Bồi lấp nghiêm trọng
Theo tìm hiểu, cửa Tư Hiền nằm giữa xã Lộc Bình và xã Vinh Hiền (huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế), là nơi thông thương giữa biển với hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai. Khoảng 10 năm qua, cửa biển liên tục bị bồi lấp nghiêm trọng.
Từ năm 2013, Bộ Xây dựng đã cho Công ty Cổ phần Khai thác khoáng sản 55 được phép xuất khẩu cát nhiễm mặn tận thu từ dự án nạo vét cửa biển này.
Thế nhưng, dự án không những chậm mà làm thất thoát hàng trăm ngàn khối cát; còn cửa biển Tư Hiền vẫn bị bồi lấp, nhiều ngư dân “than trời” khi tàu thuyền khó di chuyển. Không những thế, việc nạo vét không hiệu quả, không được chú trọng còn gây nguy hiểm, tai nạn cho người dân, đặc biệt trong mùa mưa bão.
Theo ghi nhận tại xã Vinh Hiền, hàng năm cửa biển phục vụ khoảng 100 chiếc tàu thuyền ra vào. Ngư dân Phan Bất (52 tuổi, thôn Hiền An 1, xã Vinh Hiền) bức xúc cho hay, việc bồi lấp đã gây khó khăn cho ngư dân trong việc di chuyền tàu, thuyền ra, vào bờ. Những ngày gần đây xảy ra hiện tượng dòng chảy và luồng lạch thay đổi đột biến nên nhiều tàu không thể ra khơi đánh bắt được.
“Ở đây, các chủ tàu thuyền phải sắm thêm tàu nhỏ để vận chuyển hải sản đánh bắt được vào bờ vì tàu lớn không vào bờ được phải neo đậu ngoài biển. Với những tàu tranh thủ đánh bắt, kéo lưới để vào bờ ban ngày có thể dò được luồng lạch, hạn chế tai nạn. Còn những tàu, thuyền phụ thuộc vào luồng cá, mẻ lưới đánh bắt, có khi phải ra vào ban đêm nên dễ gặp nạn khi đi ra, vào cửa biển… “- ông Bất nói.
Cửa biển bị bồi lấp trầm trọng không chỉ ảnh hưởng đến việc đánh bắt của ngư dân xã Vinh Hiền mà còn ảnh hưởng đến ngư dân các vùng ven biển lân cận như Lộc Bình, Lộc Trì với hàng trăm tàu, thuyền…
“Trước đây cửa biển sâu 5-7 mét, chừng 10 năm trở lại đây do bồi lắng nghiêm trọng nên chỉ còn sâu một vài mét, có thời điểm, một số vị trí gần như trơ đáy. Giờ mỗi lần ra khơi, chúng tôi phải canh lúc nào nước lên để đưa tàu, thuyền ra khơi chứ nước thấp các tàu lớn đánh bắt không thể di chuyển ra biển được. Hầu như các vụ tai nạn tàu, thuyền, mắc cạn chủ yếu diễn ra vào ban đêm. Ngư dân ở đây mong muốn được nhà nước quan tâm hơn để họ yên tâm bám biển”, ngư dân Lương Văn Hiền (62 tuổi, xã Lộc Bình) lo lắng.
Cũng theo ghi nhận, khu vực gần cửa biển Tư Hiền thời gian gần đây đã xảy ra hiện tượng sạt lở nhưng vẫn chưa rõ nguyên nhân. Trong khi đó cạnh cửa biển là cảng cá Tư Hiền cũng đang trong tình trạng hoạt động kém hiệu quả, xuống cấp nặng nề.
Cần kinh phí lớn
Ông Nguyễn Văn Lợi - Chủ tịch UBND xã Vinh Hiền cho rằng, việc luồng lạch cửa Từ Hiền bị cạn là có nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu do tác động của môi trường tự nhiên.
“Việc nạo vét để ổn định dòng chảy, độ sâu tại cửa biển Tư Hiền là việc làm không đơn giản và cần đòi hỏi các cấp, ngành đầu tư kinh phí lớn, hỗ trợ thiết thực cho các chuyên gia, nhà khoa học tổ chức nghiên cứu, tìm giải pháp.Vấn đề này nhiều lần chúng tôi cũng đã đề cập và có kiến nghị lên các cấp có thẩm quyền trong các cuộc họp hội đồng cấp tỉnh, cấp huyện nhưng đến nay vẫn chưa có phương án giải quyết”- ông Lợi cho hay.
Cũng theo ông Lợi, việc luông lách cửa biển bị bồi lấp cũng đã ảnh hưởng rất lớn đến việc đánh bắt hải sản của bà con nhân dân nơi đây. Đặc biệt việc bồi lấp đã làm mất cân bằng hệ sinh thái tự nhiên ảnh hưởng lớn đến nguồn thủy hải sản trong vùng. Mong muốn của xã và dân nơi đây là sớm được khơi thông cửa biển, nhằm đảm bảo sinh thái cũng như mang lợi lợi ích kinh tế của người dân ven phá Tam Giang - Cầu Hai.
Ông Phan Thanh Hùng - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Thừa Thiên Huế, cho biết, trước đây việc nạo vét cửa biển Tư Hiền đã được một công ty làm nhưng cũng chỉ mang tính tạm thời, chưa giải quyết triệt để. Chi cục đã nhiều lần đề xuất, kiến nghị với các cấp, ngành có biện pháp để khắc phục tình hình bồi lắng tại cửa biển Tư Hiền, tuy nhiên hiện nay chưa có kinh phí.
“Dự kiến kinh phí để nạo vét, khơi thông luồng lách tại cửa biển Tư Hiền khoảng 250 tỷ đồng. Trước mắt, các tàu, thuyền có thể cập bến tại Cảng Thuận An, hoặc Đà Nẵng để vận chuyển hải sản lên bờ tiêu thụ. Trong thời gian tới, Chi cục Thủy lợi tỉnh sẽ tiếp tục đề xuất, kiến nghị các cấp, ngành Trung ương và địa phương quan tâm đầu tư kinh phí để nạo vét, chỉnh trị luồng lạch tại cửa biển Tư Hiền đảm bảo tàu, thuyền ra vào an toàn…”- ông Hùng thông tin.