Mới đây, Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An công bố báo cáo kết quả kiểm tra việc chấp hành pháp luật về khoáng sản và an toàn lao động trong hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn. Theo đó, đoàn kiểm tra đã tiến hành kiểm tra 13/16 doanh nghiệp được cấp giấy phép khai thác cát, sỏi (chưa kiểm tra 02 doanh nghiệp được với lý do chưa có hoạt động khai thác và 01 doanh nghiệp đang trong quá trình chuyển nhượng).
Đánh giá chung về kết quả kiểm tra ở các doanh nghiệp, đoàn kiểm tra nhận thấy, các doanh nghiệp khai thác cát, sỏi đi vào hoạt động đã đóng góp cho ngân sách Nhà nước, tạo việc làm và thu nhập cho nhiều người lao động, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Phần lớn các doanh nghiệp đã chấp hành các quy định của pháp luật về khoáng sản, thực hiện cơ bản đầy đủ hồ sơ pháp lý liên quan đến giấy phép được cấp. Theo đó, có 12 doanh nghiệp đã được UBND tỉnh Nghệ An cho thuê đất sử dụng vào mục đích khai thác khoáng sản; 10 doanh nghiệp chấp hành khá tốt quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường; Các đơn vị đã bổ nhiệm Giám đốc điều hành mỏ đạt tiêu chuẩn; Thực hiện các chế độ báo cáo định kỳ về khoáng sản, lập bản đồ hiện trạng và kiểm kê trữ lượng khoáng sản...
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, hoạt động khai thác khoảng sản cát, sỏi trên địa bàn huyện Tân Kỳ còn nhiều tồn tại, cần phải chấn chỉnh kịp thời trong thời gian tới.
Cụ thể, qua kiểm tra, đoàn kiểm tra liên ngành phát hiện có 13 doanh nghiệp vi phạm các quy định của pháp luật về khoáng sản như: Cắm mốc không đủ số lượng; Cắm mốc không đúng quy định; Chưa lắp đặt trạm cân; Thông báo thống kế, kiêm kê trữ lượng khoáng sản không đúng theo mẫu của Bộ TN&MT; 01 doanh nghiệp không lập và nộp báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khai thác; Chưa có bản vẽ hiện trạng mỏ năm 2018 và chưa có mặt cắt hiện trạng. Về môi trường, có 03 doanh nghiệp vi phạm các quy định của pháp luật, như: Không xây dựng kho chứa chất thải nguy hại; Chưa thực hiện quan trắc giám sát môi trường định kỳ; Thực hiện chưa nghiêm các nội dung trong bản cam kết bảo vệ môi trường... Về đất đai, có 01 giấy phép khai thác khoáng sản đã đi vào hoạt động nhưng chưa có quyết định thuê đất của UBND tỉnh; Có 03 doanh nghiệp sử dụng đất làm văn phòng mỏ, bãi tập kết nhưng chưa được UBND tỉnh cho thuê đất và có 11 doanh nghiệp chưa đăng ký đất đai lần đầu.
Không những vi phạm về lĩnh vực đất đai, khoáng sản, môi trường, kết quả kiểm tra của Đoàn liên ngành huyện Tân Kỳ còn cho thấy, công tác đảm bảo an toàn vệ sinh lao động tại các doanh nghiệp cũng cần thiết phải khắc phục, chấn chỉnh kịp thời, đó là: Nhiều doanh nghiệp chưa ký kết hợp đồng lao động với người lao động; Chưa có nội quy An toàn vệ sinh lao động tại khu vực nhà điều hành, cung cấp phương tiện bảo hộ cá nhân chưa đầy đủ; Chưa có tủ thuốc sơ cứu tại nhà điều hành; Chưa khám sức khỏe định kỳ cho người lao động...
Quá trình kiểm tra đoàn liên ngành huyện Tân Kỳ còn phát hiện: 06 doanh nghiệp vi phạm về các quy định về quy trình, quy phạm khai thác khoáng sản (khai thác không đúng với hồ sơ thiết kế); 11 doanh nghiệp chưa được cấp phép bến thủy nội địa và có 07 đơn vị chưa đăng ký đăng kiểm phương tiện khác.
Ngoài ra, đoàn kiểm tra cũng phát hiện 13 doanh nghiệp chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước (10 doanh nghiệp nợ thuế tài nguyên, phí bảo vệ tài nguyên, tiền thuê đất, số tiền gần 1,5 tỷ đồng). Điển hình, Cty CP đầu tư xây dựng và thương mại Vũ Trường Giang nợ thuế tài nguyên hơn 30 triệu đồng; Cty TNHH Thành Phát Nghệ An nợ thuế tài nguyên hơn 33 triệu đồng; Cty TNHH Hoàng Hải nợ thuế tài nguyên hơn 75 triệu đồng; Cty CPXD và VT Tám Tài nợ tiền thuế tài nguyên gần 550 triệu đồng... Cùng với đó, có 03 doanh nghiệp nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, số tiền hơn 2,1 tỷ đồng, đó là: Cty CP đầu tư xây dựng và thương mại Vũ Trường Giang nợ tiền cấp quyền gần 1,3 tỷ đồng; Cty TNHH Thành Phát Nghệ An nợ tiền cấp quyền hơn 701 triệu đồng và Cty TNHH Đức Anh Linh nợ tiền cấp quyền gần 140 triệu đồng.
Ông Nguyễn Văn Thanh – Trưởng phòng TN&MT huyện Tân Kỳ cho hay: Trước những vi phạm, sai phạm và tồn tại nói trên của các doanh nghiệp khai thác cát, sỏi, Đoàn kiểm tra đã lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính thuộc lĩnh vực kiểm tra đối với 13 doanh nghiệp vi phạm và tham mưu UBND huyện xử phạt vi phạm chính với tổng số tiền hơn 75 triệu đồng. Đồng thời, thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật, giải thích hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ pháp lý liên quan cho các doanh nghiệp. Ngoài ra, đoàn kiểm tra yêu cầu các doanh nghiệp được kiểm tra khắc phục các vi phạm, thực hiện đúng quy trình, quy định về khai thác mỏ; đất đai; bảo vệ môi trường; sử dụng lao động và an toàn lao động, thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước theo quy định.
