỉnh Điện Biên đang triển khai là mô hình phát triển sản phẩm OCOP về du lịch tại bản Nà Sự, xã Chà Nưa, huyện Nậm Pồ; đây cũng là nơi phát huy rất tốt về thế mạnh du lịch cộng đồng. Trong thời gian tới, Điện Biên đang triển khai phát triển hoạt động du lịch cộng đồng tại các bản như bản Lồng, xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo của dân tộc Mông; bản của dân tộc Hà Nhì ở huyện Mường Nhé....
Để bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa của các di sản, tỉnh Điện Biên chú trọng đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng giao thông đặc biệt tại các địa phương có tồn tại các di sản văn hóa tiêu biểu của các dân tộc, sao cho gắn kết phát triển du lịch với bảo vệ môi trường. Cùng với đó, duy trì và nâng cao hiệu quả của các di sản văn hóa phi vật thể được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia để tạo thêm nhiều điểm đến cho phát triển du lịch tỉnh Điện Biên.
Đồng thời, việc bảo tồn, phục dựng các lễ hội, làng nghề thủ công truyền thống trên địa bàn tỉnh Điện Biên cũng rất quan trọng, góp phần quảng bá du lịch, tạo nên sản phẩm du lịch độc đáo của địa phương. Song song với đó, sản xuất các sản phẩm lưu niệm vừa quảng bá, vừa phục vụ nhu cầu mua sắm của du khách và tạo thêm nguồn thu nhập cho người dân ở địa phương, sẽ giúp thúc đẩy nền kinh tế , mang lại lợi ích cho cộng đồng và giúp giảm lượng khí thải carbon của điểm đến do hạn chế vận chuyển hàng hóa, góp phần bảo vệ môi trường. Cùng với đó, làng nghề thủ công truyền thống thu hút khách du lịch tham gia trực tiếp vào các hoạt động sinh hoạt lễ hội, văn hóa văn nghệ, ẩm thực và đời sống, sản xuất của cộng đồng.
Năm 2024 là năm tỉnh Điện Biên đăng cai tổ chức Năm Du lịch Quốc gia, việc đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, quảng bá giới thiệu các giá trị di sản văn hóa vật thể và phi vật thể tỉnh Điện Biện là một trong những nhiệm vụ quan trọng, phát huy vai trò của báo chí, nâng cao hiệu quả hoạt động của các phương tiện thông tin đại chúng, đặc biệt trên môi trường mạng Internet.
Bà Chuyên cũng cho biết thêm: Việc phát triển du lịch tạo ra rất nhiều lợi ích, nhưng cùng với đó, việc gia tăng lượng du khách tới các điểm tham quan du lịch trên địa bàn tỉnh Điện Biên, làm gia tăng nhu cầu sử dụng tài nguyên, sử dụng cơ sở hạ tầng... do đó dẫn đến sự gia tăng áp lực của phát triển du lịch đến môi trường. Vì vậy, cùng với việc phát triển du lịch, cần nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, tuyên truyền giáo dục cộng đồng giữ gìn vệ sinh môi trường sinh thái trong sạch để làm tăng thêm giá trị của cảnh quan môi trường tại tỉnh Điện Biên, đảm bảo tốt môi trường xanh - sạch - đẹp cho du khách đến du lịch.