Bồi thường, hỗ trợ đường ven biển huyện Giao Thủy (Nam Định): Chính quyền thực hiện "bất nhất"?
(TN&MT) - Hộ gia đình ông Cao Xuân Năm, xã Giao Thiện, huyện Giao Thủy mới đây đã gửi đơn đến Báo Tài nguyên và Môi trường phản ánh việc Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Giao Thủy thực hiện chưa đúng quy định trong thu hồi đất ở và hỗ trợ gia đình ổn định đời sống khi thu hồi đất để xây dựng tuyến đường bộ ven biển đoạn qua tỉnh Nam Định.
Không nhận được thông báo thu hồi đất
Ông Cao Xuân Năm phản ánh: “Đến thời điểm hiện nay, gia đình tôi vẫn chưa nhận được Thông báo thu hồi đất, mà chỉ có Thông báo thu hồi đất chung của các hộ và nghe qua trên loa truyền thanh của xã. Chính vì vậy nên chúng tôi chưa thông suốt một số chế độ bồi thường, hỗ trợ… Hơn nữa, gia đình tôi là gia đình chính sách (anh trai liệt sỹ hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước), luôn chấp hành chủ trương đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước; nếu chính quyền làm đúng theo quy định của pháp luật, nhà tôi sẵn sàng giao đất cho Nhà nước mà không có ý kiến gì".
Qua tìm hiểu, phóng viên được biết: Theo Quyết định số 5285A/QĐ – UBND huyện Giao Thủy, ngày 17/11/2020 về việc thu hồi đất giải phóng mặt bằng đợt 2 để thực hiện xây dựng tuyến đường bộ ven biển, gia đình ông Năm bị thu hồi 760,2m2 đất lúa (diện tích đất lúa bị thu hồi 45%). Song thực tế, gia đình chỉ được hỗ trợ 6 tháng ổn định đời sống theo Quyết định số 43/2021/QĐ - UBND, ngày 30/9/2021 của UBND tỉnh Nam Định và 4/5 nhân khẩu được hỗ trợ.
Được biết, tổng diện tích đất ở nhà ông Năm là 1.038m2 (bố mẹ mua năm 1952). Sau đó, bố mẹ cho vợ chồng ông Năm 844m2, đã được chính quyền cấp Giấy chứng nhận QSDĐ. Diện tích đất còn lại 194m2 mẹ ông Năm sử dụng riêng từ đó đến nay (được đo đạc cấp Giấy chứng nhận QSDĐ nhưng khi cấp lại, đã bị thất lạc).
Đối với diện tích đất ở bị thu hồi, khi thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Giao Thủy đã 6 lần ra phương án (mỗi lần các phương án đều thay đổi lên xuống về số tiền bồi thường, hỗ trợ) không hiểu sao có nhiều phương án như vậy?!
Đặc biệt, khu đất bố trí tái định cư cho gia đình ông Năm hiện chưa có hạ tầng. Mặc dù, gia đình ông có 180m2 đất thổ cư, 514m2 đất vườn, 150m2 đất ao bị thu hồi nhưng khi Nhà nước bố trí đất tái định cư cho gia đình ông Năm chỉ được 291,5m2 đất ở, còn lại bồi thường theo quy định. Tuy nhiên, gia đình ông Năm lại mong muốn được đổi đất ao, vườn để có tư liệu sản xuất.
Ngoài ra, hộ cụ Trần Thị Chắt (mẹ liệt sỹ) bị thu hồi 137,8m2 đất ở, 56,5 m2 đất trồng cây lâu năm, phương án bồi thường, hỗ trợ tổng số tiền bồi thường, trên 1,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, cụ Chắt phải nộp 57.462.600 đồng tiền công nhận Quyền sử dụng đất và 930.430.000 đồng tiền lô đất tái định cư.
Theo Điều 104, Nghị định 131/2021/NĐ- CP, khoản d ghi rõ: “Miễn tiền sử dụng đất trong hạn mức giao đất ở khi Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước đối với, thân nhân liệt sĩ đang hưởng trợ cấp tuất nuôi dưỡng hàng tháng”.
Xã nói "không", huyện bảo "có"
Ông Nguyễn Xuân Mạnh, Chủ tịch UBND xã Giao Thiện xác nhận: “Chính quyền xã đã nhận được kiến nghị của gia đình ông Cao Xuân Năm và cụ Trần Thị Chắt. Cụ Chắt là mẹ liệt sỹ nên chính quyền địa phương đặc biệt quan tâm và thực hiện theo đúng quy định đối với gia đình chính sách. Ông Cao Xuân Năm ý kiến gia đình không nhận được Thông báo thu hồi đất là đúng! Vì Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Giao Thủy chỉ có thông báo chung cho tất cả các hộ bị thu hồi đất trong xã, xã thường xuyên thông báo thu hồi đất trên loa truyền thanh.
