Chuyển đổi số lĩnh vực BHXH, BHYT mang lại nhiều tiện ích cho người dân
(TN&MT) - Thời gian qua, trên cơ sở nền tảng, hạ tầng công nghệ thông tin (CNTT) sẵn có, BHXH Việt Nam đã triển khai mạnh mẽ công tác chuyển đổi số theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ và trở thành một trong những bộ, ngành đi đầu về xây dựng Chính phủ số.
Với quyết tâm kiến tạo, phát triển ngành BHXH Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp, vì sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp (DN), các kết quả đạt được về chuyển đổi số đã và đang phục vụ hiệu quả cho các hoạt động công tác của ngành và đem lại rất nhiều lợi ích cho người tham gia, thụ hưởng chính sách.
Tăng sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp
Hiện nay, BHXH Việt Nam đã và đang quyết liệt triển khai, vận hành hệ thống CNTT của Ngành theo định hướng Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số với quy trình nghiệp vụ tự động hóa mức độ cao. Toàn bộ hệ thống phần mềm ứng dụng, dữ liệu được BHXH Việt Nam quản lý, vận hành tập trung tại Trung tâm dữ liệu của Ngành.
Hệ thống của BHXH Việt Nam đã kết nối với hơn 13 nghìn cơ sở khám chữa bệnh (KCB) BHYT trên toàn quốc để tiếp nhận dữ liệu đề nghị thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT; hơn 621 nghìn đơn vị, DN giao dịch điện tử với cơ quan BHXH, qua đó giúp các DN tiết kiệm thời gian, chi phí và thuận lợi khi thực hiện các thủ tục hành chính về BHXH, BHYT, BHTN.
BHXH Việt Nam đã hoàn thiện và đưa vào triển khai thành công ứng dụng VssID - BHXH số, giúpngười dùng có thể quản lý, kiểm soát các thông tin về quá trình tham gia, thụ hưởng chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN; thực hiện các dịch vụ công (DVC) về BHXH, BHYT một cách tiện lợi, dễ dàng, nhanh chóng, tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại. Từ ngày 01/6/2021, BHXH Việt Nam đã triển khai việc sử dụng thẻ BHYT trên ứng dụng VssID để đi KCB BHYT trên phạm vi toàn quốc và được người dân ghi nhận, đánh giá cao.
Thực hiện Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ việc chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06) của Chính phủ, BHXH Việt Nam là đơn vị đầu tiên đã kết nối thành công với cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về dân cư ngay từ khi CSDL quốc gia về dân cư được đưa vào vận hành chính thức. Những năm qua, BHXH Việt Nam đã chú trọng đẩy mạnh kết nối, trao đổi, chia sẻ dữ liệu với các Bộ, ngành để không ngừng làm giàu, hoàn thiện. Tính đến ngày 30/4/2024, Hệ thống của BHXH Việt Nam đã xác thực hơn trên 96,8 triệu thông tin nhân khẩu có trong CSDL quốc gia về bảo hiểm với CSDL quốc gia về dân cư, trong đó có khoảng 86,9 triệu người đang tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN, chiếm 97,8% tổng số người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN (không bao gồm lực lượng vũ trang, thân nhân quân đội). Việc đồng bộ, xác thực thông tin định danh của người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN với CSDL quốc gia về dân cư giúp chuẩn hóa dữ liệu giữa 02 CSDL quốc gia (dân cư và bảo hiểm), nâng cao tính chính xác của thông tin, dữ liệu. Đây là cơ sở quan trọng để triển khai cung cấp các dịch vụ, tiện ích cho người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN trên nền CSDL quốc gia về dân cư.
Cụ thể: Người dân có thể sử dụng thẻ Căn cước công dân (CCCD) gắn chip và ứng dụng định danh điện tử quốc gia (VNeID) phục vụ KCB BHYT: Đã có 100% cơ sở KCB BHYT triển khai KCB BHYT bằng CCCD gắn chip, với trên 82,5 triệu lượt tra cứu thành công thông tin thẻ BHYT bằng CCCD gắn chíp phục vụ làm thủ tục KCB BHYT. Việc triển khai KCB BHYT bằng CCCD đã giúp người bệnh và nhân viên y tế đơn giản hóa giấy tờ, tiết kiệm thời gian khi làm thủ tục KCB BHYT. Cơ quan BHXH cũng giảm bớt chi phí in ấn thẻ BHYT, tăng tính chính xác và đồng bộ thông tin.
Người dân cũng có thể sử dụng tài khoản định danh VneID để thực hiện thủ tục hành chính và DVCtrực tuyến. Cung cấp các tiện ích tra cứu thông tin do cơ quan BHXH Việt Nam đang quản lý như:thông tin thẻ BHYT, sổ sức khỏe điện tử, thông tin sổ BHXH cho người dân thông qua ứng dụng VneID. Ứng dụng công nghệ xác thực sinh trắc trên CCCD gắn chip tại cơ sở KCB BHYT và bộ phận "Một cửa" của cơ quan BHXH trong tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC.
