Ai là người thiệt hại trong vụ đấu giá dự án Khu dân cư Hòa Lân?

Lùm xùm việc đấu giá

Kết luận thanh tra do Chánh Thanh tra Bộ Tư pháp Nguyễn Hồng Diện ký ngày 24/12/2018 cho thấy, Công ty TNHH Sản xuất thương mại Thiên Phú (Công ty Thiên Phú, trụ sở tại TP. Thủ Dầu Một, Bình Dương) có vay 305 tỷ đồng và 18,634 lượng vàng của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn - Chi nhánh Chợ Lớn (Agribank Chợ Lớn) với tổng số tiền đã quy đổi từ vàng là 1.117.689.720.000 đồng (hơn 1,1 nghìn tỷ đồng).

Để đảm bảo cho các khoản vay, Công ty Thiên Phú thế chấp dự án Khu dân cư Hòa Lân tại phường Thuận Giao, thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương với diện tích 490.765 m2. Do Công ty Thiên Phú gặp khó khăn về tài chính nên ngày 17/4/2015, Công ty này đã ký biên bản thoả thuận giao tài sản để Agribank Chợ Lớn xử lý thu hồi nợ.

Ngày 17/6/2015, Agribank Chợ Lớn ký hợp đồng 10/2915/ĐGNSG với Công ty Cổ phần Dịch vụ Đấu giá Nam Sài Gòn (Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn, số 150 đường số 9, khu phố 1, phường Tân Phú, Q.7, TP.HCM) bán đấu giá toàn bộ quyền sử dụng đất thuộc dự án Khu dân cư Hòa Lân Hòa Lân với giá khởi điểm 1.467,7 tỷ đồng.

Sau nhiều lần tổ chức đấu giá không thành công (tổng cộng 12 lần), lần đấu giá cuối cùng vào ngày 25/5/2017, Công ty A Đông Hải (Công ty Kim Oanh) đã trúng đấu giá với số tiền 1.353 tỷ đồng. Trong phiên đấu giá này, Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn thông báo có 03 khách hàng đăng ký đấu giá và đã nộp 96,3 tỷ (đặt trước 10% giá trị tài sản đấu giá) gồm: Thủ Đức House, Công ty Kim Oanh và Công ty CP Đầu tư Thái Bình.

Trong 3 Công ty này thì duy nhất có Thủ Đức House đáp ứng rõ nhất yêu cầu của Agribank Chợ Lớn là cam kết trả tiền ngay theo đúng quy định sau khi đấu giá (nếu trúng). Hai Công ty còn lại dù đã đóng tiền đặt trước 10% nhưng hồ sơ không thể hiện việc trả ngay hay trả dần cho Agribank Chợ Lớn. Do đó, theo quy định của Agribank Chợ Lớn, việc này xem như khách hàng tham gia đấu giá sẽ thanh toán theo phương thức trả ngay. Tuy nhiên, cho đến tháng 11/2018, Công ty Kim Oanh mới chỉ thanh toán được 847,8 tỷ đồng cho Agribank Chợ Lớn (chưa bằng số tiền đấu giá khởi điểm) và còn nợ 478 tỷ đồng cùng lãi chậm trả 8% tính từ ngày 5/9/2017.

Trong một diễn biến có liên quan, Công ty Thiên Phú đã nộp đơn khởi kiện, yêu cầu Tòa án tuyên Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số 01-10/2017/HĐMBTSĐG ngày 01/7/2017 tại Phòng Công chứng Thành phố mới, tỉnh Bình Dương vô hiệu, do vi phạm các quy định của pháp luật và hủy kết quả đấu giá tài sản là dự án Khu dân cư Hoà Lân. 

Ngoài ra, vào ngày 14/2/2019, Công ty Thiên Phú đã gửi đơn đề nghị ngăn chặn đến các cơ quan chức năng tỉnh Bình Dương với lý do việc Công ty CP Dịch vụ Đấu giá Nam Sài Gòn tổ chức bán đấu giá không theo đúng trình tự quy định của pháp luật; Công ty Kim Oanh chậm hoàn tất nghĩa vụ thanh toán…, đã dẫn đến hậu quả Công ty Thiên Phú không trả được nợ, phát sinh lãi phạt, xâm hại đến tài sản nhà nước mà Agribank Chợ Lớn quản lý

Bên liên quan nói gì?

Trước đó, Thanh tra Bộ Tư pháp nhận được đơn tố cáo của công dân đối với Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn vi phạm về việc đấu giá tài sản không được thông báo, niêm yết công khai theo quy định của pháp luật, cố tình che dấu thông tin bán đấu giá làm cho người có nhu cầu mua tài sản không nắm được thông tin để đăng ký mua tài sản, liên quan đến vấn đề này, Kết luận thanh tra khằng định là không có cơ sở.

“Việc đấu giá tài sản không được thông báo niêm yết công khai theo quy đinh pháp luật, cố tình che giấu thông tin bán đấu giá làm cho người có nhu cầu mua tài sản không nắm Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn đã không thẩm định rõ năng lực tài chính của các tổ chức, cá nhân đăng ký mua tài sản; Công ty Đấu giá cố tình hạn chế các cá nhân, tổ chức có nhu cầu tham gia đấu giá bằng những hành vi trái pháp luật như: che giấu thông tin, không bán hồ sơ cho người có nhu cầu đăng ký mua tài sản.