Hộ gia đình ông Cao Xuân Năm được hỗ trợ 6 tháng ổn định đời sống và 4/5 nhân khẩu được hỗ trợ khi bị thu hồi đất. Nguyên nhân là tại thời điểm nhận hỗ trợ vào tháng 11/2020, gia đình ông Năm chưa phải di chuyển chỗ ở, 1 nhân khẩu trong gia đình sinh năm 1999, sau thời điểm chia ruộng đất năm 1993 nên không được hỗ trợ. Nhà ông Năm có nhiều phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (6 lần) là do thay đổi hộ trên thửa đất. Bởi phương án lần đầu xác định chỉ có hộ ông Năm, nhưng sau đó gia đình có kiến nghị cụ Trần Thị Chắt (mẹ ông Năm) là hộ riêng, nên cơ quan chức năng lại tiến hành tách hộ và làm phương án khác”.
Liên quan thu hồi 180m2 đất thổ cư (còn lại đất ao, vườn) của nhà ông Năm, chính quyền đã bố trí đất tái định cư 291,5m2 đất ở nông thôn (hạn mức không quá 300m2/hộ). Ông Mạnh phân trần: Gia đình ông Năm mong muốn được quy đổi sang đất vườn, ao nhưng hiện địa phương không có quỹ đất tương đương quy đổi (gia đình nhận tiền bồi thường theo quy định). Giá đất bị thu hồi và đất tái định cư là áp dụng theo quy định của tỉnh Nam Định ban hành. Như vậy là đã tạo điều kiện hết sức có thể cho người dân.
Vẫn theo vị Chủ tịch xã, gia đình cụ Trần Thị Chắt (mẹ liệt sỹ) không phải đóng tiền khi Nhà nước giao đất lần đầu, nhưng gia đình phải hoàn thiện các thủ tục, hồ sơ tại Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội. Sau đó, Chi cục Thuế kiểm tra, xem cụ Chắt đã được giao đất không thu tiền lần nào chưa (đảm bảo theo quy định thì bên Thuế sẽ hoàn trả lại số tiền đã nộp) vì Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Giao Thủy không có chức năng, quyền hạn được khấu trừ tiền đất tái định cư.
Làm việc với phóng viên sáng 24/7, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Giao Thủy, bao gồm: Lãnh đạo UBND huyện, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Công an, Văn phòng… Ông Nguyễn Tiến Tùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Giao Thủy cho biết: "Căn cứ Quyết định số 1135/QĐ – UBND ngày 15/5/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định về việc: Phê duyệt dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ ven biển, đoạn qua tỉnh Nam Định và Quyết định số 20/2014/QĐ-UBND ngày 30/9/2014 của UBND tỉnh về ủy quyền cho UBND cấp huyện quyết định thu hồi đất. Thực hiện việc thu hồi đất của 1.290 hộ dân xây dựng tuyến đường bộ ven biển, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Giao Thủy đều có Thông báo thu hồi đất của từng hộ gia đình. Trước kiến nghị của hộ gia đình ông Năm, trả lời của xã Giao Thiện, huyện sẽ xác minh làm rõ nguyên nhân. Thông báo thu hồi đất đều được giao cho cán bộ địa chính xã đưa đến từng hộ dân, chứ không phải chỉ có thông báo thu hồi đất chung như xã Giao Thiện đã trả lời!.”
"Theo Quyết định số 43/2021/QĐ – UBND ngày 30/9/2021 của tỉnh Nam Định về việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi bị Nhà nước thu hồi đất, nhà ông Năm bị thu hồi 45% diện tích đất nông nghiệp, phải di chuyển chỗ ở thuộc đối tượng được hỗ trợ 12 tháng ổn định đời sống" - đại diện Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Giao Thủy đã trả lời như vậy trong buổi làm việc với phóng viên.
Liên quan nội dung này, ông Nguyễn Tiến Tùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Giao Thủy khẳng định: “Qua phóng viên, huyện mới nắm bắt được và sẽ cho kiểm tra, rà soát ngay, nếu đúng gia đình ông Năm mới nhận 6 tháng hỗ trợ, huyện sẽ bổ sung kịp thời và xem xét lý do”.
Việc xã Giao Thiện trả lời “bất nhất” với Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Giao Thủy cần được làm rõ, đây cũng có thể là nguyên nhân khiến hộ ông Cao Xuân Năm và cụ Trần Thị Chắt chưa đồng thuận phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư!
Đề nghị UBND tỉnh Nam Định, các sở, ngành liên quan sớm vào cuộc kiểm tra và có câu trả lời cho người dân.
Bào Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin.