Như Báo Tài nguyên và Môi trường điện tử, ngày 2/12/2017 có bài “Vĩnh Lộc (Thanh Hóa): Hàng trăm hộ dân có nguy cơ mất đất canh tác” phản ánh việc dọc bờ sông Mã đoạn chảy qua thôn Yên Lạc, xã Vĩnh Ninh, huyện Vĩnh Lộc đang xảy ra tình trạng sạt lở đất nông nghiệp do khai thác cát gây ra. Hàng trăm hộ dân không những lo lắng vì đất mà còn cả tính mạng và tài sản đang bị “hà bá” rình rập ngày đêm.
 |
| Tình trang sạt lở đang diễn ra nghiêm trọng |
Ngay sau khi phát hành, Báo Tài nguyên & Môi trường lại tiếp tục nhận được đơn thư của bà Đặng Thị Nguyệt – xóm trưởng làng Yên Lạc- Long Vân và hàng trăm hộ dân, xã Vĩnh Ninh, huyện Vĩnh Lộc phản ánh việc UBND tỉnh Thanh Hóa đang có chủ trương cấp đổi từ mỏ cát số 23 sang mỏ cát số 25 cho HTX Thành Công. Với lý do mỏ cát số 23 trong quá trình bơm hút cát đã để xảy ra tình trạng sụt lún đất đai, hoa màu, nhà cửa và tính mạng của người dân. Vậy tại sao UBND tỉnh lại cấp đổi sang mỏ 25 cũng tại xã Vĩnh Ninh, đây là khu vực đang sạt lở nghiêm trọng. Việc này khiến cho hàng trăm hộ dân nơi đây bức xúc, phản đối quyết liệt việc cấp phép mỏ cát số 25 cho HTX Thành Công vì sạt lở.
Chỉ tay về phía dòng sông đang cuồn cuộn chảy xiết, bà Đặng Thị Nguyệt bức xúc cho biết: Hiện nay khu vực dọc bờ sông Mã đoạn chảy qua làng Yên Lạc Long Vân, xã Vĩnh Ninh đang bị sạt lở rất nghiêm trọng. Toàn bộ đất canh tác của người dân bị dòng sông nuốt chửng. Nhiều nhà không còn đất để canh tác. Có những điểm sạt đứng thành, vào sâu từ 40m đến 50m vào đến đất thổ cư của người dân, chỉ cách vài chục mét nữa là vào đến nhà ở. Việc sạt lở này chủ yếu là do khai thác cát.
 |
| Điểm sạt lở ăn sâu vào làng Yên Lạc |
Tiếp xúc với chúng tôi, nhiều người dân làng Yên Lạc tỏ ra ngạc nhiên trước việc UBND tỉnh có chủ trương chuyển đổi mỏ cát số 23 sang mỏ cát số 25 bởi mỏ cát số 23 cách mỏ cát số 25 không xa và cùng nằm trên đoạn sông Mã thuộc xã Vĩnh Ninh. Trước đây mỏ cát số 23 họ khai thác gây sạt lở, sụt lún nên UBND tỉnh đã đóng cửa mỏ cát này. Người dân sống dọc bờ sông Mã rất vui mừng vì quyết định đúng đắn của UBND tỉnh. Nhưng niềm vui chưa đầy gang tấc thì nay UBND tỉnh lại chuyển đổi cho họ khai thác ở mỏ 25. Hiện nay tại vị trí mỏ cát số 25 đang có sạt lở nghiêm trọng, nhiều lần tiếp xúc cử tri người dân đã phản ánh và phản đối việc cấp phép tại vị trí này. Nhiều người dân lập luận rằng: Nếu cấp đổi sang mỏ 25 thì thà rằng đừng thu hồi mỏ cát 23 nữa vì thu hồi mỏ 23 mà lại cấp sang mỏ 25 thì sạt lở, mất đất, tính mạng và tài sản của người dân vẫn bị đe dọa?.
