Thừa Thiên Huế: Khai thác đá vùi lấp đất, gây ô nhiễm khiến dân khổ sở

Việc nổ mìn làm đá đã lấp ruộng đất của người dân xã Thượng Long

Mỏ đá gây nhiều hệ lụy xấu

Theo tìm hiểu, vào năm 2015, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã cấp phép cho Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Thịnh (có trụ sở TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình) khai thác mỏ đá tại địa bàn xã Thượng Long (huyện Nam Đông) với hơn 2 ha và thời hạn khai thác trong 3 năm. Mục đích chính là tạo điều kiện cho công ty này lấy đá phục vụ thi công dự án đường cao tốc Hồ Chí Minh đoạn La Sơn - Túy Loan.

Bấy lâu nay, cuộc sống của nhiều hộ dân ở xã Thượng Long chủ yếu dựa vào mấy sào ruộng ở Khe Hiêng. Từ khi đi vào hoạt động đến nay, do việc nổ mìn làm đá lấp, thay đổi dòng chảy đã khiến đất sản xuất nông nghiệp của hàng chục hộ dân trên địa bàn các thôn 5,6,7 xã Thượng Long tại đồng khe Biêng bị bồi lấp, xói lở không sản xuất được.

Ông Phạm Văn Mãi (thôn 7, xã Thượng Long) cho biết: “Gia đình ông bị bồi lấp 800m2 ruộng gần đồng khe Biêng. Đối với bà con miền núi diện tích trồng các loại cây lương thực rất quan trọng, quá trình nổ mìn lấy đá đã khiến một lượng lớn đá rơi xuống ruộng nương, làm cho bà con không canh tác được, đời sống gặp khó khăn...”.

Tuyến đường trong thôn bị cày nát, xuống cấp

Chị Trần Thị Pái (thôn 7) cũng cho hay, nhà chị có hơn 2 sào ruộng ở gần mỏ đá và bị đất đá vùi lấp khiến chị không sản xuất được. Hơn 1 năm nay chị phải đi làm nghề khác kiếm tiền đong gạo ăn, hoặc phải đi vay gạo...

Hàng ngày, những hộ dân sống xung quanh luôn sống trong tình trạng nơm nớp lo sợ, nhà cửa thì nứt nẻ do hoạt động nổ mìn ở mỏ đá. Ông Hồ Văn Ngừa, người dân sống gần mỏ khai thác đá bức xúc: “Cứ mỗi lần mìn nổ là mặt đất chấn động như có động đất, nhà cửa chao đảo, tường xây bị nứt nẻ. Tôi sợ quá nên cứ đến buổi trưa là phải bảo con cái chạy ra khỏi nhà đề phòng nhà sập...”.

Được biết, ngoài bồi lấp ruộng đất, trong quá trình khai thác đá, dự án còn gây ô nhiễm nguồn nước, khiến cá chết ở một số hồ nuôi gần đó. Không những vậy, việc xe nối đuôi nhau chạy suốt ngày để vận chuyển đá đi nơi khác khiến tuyến đường thôn 6 và 7 bị “cày nát”, xuống cấp nghiêm trọng, việc đi lại nguy hiểm.

Đời sống của người dân sống xung quanh mỏ đá rất khó khăn

Đền bù là chưa đủ?

Ông Trần Văn Trĩ- Chủ tịch UBND xã Thượng Long cho biết, việc khai thác đá đã làm khoảng 1,5 ha sản xuất nông nghiệp của gần 20 hộ dân ở thôn 5, 6, 7 bị vùi lấp; mìn nổ làm 4 ngôi nhà bị nứt, nguồn nước ô nhiễm khiến 2 ao cá của dân không thể nuôi trồng và nhiều diện tích cao su, keo tràm người dân bị ảnh hưởng...

“Phía chính quyền đã nhiều lần tiến hành làm việc với đại diện Công ty Trường Thịnh. Mỗi lần làm việc công ty lại cử một đại diện khác nhau nên khó khăn trong việc thống nhất mức giá đền bù. Vừa rồi xã cũng làm tờ trình gửi cho UBND huyện và UBND tỉnh để có hướng chỉ đạo. Đến cuối tháng 7 thì công ty mới tạm đền bù cho dân...”- ông Trĩ nói.

Trao đổi với PV Báo Điện tử Tài nguyên & Môi trường, ông Phạm Văn Mưng, cán bộ địa chính xã Thượng Long cho hay, qua nhiều cuộc làm việc, đến nay Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Thịnh đã đồng ý hỗ trợ, đền bù tài sản trên đất của 6 hộ dân nằm trong vùng ảnh hưởng quá trình khai thác mỏ đá với số tiền gần 88 triệu đồng. Đến 25/7 vừa qua, công ty vừa đền bù đất đất nông nghiệp khoảng 130 triệu đồng. Ngoài ra đền bù cho những ngôi nhà bị nứt cùng 2 áo cá..

Việc đền bù có đảm bảo được vấn đề công ty khai thác đá không còn gây ảnh hưởng đến người dân nữa không?

Tuy nhiên, ông Mưng cũng như ông Trĩ thừa nhận, dù đền bù nhưng đó chỉ mới là tiền, còn việc hoàn thổ, cải tạo mặt bằng để người dân ổn định sản xuất trong lâu dài mới là điều cốt yếu và đang đề nghị công ty tiến hành triển khai sớm. Ngoài ra, việc khai thác đá nếu vẫn cứ gây nhiều hệ lụy như trên thì các hộ dân sống xung quanh sẽ tiếp tục rất khó khăn.

Được biết, UBND huyện Nam Đông đã có văn bản yêu cầu Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Thịnh dừng ngay các hoạt động xả thải gây ô nhiễm nguồn nước đầu nguồn làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, chăn nuôi của người dân tại khu vực doanh nghiệp này đang khai thác đá. Vừa qua, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cũng đã có văn bản yêu cầu công ty thực hiện đúng theo giấy phép khai thác và đề án đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt.

Bài, ảnh:Thế Anh