Và Công ty Đấu giá không thẩm định rõ năng lực tài chính của các tổ chức, cá nhân đăng ký tham gia đấu giá nên sau khi thực hện việc đặt cọc và tham gia đấu giá thành, Công ty THHH A Đông Hải (Công ty Kim Oanh) không đủ năng lực tài chính để thực hiện hợp đồng mua trúng đấu giá, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của chủ tài sản và người có nhu cầu đấu giá là không có cơ sở”, Kết luận thanh tra khẳng định.

Tuy nhiên, Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ, trong quá trình ký kết hợp đồng bán đấu giá tài sản, tổ chức bán đấu giá tài sản của Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn có một số tồn tại, vi phạm như sau: Không kiếm tra chặt chẽ thông tin do Ngân hàng cung cấp là không thực hiện theo Khoản 3, Điều 26, Nghị định số 17/2010/NĐ-CP; Quy chế bán đấu giá và Thông báo bán đấu tài sản có nội dung khác nhau về thời hạn thanh toán, phương thức thanh toán tiền mua tài sản.

Đối với đơn vị tham gia bán tài sản là Agribank Chợ Lớn, Kết luận thanh tra đã chỉ rõ: “Khi Agribank Chợ Lớn có công văn gửi Công ty Kim Oanh làm việc về phương thức thanh toán tiền mua tài sản thì Công ty Kim Oanh không có văn bản phản hồi cho phía ngân hàng. Từ đó Agribank Chợ Lớn mặc định việc thực hiện sau khi mua tài sản là bằng phương thức thanh toán trả ngay.

Tuy nhiên, sau khi trúng đấu giá, Công ty Kim Oanh lại không thực hiện theo phương thức nói trên và cho đến nay Công ty Kim Oanh vẫn chưa hoàn tất nghĩa vụ thanh toán đối với tài sản đã mua. Thanh tra xác định, việc Công ty Kim Oanh chậm hoàn tất nghĩa vụ thanh toán có trách nhiệm của Agribank Chợ Lớn.

Bên cạnh đó, phía Agribank Chợ lớn còn mắc phải sai sót nghiêm trọng trong việc xác định diện tích tài sản là quyền sử dụng đất được đưa ra đấu giá, dẫn đến việc sau khi Công ty Kim Oanh tiến hành đo đạc lại thì diện tích tích thực tế bị giảm hơn 8.000m2, làm ảnh hưởng đến kết quả đấu giá”.

Liên quan đến những vấn đề trên, bà Đặng Thị Kim Oanh, Tổng giám đốc Công ty Kim Oanh cho biết: UBND tỉnh Bình Dương đã yêu cầu Công ty Kim Oanh nếu muốn thực hiện được việc chuyển đổi chủ đầu tư dự án thì phải mua hết những phần đất còn lại trong dự án đủ 55 ha, hoặc điều chỉnh dự án theo quỹ đất trúng đấu giá là khoảng 49 ha.

Để thực hiện, Công ty Kim Oanh đã có văn bản gửi Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương xin điều chỉnh dự án dựa trên quỹ đất trúng đấu giá theo hướng dẫn. Tuy nhiên, ngày 17/7/2018, Sở Xây dựng Bình Dương không công nhận Công ty Kim Oanh làm chủ đầu tư dự án với lý do chưa thanh toán hết số tiền trúng đấu giá và chưa được bàn giao tài sản đấu giá là quyền sử dụng đất thuộc dự án Khu dân cư Hòa Lân.

Theo Công ty Kim Oanh, kết luận của Sở Xây dựng Bình Dương chưa toàn diện vì theo Luật Đấu giá tài sản, “người trúng đấu giá có quyền được nhận tài sản đấu giá, có quyền được sở hữu tài sản đấu giá theo quy định” và Công ty Kim Oanh đã trúng đấu giá theo đúng trình tự pháp lý thì đương nhiên có quyền sở hữu hợp pháp tài sản đấu giá theo luật định. Bên cạnh đó, việc Công ty Kim Oanh chưa hoàn thành việc thanh toán là do nguyên nhân khách quan.

“Công ty Kim Oanh mua dự án Khu dân cư Hòa Lân thông qua đấu giá từ Agribank Chợ Lớn dưới sự giám sát của Hội sở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn - Agribank chứ không phải mua dự án từ Công ty Thiên Phú. Và Kết luận thanh tra Bộ Tư pháp cũng đã khẳng định kết quả đấu giá hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật.

Công ty Kim Oanh cũng đồng ý thanh toán cho Agribank Chợ Lớn số tiền còn lại theo công văn số 75/NHNoCLCL-KHCN ngày 27/2/2019. Và sẽ thanh toán lãi chậm trả 08%/năm trên số tiền và thời gian chậm thanh toán theo quy định của Agribank nên hoàn toàn không có thiệt hại cho Agribank mà chịu thiệt hai nặng nề nhất chính là Công ty Kim Oanh”, bà Đặng Thị Kim Oanh khẳng định.