Dẫn nhận định từ một số nhà kinh tế, ngày 1/2, CNN đưa tin những tác động mà virus corona gây ra cho nền kinh tế Trung Quốc vẫn chưa thể xác định, nhưng một cơ quan truyền thông nhà nước và một số nhà kinh tế đã nói rằng tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc có thể giảm hai điểm phần trăm trong quý này vì sự bùng phát dịch bệnh, khiến phần lớn đất nước rơi vào bế tắc. Sự suy giảm này khiến thiệt hại kinh tế có thể lên đến 62 tỷ USD.
Virus corona xuất hiện lần đầu tiên ở thành phố trung tâm Vũ Hán, đã làm chết hơn 200 người và lây nhiễm nhiều người hơn cả dịch SARS hồi năm 2003. Trước khi dịch bệnh bùng phát, Trung Quốc lo lắng tình trạng bất ổn xã hội có thể là vấn đề “Thiên nga đen” (những thứ không tồn tại – PV).
Một người đàn ông Trung Quốc đeo khẩu trang bảo vệ khi đi thang cuốn tại một khu vực mua sắm vắng vẻ trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán và Lễ hội mùa xuân vào ngày 28/1/2020 tại Bắc Kinh, Trung Quốc |
các nhà hoạch định chính sách đã thực hiện một số giải pháp để giúp đỡ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng nhiều nhất do sự lây lan nhanh chóng của căn bệnh này.
Cho đến nay, chính quyền trung ương và địa phương đã chi 12,6 tỷ USD cho điều trị y tế và thiết bị.
Các ngân hàng lớn đã cắt giảm lãi suất cho các doanh nghiệp nhỏ và cá nhân trong các khu vực bị thiệt hại nặng nhất. Và Ngân hàng Trung Quốc cho biết sẽ cho phép người dân ở Vũ Hán và những nơi còn lại của tỉnh Hồ Bắc trì hoãn các khoản vay phải thanh toán trong vài tháng nếu họ mất nguồn thu nhập vì sự gián đoạn.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc cho biết sẽ đảm bảo có đủ thanh khoản trên thị trường tài chính khi họ mở cửa trở lại vào thứ Hai tuần tới sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán 10 ngày. Khi thị trường Hồng Kông mở cửa trở lại vào đầu tuần này, chỉ số Hang Seng (HSI) đã giảm gần 6% chỉ sau vài ngày giao dịch.
Hành động quyết liệt
Theo chuyên gia kinh tế Trung Quốc Zhang Ming thuộc Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, chính phủ nước này có thể sẽ phải mạnh mẽ hơn nữa trong những tháng tới để ngăn chặn sự suy giảm kinh tế nghiêm trọng hơn.
Zhang dự đoán tăng trưởng kinh tế sẽ giảm xuống 5% trong quý đầu tiên nếu dịch bệnh viêm phổi do virus corona gây ra kéo dài đến cuối tháng 3. Ông mô tả đó là dự đoán lạc quan nhất của mình, nhưng ông không đưa ra một dự báo cụ thể nếu đợt bùng phát kéo dài hơn nữa.
“Trung Quốc thể cắt giảm thuế và tăng chi tiêu cho đào tạo y tế và việc làm công cộng”, Zhang nói. Ông cũng hy vọng chính quyền địa phương sẽ chi nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng.
“Bằng cách thúc đẩy hoạt động kinh tế và tạo việc làm, các thành phố có thể bù đắp bất kỳ điểm yếu nào trong đầu tư tư nhân vào bất động sản và sản xuất” – ông Zhang nói thêm.
Zhang cho biết: Ngân hàng trung ương cũng có thể cung cấp nhiều cắt giảm lãi suất để ổn định nền kinh tế. Nhìn chung, các biện pháp như vậy có thể giúp tăng trưởng phục hồi trong quý tới và đẩy tăng trưởng GDP hàng năm lên khoảng 5,7%. Mặc dù thấp hơn mức tăng trưởng 6,1% của năm ngoái, nhưng nó sẽ phù hợp với nhiều dự báo của các nhà phân tích.
Tuy nhiên, những người khác có cái nhìn bi quan hơn. Các nhà phân tích tại công ty dịch vụ tài chính Nomura cho rằng tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc có thể giảm 2 điểm phần trăm trở lên trong quý đầu tiên của năm 2020.
Hôm 30/1, tờ Thời báo Toàn cầu (Global Times) của Trung Quốc cũng đã tăng tải một bài viết với nhận định tương tự như trên và trích dẫn những ý kiến của chuyên gia trong ngành. Theo những chuyên gia này, để ngăn chặn virus lây lan rộng hơn, chính phủ đã kéo dài kỳ nghỉ Tết Nguyên đán và buộc các nhà máy phải đóng cửa. Tuy nhiên, biện pháp này có thể làm tê liệt một phần ngành chế tạo quốc gia và làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.
Những thách thức khác
Việc đương đầu với dịch viêm phổi cấp do nCoV sẽ khiến một số vấn đề khác của Trung Quốc khó giải quyết hơn, trong đó có mối quan hệ thương mại phức tạp với Mỹ.
Nằm trong nội dung của thỏa thuận “Giai đoạn 1” vừa mới ký kết vào tháng 1/2020, Bắc Kinh đã đồng ý mua lượng hàng hóa trị giá 200 tỷ USD của Mỹ trong hai năm tới. Các nhà phân tích đánh giá nhu cầu nội địa thu hẹp ở Trung Quốc sẽ khiến nước này khó đạt được các mục tiêu đó. Hơn nữa, dịch bệnh sẽ làm suy yếu sức mua của Trung Quốc và có thể khiến Bắc Kinh càng khó chạm tới những mục tiêu đó.
Mức thuế quan đang áp lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc vẫn còn được Washington duy trì. Theo quan điểm của Mỹ, những mức thuế này vẫn đóng vai trò “đòn bẩy” khi hai bên đàm phán giai đoạn tiếp theo của thỏa thuận.
Tuy vậy, vẫn có người nhận định rằng cuộc chiến thương mại sẽ không leo thang chỉ vì Trung Quốc "tạm thời" không thể thực hiện các cam kết thương mại của mình. Ông Ken Cheung, chiến lược gia về thị trường ngoại hối châu Á tại ngân hàng Mizuho Bank nhận định nước Mỹ đang trong năm bầu cử Tổng thống và một hành động như vậy có thể gây nguy hiểm cho chiến dịch tranh cử của ông Donald Trump.