Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến (lần 2) về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của Dự án Luật BVMT (sửa đổi)

Dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) được Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) xem xét tại Phiên họp thứ 49. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên họp về nội dung này.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên họp

Theo sự phân công, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KHCN&MT) của Quốc hội - ông Phan Xuân Dũng đã có báo cáo tóm tắt những nội dung lớn trong tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi (gọi tắt là Dự thảo Luật).

Theo báo cáo của Chủ nhiệm Phan Xuân Dũng, còn có những nội dung vẫn đang có những ý kiến khác nhau để đi đến nội dung thống nhất trình Quốc hội trong Kỳ họp sắp tới. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển thống nhất rằng sẽ đưa những nội dung này ra trình Quốc hội và xin ý kiến trực tiếp của các đại biểu Quốc hội thông qua các phiên họp tổ, thảo luận trực tiếp tại nghị trường.

Về giấy phép môi trường, tại Dự thảo Luật xin ý kiến các Đoàn ĐBQH đã trình 02 phương án:

Phương án 1 (Phương án Chính phủ trình): Chỉ dùng 01 loại giấy phép môi trường trong đó bao gồm cả nội dung cấp phép xả nước thải vào công trình thủy lợi, thay thế 07 loại giấy tờ thủ tục hành chính (TTHC) cấp phép về môi trường. Đồng thời quy định trong nội dung giấy phép môi trường (GPMT) đối với trường hợp có xả nước thải vào công trình thủy lợi phải có các yêu cầu bảo đảm an toàn công trình thủy lợi.

Phương án 2: Vẫn có giấy phép “Xả nước thải vào công trình thủy lợi” như đã được quy định trong Luật Thủy lợi thông qua tại Kỳ họp thứ 3 (năm 2017) và đang được triển khai thực hiện một cách thuận lợi.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KHCN&MT) của Quốc hội Phan Xuân Dũng báo cáo tại Phiên họp

Kết quả xin ý kiến, đa số các Đoàn ĐBQH đề nghị quy định theo Phương án 1 (22/28 Đoàn có ý kiến).

Do Luật Thủy lợi mới được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ tháng 01/2018, là vấn đề phức tạp, nên Thường trực Ủy ban KHCN&MT xin báo cáo UBTVQH xem xét cho ý kiến chỉ đạo.

Về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, nếu tích hợp được 7 loại giấy phép như hiện nay thành một thì “quá tốt". Rút gọn nhiều giấy phép, đáp ứng được yêu cầu của cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, giảm các đầu mối quản lý trong lĩnh vực môi trường.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng, nếu theo “phương án 1” thì việc vướng mắc với Luật Thủy lợi, Chính phủ sẽ phải đưa ra giải pháp cụ thể để hài hoà được công tác quản lý của mình.

Cũng có ý kiến đề nghị chọn giữa phương án 1 và 2. Theo đó, chỉ tích hợp 07 loại giấy phép môi trường đối với các công trình thủy lợi có tính chất mở, liên thông, còn các công trình thủy lợi được xây dựng khép kín thì thực hiện theo quy định của Luật Thủy lợi.

Để khách quan, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị đưa nội dung ra xin ý kiến Quốc hội .

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu ý kiến về Dự án Luật

Về đánh giá sơ bộ tác động môi trường (Điều 30), về nội dung này, Dự thảo Luật trình 02 phương án:

Phương án 1 (Chính phủ trình theo Tờ trình số 252/TTr-CP đã được chỉnh lý bổ sung):  Như thể hiện tại Điều 30a của dự thảo Luật, là phân loại dự án theo Luật Đầu tư công để xác định đối tượng dự án phải đánh giá sơ bộ tác động môi trường (bao gồm các dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, B, C). Theo Phương án 1, thì các dự án đầu tư công dù quy mô nhỏ và không có cấu phần xây dựng cũng phải thực hiện đánh giá sơ bộ tác động môi trường.

Phương án 2 (Tiếp thu chỉnh lý để phù hợp với phân loại dự án theo tiêu chí về môi trường quy định tại Điều 29 Dự thảo Luật): Thể hiện tại Điều 30b của Dự thảo Luật là dựa trên cơ sở phân loại dự án đầu tư theo mức độ tác động đến môi trường và quy định chỉ các dự án thuộc nhóm I (Nhóm có nguy cơ tác động xấu đến môi trường ở mức độ cao) mới là đối tượng phải thực hiện. Phương án này ưu điểm là có thể áp dụng các tiêu chí phân biệt mức độ tác động đến môi trường để làm căn cứ xuyên suốt trong việc xác định đối tượng phải thực hiện đánh giá sơ bộ tác động môi trường. Đồng thời đã thể hiện lại “Đánh giá sơ bộ tác động môi trường” thay cho “Đánh giá tác động môi trường sơ bộ” để bảo đảm thống nhất với Luật Đầu tư công và các Luật liên quan.

Theo Phương án 2 thì đối tượng dự án phải thực hiện đánh giá sơ bộ tác động môi trường thu hẹp hơn so với Luật Đầu tư công. Nội dung đánh giá sơ bộ tác động môi trường là một phần trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi hoặc đề xuất dự án đầu tư.

Vấn đề này, đa số ý kiến của các đoàn ĐBQH đề nghị thực hiện theo Phương án 2 (39/50 Đoàn có ý kiến).

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị đưa ra lấy ý kiến trực tiếp của đại biểu Quốc hội để xem xét một cách khách quan.

Về ngân sách nhà nước cho BVMT (Điều 149), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đồng ý quan điểm tăng chi NSNN cho BVMT theo khả năng NSNN và điều kiện KT-XH của đất nước từng giai đoạn; đồng thời, cũng thống nhất với ý kiến của Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội ông Nguyễn Đức Hải, tuy nhiên không nên quá chi tiết những nội dung chi dẫn đến các ngành sau này sẽ thành tiền lệ không đúng với luật ngân sách.

Theo Chủ tịch Quốc hội, việc tăng chi cho BVMT là đúng đắn, phù hợp với khả năng NSNN và tình hình phát triển vì “chi để bảo vệ môi trường là bảo vệ cuộc sống của chúng ta, là bảo vệ sức khoẻ của nhân dân và phù hợp với Hiến pháp và sự phát triển của đất nước”.

Về nội dung kiểm toán trong dự thảo Luật, nội dung về kiểm toán môi trường trong Dự thảo Luật nhằm điều chỉnh hoạt động kiểm toán trong nội bộ tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ do đơn vị tự thực hiện hoặc thông qua dịch vụ kiểm toán. Mục đích của hoạt động này nhằm tăng cường năng lực quản lý môi trường của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp nhận biết lỗ hổng trong quản lý môi trường và có giải pháp điều chỉnh hoạt động quản lý môi trường được hiệu quả hơn.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, cơ quan soạn thảo Luật sẽ lắng nghe các ý kiến đóng góp của cơ quan kiểm toán, của các đại biểu trong Uỷ ban Thường vụ Quốc hội để công tác kiểm toán môi trường được chặt chẽ hơn.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà phát biểu tại phiên họp

Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, đồng ý có kiểm toán nhà nước về lĩnh vực môi trường, tuy nhiên cần có sự tính toán cụ thể để công tác kiểm toán phù hợp, tránh dài trải, phủ rộng.

Đối với các vấn đề khác, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan để hoàn thiện dự thảo, đưa ra Quốc hội để lấy ý kiến đại biểu quốc hội sớm đưa ra Quốc hội để thông qua.