Cơ quan BHXH nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý, giảm việc cấp trùng sổ BHXH, thẻ BHYT do đã quản lý được người dân thông qua số định danh duy nhất của công dân. Tiết kiệm chi phí in ấn, phát hành thẻ BHYT giấy do người dân đã có thêm nhiều phương thức để xuất trình Thẻ khi KCB BHYT thông qua việc đã liên thông dữ liệu với cơ quan BHXH. Liên thông dữ liệu dễ dàng hơn giữa BHXH Việt Nam và các Bộ, Ngành, địa phương do sử dụng số định danh duy nhất đã được xác thực, đồng bộ với CSDL quốc gia về dân cư.
Sẵn sàng triển khai sử dụng thống nhất tài khoản VNeID trong thực hiện DVC trực tuyến
Với sự phối hợp, hỗ trợ của Bộ Công an, BHXH Việt Nam đã kết nối kỹ thuật, triển khai sử dụng tài khoản định danh điện tử quốc gia do Bộ Công an cấp (tài khoản VNeID) để đăng nhập và sử dụng ứng dụng VssID - BHXH số của ngành BHXH Việt Nam (triển khai từ tháng 10/2023). Theo thống kê trên hệ thống của BHXH Việt Nam, đến nay đã có hơn 10 triệu lượt sử dụng tài khoản VNeID để đăng nhập ứng dụng VssID - BHXH số (trung bình mỗi tháng khoảng 1,3 triệu lượt). Việc triển khai này của BHXH Việt Nam đã giúp người dân có thêm lựa chọn sử dụng tài khoản khi có nhu cầu khai thác thông tin, sử dụng thẻ BHYT, thực hiện các DVC trực tuyến dành cho cá nhân trên ứng dụng VssID. Đồng thời thể hiện BHXH Việt Nam sẵn sàng triển khai sử dụng thống nhất tài khoản định danh điện tử VNeID trong thực hiện DVC trực tuyến từ ngày 01/7/2024 theo quy định tại Nghị định số 59/2022/NĐ-CP về định danh và xác thực điện tử.
Nhiều năm liên tiếp, Bộ Thông tin và Truyền thông đánh giá BHXH Việt Nam là cơ quan triển khai hiệu quả ứng dụng CNTT, DVC trực tuyến. Hưởng lợi từ kết quả nổi bật này, người dân có thể sử dụng các DVC trực tuyến về BHXH, BHYT. Thông qua các DVC trực tuyến này, tính đến ngày 30/4/2024, toàn ngành BHXH Việt Nam đã tiếp nhận và xử lý hơn 1,4 triệu hồ sơ giao dịch.
Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam đã nỗ lực thực hiện các giải pháp để đẩy mạnh chi trả các chế độ bảo hiểm không dùng tiền mặt. Đến nay, có khoảng 64% số người hưởng nhận các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp qua tài khoản cá nhân tại khu vực đô thị, tăng khoảng 3% so với năm 2022. Ngày 22/3/2024, BHXH Việt Nam và Bộ Công an đã thống nhất ban hành quy trình phối hợp triển khai thực hiện phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH trên nền tảng CSDL quốc gia về dân cư nhằm vận động, tuyên truyền người dân nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua phương thức thanh toán không dùng tiền mặt, kết hợp xác minh, làm sạch dữ liệu người hưởng. BHXH Việt Nam đã có công văn 885/BHXH-TCKT ngày 02/04/2024 gửi BHXH các tỉnh thành phố để hướng dẫn thực hiện quy trình phối hợp này, đồng thời chuyển dữ liệu theo quy trình để Tổ Công tác Chính phủ chỉ đạo các Tổ công tác địa phương triển khai.
Có thể nói, với việc thực hiện đồng bộ, toàn diện các giải pháp trong ứng dụng CNTT, đẩy mạnh việc chuyển đổi số, đã tối ưu hóa việc sử dụng, khai thác CSDL của Ngành để phục vụ người dân, DN; giải quyết, chi trả chế độ, chính sách kịp thời, nhanh chóng, chính xác; nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát quản lý, sử dụng quỹ, phòng chống gian lận, trục lợi quỹ BHXH, BHYT…
Xác định chuyển đổi số là yêu cầu tất yếu, bắt buộc để đổi mới căn bản phương thức hoạt động của Ngành, góp phần xây dựng thành công Chính phủ số; thời gian tới, trên cơ sở nền tảng, hạ tầng CNTT sẵn có, ngành BHXH Việt Nam tiếp tục tập trung, ưu tiên nguồn lực, quyết liệt, đẩy mạnh triển khai các hoạt động chuyển đổi số trong từng lĩnh vực công tác của Ngành để hoàn thiện "hệ sinh thái BHXH 4.0", với mục tiêu cuối cùng là phục vụ tốt nhất quyền lợi của DN, người dân và các chủ thể tham gia BHXH, BHYT.