 |
| Điểm sạt lở ăn sâu vào làng Yên Lạc |
Được biết, ngày 23/08/2016, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Công văn số 9374/UBND- CN về việc thu hồi mỏ cát số 23 xã Vĩnh Ninh, huyện vĩnh Lộc, Công văn ghi rõ: Để đảm bảo an toàn và ổn định đời sống cho nhân dân các thôn 6, 9, 10 và 12 xã Yên Thọ, đồng ý với đề nghị của Sở TN&MT và UBND huyện Yên Định, dừng hoạt động khai thác khoáng sản tại mỏ cát số 23 xã Vinh Ninh, huyện Vĩnh Lộc (khu mỏ HTX Xây dựng Thành Công được cấp phép khai thác) và mỏ cát số 40 xã Yên Thọ, huyện Yên Định ( Khu mỏ Công ty Nhất Linh được cấp phép khai thác).
Không hiểu sao, ngày 21/11/2017, UBND tỉnh Thanh Hóa lại có CV số 14221/UBND-CN về việc giao tham mưu đề nghị chấp thuận chủ trương chuyển đổi quyền khai thác khoáng sản từ mỏ 23 sang mỏ 25 thuộc xã Vĩnh Ninh cho HTX Thành Công. Chính vì điều này đã làm cho người dân nơi đây vô cùng lo lắng và bất an, vì khu vực này đang sạt lở.
 |
| Và đã cuốn trôi đất đai, hoa màu của người dân |
Theo quan sát của phóng viên, dọc bờ sông Mã đoạn chảy qua làng Yên Lạc Long Vân, xã Vĩnh Ninh có nhiều điểm sạt lở đứng thành, nhiều vết nứt kéo dài, cây cối được người dân trồng giữ bờ bị cuốn theo dòng nước. Có những điểm sạt lở vào đến đất vườn của nhà dân, chỉ cách khoảng 50m là vào đến nhà ở.
Trao đổi với PV Báo Tài nguyên & Môi trường điện tử, ông Lê Văn Lai – Chủ tịch UBMT Tổ Quốc cho biết: Khu vực làng Yên Lạc Long Vân hiện nay đang có sạt lở đứng thành, sạt vào đến đất thổ cư của một số hộ dân. Nhiều vết nứt và nhiều đoạn bị sạt lở. Tại các buổi tiếp xúc cử tri nhân dân có ý kiến rất nhiều về việc sạt lở đất canh tác do khai thác cát và đề nghị không cấp phép mỏ cát nào trên địa bàn. Vào đầu tháng 11 tiếp xúc cử tri của Đoàn Đại biểu Quốc hội, cử tri xã Vĩnh Ninh cũng có ý kiến về việc sạt lở đất canh tác của người dân do khai thác cát và mưa lũ. Mới đây có chủ trương của tỉnh cấp đổi mỏ cát số 23 sang mỏ cát số 25, nhưng các ban ngành về kiểm tra chưa lấy ý kiến của nhân dân nên mới xảy ra việc người dân phản đối.
|
| Hàng chục hộ dân đang phản đối việc cấp phép mỏ cát số 25 cho HTX Thành Công |
Rõ ràng việc UBND tỉnh Thanh Hóa thu hồi và đóng cửa mỏ cát số 23 vì trong quá trình khai thác đã gây lên sạt lở đất đai, hoa màu và đe dọa tính mạng và tài sản của người đân và được nhân dân đồng tình ủng hộ. Nhưng việc UBND tỉnh đang có chủ trương cấp đổi mỏ cát 23 sang mỏ cát 25 trên cùng một đoạn sông, ngay cạnh mỏ cát đã thu hồi vì sạt lở là không nên
 |
| Công văn của UBND tỉnh |
Rất mong UBND tỉnh và các cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa cần xem xét lại việc cấp đổi mỏ cát số 23 sang mỏ cát số 25 cho HTX Thành Công nhằm chống việc sạt lở đất đai, hoa màu và đe dọa đến tính mạng và tài sản của người dân nơi đây
Bài & ảnh:Tùng Minh
