Ủy hội sông Mê Công quốc tế: Tăng cường hợp tác ứng phó với thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu

Tham dự Phiên họp có đại diện các quốc gia thành viên Ủy hội là Campuchia, Lào, Thái Lan, Việt Nam; các Đối tác phát triển và Đối tác đối thoại của Ủy hội, cùng đại diện các tổ chức quốc tế trong khu vực. Đoàn đại biểu Việt Nam do Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân dẫn đầu.

Tại Phiên họp, Ban Thư ký Ủy hội đã báo cáo kết quả triển khai một số hoạt động nổi bật trong năm 2024 như: hoàn thành việc mở rộng và vận hành mạng quan trắc tài nguyên nước của Ủy hội, đảm bảo cung cấp dữ liệu chính xác, liên tục cho công tác giám sát và dự báo thủy văn; xây dựng Kế hoạch thích ứng lưu vực bao gồm các giải pháp giảm thiểu rủi ro do thiên tai và tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu; thực hiện Nghiên cứu chung giữa Ủy hội sông Mê Công quốc tế và Trung tâm Hợp tác tài nguyên nước Mê Công - Lan Thương về thay đổi chế độ thủy văn sông Mê Công và đề xuất các chiến lược thích ứng; tiếp tục thực hiện Bộ quy chế sử dụng nước của Ủy hội, đảm bảo việc sử dụng và quản lý tài nguyên nước công bằng, hợp lý, và hiệu quả trên toàn lưu vực.

Cũng tại Phiên họp, các đại biểu đã thảo luận và thông qua Chương trình công tác của Ủy hội giai đoạn 2025-2026, với ưu tiên hoàn thành các nhiệm vụ trọng tâm của Kế hoạch Chiến lược 2021-2025 như: Nâng cấp và vận hành hiệu quả mạng quan trắc tài nguyên nước sông Mê Công; Triển khai các chiến lược phát triển ngành (thủy sản, môi trường, biến đổi khí hậu…); Thực hiện các hoạt động tham vấn và giám sát đối với các dự án thủy điện dòng chính sông Mê Công; Tăng cường công tác dự báo và cảnh báo lũ lụt, hạn hán; và Xây dựng Kế hoạch Chiến lược giai đoạn 2026-2030 của Ủy hội.

Tại Phiên họp, các quốc gia thành viên Ủy hội cũng khẳng định vai trò của việc chia sẻ thông tin, nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo, và thúc đẩy hợp tác để giải quyết những thách thức trong lưu vực đối với tài nguyên nước, rủi ro thiên tai, và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.

Phát biểu tại Phiên họp, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân, Trưởng đoàn Việt Nam nhấn mạnh: Đối với Việt Nam, Đồng bằng sông Cửu Long đang chịu áp lực ngày càng lớn từ thiếu nước trong mùa khô, xâm nhập mặn ngày càng sớm và sâu, tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển và sụt lún đất lan rộng cả về phạm vi và mức độ. Những vấn đề này không chỉ đe dọa môi trường sống mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và tài sản của người dân.

Trước các khó khăn, thách thức ngày càng gia tăng trên lưu vực, Thứ trưởng Lê Minh Ngân cho rằng, Ủy hội cần hỗ trợ các quốc gia ứng phó hiệu quả hơn nữa với các tình huống khẩn cấp do thiên tai; đảm bảo các hoạt động sử dụng nước trong lưu vực cả ở dòng chính và các dòng nhánh được cân nhắc kỹ lưỡng để không ảnh hưởng lớn đến dòng chảy tự nhiên và đảm bảo phát triển bền vững vì sự an ninh, thịnh vượng của mọi người dân sống trong lưu vực.

Cũng tại Phiên họp, Thứ trưởng Lê Minh Ngân đã đề xuất một số giải pháp Ủy hội nên tập trung ưu tiên thực hiện, cụ thể là: Tăng cường hợp tác chia sẻ dữ liệu vận hành các công trình sử dụng nước giữa các quốc gia để giúp tăng cường khả năng dự báo, cảnh báo sớm và chuẩn bị cho các tình huống khẩn cấp do thiên tai, đồng thời hỗ trợ công tác lập kế hoạch và điều phối việc sử dụng nguồn nước bền vững trong lưu vực sông Mê Công;

Nâng cao năng lực dự báo và cảnh báo sớm thông qua phát triển hệ thống dự báo thủy văn chính xác và dài hạn và thông tin kịp thời cho các quốc gia thành viên, đặc biệt trong tình huống thiên tai như bão lũ, hạn hán; Nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới trong quản lý tài nguyên và ứng phó thiên tai như sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn để dự báo chính xác hơn về thuỷ văn, khí tượng; sử dụng cảm biến thông minh để giám sát thuỷ văn, cung cấp dữ liệu thời gian thực.

Tham dự Phiên họp, các Đối tác phát triển, đối tác đối thoại đánh giá cao nỗ lực của Ủy hội trong việc triển khai các ưu tiên chiến lược, và tiếp tục khẳng định cam kết hỗ trợ Ủy hội triển khai Kế hoạch Chiến lược 2021-2025 và Chiến lược Phát triển Lưu vực 2021-2030, đồng thời sẵn sàng đồng hành cùng Ủy hội trong các chu kỳ kế hoạch chiến lược tiếp theo.

Phiên họp Hội đồng Ủy hội sông Mê Công quốc tế được tổ chức thường niên, nhằm đánh giá kết quả hoạt động, và đưa ra các định hướng chiến lược và ưu tiên hợp tác khu vực cho Ủy hội. Phiên họp Hội đồng lần thứ 32 dự kiến sẽ diễn ra tại Thái Lan vào cuối năm 2025.