Sông An Lão khởi nguồn từ miền núi vùng Tây Bắc huyện An Lão. Con sông vốn dĩ khô cạn nay gánh thêm mỏ cát của doanh nghiệp. Chúng tôi về An Lão vào ngày nghỉ cuối tuần nhưng con sông lại không được nghỉ ngơi bình yên như mọi khi.
Mỏ cát Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín tại cầu Gò Dài bắc qua sông An Lão |
Ba chiếc xe máy đào múc cát cùng hoạt động trên sông An Lão, đường sông in hằn vết tích bánh xe vận chuyển cát ra, vào khiến lòng sông dậy sóng, cồn cát nhấp nhô, nham nhở, hầm hố đủ thấy con sông oằn mình chịu trận nạn khai thác cát như thế nào?
Qua tìm hiểu PV được biết, trên sông An Lão, xã An Hòa hiện chỉ có duy nhất Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín được UBND tỉnh Bình Định cấp Giấy phép khai thác khoáng sản cát làm vật liệu xây dựng thông thường số 45 ngày 27/07/2018 với diện tích 02ha, thời hạn hai năm kể từ ngày cấp phép.
Vị trí mỏ cát Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín |
Một người dân địa phương cho biết, ngoài Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín khai thác cát còn có Công ty TNHH Thuận Thiên và Công ty TNHH An Hưng. Hai doanh nghiệp này hoạt động khai thác cát và tập kết cát đều không phép. Riêng Công ty TNHH Thuận Thiên có dựng trạm trộn bê tông, lấy cát ở sông An Lão rồi đem trộn bê tông luôn. Từ khi hai doanh nghiệp này khai thác cát không phép đã hạ giá thành cát thấp hơn so với Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín, nên khách hàng tập trung mua cát khai thác không phép nhiều hơn.
Một chiếc xe múc đang hoạt động khai thác cát không phép gần vị trí mỏ cát của Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín |
Theo ghi nhận của PV tại hiện trường mỏ cát của Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín, thì ngoài chiếc xe múc cát của Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín còn có một chiếc xe múc cát khác, chiếc xe này hoạt động gần với vị trí mỏ cát của Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín đang hoạt động và vận chuyển cát ra, vào cùng một con đường với Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín.
Ngoài xe múc còn xuất hiện những chiếc xe công nông của người dân địa phương lấy cát trên sông An Lão bằng phương tiện thủ công chở cát về nhà. Từ cầu Gò Dài bắc qua sông An Lão, chạy lên con đường phía Tây xã An Hòa, men theo dọc con sông đi tiếp qua cầu sông Xang là tới điểm khai thác cát thứ ba. Vị trí này, đang có xe múc cát và dấu vết con đường vào mỏ cát nằm bên sông Xang cho thấy mỏ cát đã hoạt động từ rất lâu.
Từ cầu Gò Dài bắc qua sông An Lão, chạy lên con đường phía Tây xã An Hòa, men theo dọc con sông đi tiếp qua cầu sông Xang là tới điểm khai thác cát thứ ba. |
Người dân còn cho biết thêm, trong Khu dân cư thôn Xuân Phong Tây có rất nhiều bãi tập kết cát với khối lượng rất lớn. Những bãi tập kết này đều là cát có nguồn gốc khai thác trái phép, doanh nghiệp khai thác cát rồi tập kết tại một điểm để tiện cho việc mua bán và vận chuyển cát. Ngay tại khu vực chợ mới An Hòa ở thôn Xuân Phong Bắc có bãi tập kết cát rất lớn của Công ty TNHH Khải Hoàn cũng đều lấy cát không phép.
Bãi tập kết cát tự phát trong thôn Xuân Phong Tây |
Để làm rõ hơn những thông tin người dân cung cấp cho Pv, chúng tôi liên hệ với ông Đỗ Đình An - Trưởng Phòng TN&MT huyện An Lão, ông An khẳng định hiện trên địa bàn huyện An Lão chỉ có Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín được UBND tỉnh Bình Định cấp giấy phép khai thác cát trên sông An Lão.
Làm việc với Pv Báo TN&MT, ông Văn Phụng Anh - Chủ tịch UBND xã An Hòa và ông Trần Nam Trung - Phó Chủ tịch UBND xã An Hòa cho biết: Đúng là chỉ có Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín được phép khai thác cát trên sông An Lão. Đối với Công ty TNHH Thuận Thiên, nếu nói không có lấy cát thì cũng không đúng, doanh nghiệp có lấy nhưng không nhiều, có thể do trạm trộn bê tông đặt gần đó rồi sẵn tiện lấy ít cát để trộn bê tông phục vụ các công trình huyện.
Bãi tập kết cát của Công ty TNHH Khải Hoàn |
Còn xe múc cát gần vị trí mỏ cát Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín là do một người dân tự ý lấy cát, UBND xã cũng đã làm việc nhiều lần với công dân này. Bãi tập kết cát của Công ty TNHH Khải Hoàn gần khu vực chợ An Hòa là doanh nghiệp nạo vét dòng chảy, tận dụng cát để thi công hai con đường ở thôn Long Hòa giúp dân làm đường bê tông nông thôn, nhưng hiện tại doanh nghiệp đã dừng nạo vét dòng chảy. Riêng các bãi tập kết trong Khu dân cư thôn Xuân Phong Tây, UBND xã sẽ làm việc với Công ty TNHH An Hưng để kiểm tra nguồn gốc cát do khai thác cát không phép hay mua lại của Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tín.
UBND xã tăng cường kiểm tra giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn xuyên suốt thời gian qua. Có thể lợi dụng thời điểm UBND xã tổ chức Đại hội Đảng mà họ lén lút khai thác cát vào ngày nghỉ. Chúng tôi chỉ cần nghe dân hay doanh nghiệp báo có hoạt động lấy cát trộm là UBND xã cử cán bộ xuống lập biên bản xử lý ngay. Ông Anh chia sẻ thêm.
Xe công nông của người dân lấy cát trên sông An Lão |
Mặc dù lãnh đạo UBND xã An Hòa khẳng định hoạt động khai thác cát trái phép trên sông An Lão chỉ diễn ra vài ngày trong đợt tổ chức Đại hội Đảng cấp xã, tuy nhiên phía người dân thông tin đến Pv cho biết hoạt động khai thác cát trái phép khoảng hơn 02 tháng nay. Dù thời gian ngắn hay dài thì nạn khai thác cát trái phép đã xảy ra trên địa bàn xã An Hòa gây bức xúc trong nhân dân và gây thất thoát tài nguyên quốc gia. Nếu chính quyền địa phương cùng cơ quan chức năng huyện An Lão không kịp thời chấn chỉnh, xử lý nghiêm thì “cát tặc” sẽ tiếp tục hoành hành trên sông An Lão.