Thanh Trì - Hà Nội: Kiến nghị di dời một số nhà máy gây ô nhiễm môi trường

Những năm gần đây, cử tri huyện Thanh Trì thường xuyên đề nghị thành phố Hà Nội sớm có kế hoạch di dời các nhà máy gây ô nhiễm môi trường ra khỏi khu vực dân cư theo kế hoạch để đảm bảo sức khỏe, môi trường và sinh hoạt của nhân dân. Các công ty thường xuyên nằm trong danh sách kiến nghị di dời gồm: Công ty cổ phần Phân lân nung chảy Văn Điển (xã Tam Hiệp); Công ty cổ phần Bột giặt Nét (km11, đường Phan Trọng Tuệ, xã Tam Hiệp); Công ty cổ phần Pin Văn Điển (72 Phan Trọng Tuệ, thị trấn Văn Điển).

Tại Báo cáo trả lời kiến nghị cử tri huyện Thanh Trì (kèm theo Báo cáo số 432/BC-UBND ngày 20/11/2023), UBND TP Hà Nội cho biết, Công ty cổ phần phân lân nung chảy Văn Điển và Công ty cổ phần Pin Hà Nội nằm trong danh sách tại Quyết định số 64/2003/QĐ-TTg ngày 22/4/2003 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt “Kế hoạch xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng”. Tuy nhiên hai công ty này không nằm trong danh sách các cơ sở phải áp dụng biện pháp đình chỉ hoặc di chuyển địa điểm mà phải áp dụng các biện pháp đổi mới công nghệ, nâng cấp hệ thống xử lý chất thải (cải tạo, hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải).

Tính đến nay, 02 cơ sở này đã thực hiện khắc phục và đã được đưa ra khỏi danh sách cơ sở gây ô nhiễm môi trường theo chứng nhận của Bộ Tài nguyên và Môi trường (Quyết định số 131/QĐ-BTNMT ngày 25/1/2006) và của Sở Tài nguyên và Môi trường (Quyết định số 200/QĐ-TNMTNĐ-QLMT ngày 09/5/2007).

Thực hiện Chương trình công tác năm 2021 của UBND Thành phố Hà Nội, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì cùng các sở, ngành (là thành viên Ban chỉ đạo di dời) và 05 huyện: Hoài Đức, Gia Lâm, Đan Phượng, Đông Anh, Thanh Trì có đề án thành lập quận để tổng hợp ý kiến việc rà soát, đề xuất danh mục cơ sở nhà, đất phải di dời theo Quyết định số 130/QĐ-TTg ngày 23/1/2015; Nghị định số 167/2017/NĐ-CP ngày 31/12/2017 và Nghị định số 67/2021/NĐ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ.

Trong danh mục do UBND huyện Thanh Trì đề xuất tại Văn bản số 678/UBND-TN&MT ngày 31/3/2020 có các cơ sở: Công ty cổ phần Phân lân nung chảy Văn Điển, Công ty cổ phần Pin Hà Nội và Công ty cổ phần Bột giặt Nét. Hiện nay, danh mục di dời cơ sở công nghiệp phải di dời do không phù hợp với quy hoạch xây dựng hoặc gây ô nhiễm môi trường chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định.

Về thẩm quyền phê duyệt di dời các cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm môi trường hoặc không phù hợp với quy hoạch xây dựng, UBND TP Hà Nội cho biết, tại Quyết định số 130/QĐ-TTg ngày 23/01/2015, Thủ tướng Chính phủ giao UBND thành phố Hà Nội chủ trì cùng các bộ, ngành và UBND các tỉnh thuộc vùng Thủ đô có liên quan lập danh mục, xác định các tiêu chí, lộ trình và biện pháp di dời cụ thể cho các cơ sở sản xuất công nghiệp cần phải di dời ra ngoài khu vực nội thành Hà Nội, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Cũng tại Nghị định số 167/2017/NĐ-CP ngày 31/12/2017 của Chính phủ về việc sắp xếp lại, xử lý tài sản công quy định: Đối với cơ sở nhà, đất của doanh nghiệp (có sơ sở công nghiệp) do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ thì danh mục nhà, đất phải di dời theo quy hoạch do UBND cấp tỉnh ban hành sau khi có ý kiến của HĐND cùng cấp; thẩm quyền phê duyệt danh mục di dời do ô nhiễm môi trường là Thủ tướng Chính phủ.

Hiện tại, UBND Thành phố đã trình HĐND ban hành Nghị quyết số17/NQ-HĐND ngày 08/7/2022 thông qua danh mục nhà, đất phải di dời theo quy hoạch trên địa bàn thành phố Hà Nội (đợt 1 tại 12 quận nội thành) gồm 09 cơ sở sở nhà, đất do các doanh nghiệp (do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, Công ty cổ phần và Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên do nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ).

Ngày 08/8/2023, UBND Thành phố có Quyết định số 3952/QĐ-UBND Ban hành danh mục (đợt 1) gồm 09 cơ sở nhà, đất do các doanh nghiệp đang quản lý, sử dụng không phù hợp quy hoạch phải di dời thuộc thẩm quyền quy định điểm b, khoản 1, Điều 21, mục 2, Nghị định số 167/2017/NĐ[1]CP ngày 31/12/2017 của Chính phủ về sắp xếp lại, xử lý tài sản công. Kế hoạch di dời trong vòng 05 năm kể từ khi UBND thành phố phê duyệt danh mục.

Đối với nhà, đất phải di dời do ô nhiễm môi trường (do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính, các bộ, ngành có liên quan và UBND cấp tỉnh nơi có cơ sở nhà, đất trình Thủ tướng Chính phủ ban hành), UBND thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp cùng các cơ quan thuộc Bộ để rà soát lập danh mục theo quy định