Công trình thủy điện Đồng Sung bắt đầu xây dựng cách đây gần 2 năm, với việc ngăn dòng suối Thia, đoạn chảy qua địa bàn các xã Yên Phú và Đại Phác của huyện Văn Yên, Yên Bái. Công trình do Công ty TNHH Xuân Thiện Yên Bái đầu tư với số vốn 740 tỷ đồng, công suất 20MW.
Theo phản ánh của người dân tại xã Yên Phú, sau khi Công ty này về xây dựng thủy điện đã nắn dòng khiến nhiều diện tích đất sản xuất nông nghiệp bị cuốn trôi. Không những vậy, trong quá trình xây dựng Công ty này đã nổ mìn khiến nhiều ngôi nhà của các hộ dân bị nứt.
Theo ghi nhận của PV, khi đứng từ bên bờ suối Thia thuộc địa phận xã Đại Phác, huyện Văn Yên nhìn về phía xã Yên Phú, có thể nhìn thấy rõ phía dưới đập, những triền đất canh tác của người dân đã và đang bị dòng nước tàn phá, nuốt chửng, tạo thành những mảng nham nhở và vô cùng nguy hiểm.
Ông Phạm Văn Sáu - thôn 11, xã Yên Phú cho biết: Chúng tôi ở đây từ nhiều năm chưa bao giờ bị lũ lớn cuốn trôi nhiều diện tích đất như bây giờ. Trước kia ở giữa dòng suối có hòn đá to, từ ngày công ty về xây thủy điện hòn đá bị đánh bay để xây bờ kè khiến dòng chảy bị thay đổi. Chính vì vậy mà nhiều hoa màu, đất đai của người dân theo dòng nước cuốn đi.
Cách bờ suối Thia vài chục mét là ngôi nhà khang trang của gia đình bà Hoàng Thị Kiều, thôn 11 xã Yên Phú. Dẫn chúng tôi đi một vòng quanh ngôi nhà mới xây trị giá hàng tỷ đồng, giờ chằng chịt những vết nứt từ tầng 1 đến tầng 2, bà Kiều không khỏi xót xa: “Trong thời gian vừa qua, sau khi Công ty Xuân Thiện nổ mìn thì nhà tôi xuất hiện nhiều vết nứt. Hôm đấy nổ kinh quá, tôi đang nằm giường rung hết cả lên, cát bụi rơi roạt roạt xuống, sang đấy kêu gọi nhưng không thấy có người gặp, cứ bảo là giám đốc đi vắng. Đến lúc gọi điện cũng thấy có hai anh sang bên này cùng với tất cả bà con làm biên bản. Vừa rồi thì cũng thấy có đoàn đến kiểm tra thì bảo cái này bé, không vấn đền gì. Nói thế chúng tôi chẳng biết kêu ai…”
Gia đình ông Phạm Văn Thắng, cùng ở thôn 11, xã Yên Phú cũng nghẹn lòng cho biết: Cả đời mấy chục năm ki cóp mới xây dựng được căn nhà kiên cố, khung cứng, dùng loại gạch chất lượng, ấy thế nhưng nhà vẫn bị nứt khắp nơi. Ông Thắng cũng khẳng định nguyên nhân là do Công ty TNHH Xuân Thiện Yên Bái nổ mìn gây nên, thế nhưng đến nay cũng chả biết kêu ai. “Của đau, con xót” nhưng đành bất lực.
Trao đổi với ông Thái Mạnh Cường - Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH Xuân Thiện Yên Bái. Ông Cường cũng thừa nhận: Việc xây dựng công trình không nhiều thì ít - sẽ ảnh hưởng đến môi trường và cuộc sống người dân. Tuy nhiên ông Cường cũng cho biết, gần đây suối Thia có lũ lớn lịch sử, nên có thể đã làm sói lở bờ suối, chứ không hẳn đã do hoạt động của Công ty TNHH Xuân Thiện Yên Bái gây ra. Ông Cường cho biết, đoàn công tác của huyện Văn Yên cũng đã về kiểm tra thực tế, hiện công ty cũng đang chờ kết luận của huyện.
Về phía huyện Văn Yên, UBND huyện đã cử lãnh đạo huyện và các ngành chức năng tiếp xúc nhân dân, làm việc với Công ty TNHH Xuân Thiện Yên Bái và thực hiện các biện pháp để xác định nguyên nhân và hướng khắc phục những thiệt hại mà người dân đang phải gánh chịu.
Ngay lúc này, người dân tại xã Yên Phú, huyện Văn Yên rất mong sớm các cơ quan chức năng sớm có kết luận chính thức để có hướng giải quyết cho người dân, giúp bà con yên tâm sản xuất.
