Sơn La: Quản lý hiệu quả tài nguyên nước

Xử lý nghiêm các vi phạm

Năm 2017, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát được Sở TN&MT Sơn La quan tâm thường xuyên, tập trung vào các tổ chức, cá nhân đang hoạt động khai thác, sử dụng, xả nước thải vào nguồn nước; kịp thời xử lý các sai phạm. Trong năm, Sở đã tổ chức 1 cuộc thanh tra việc khai thác, sử dụng tài nguyên nước đối với 21 thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh; 1 cuộc kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong lĩnh vực tài nguyên nước và các lĩnh vực khác có liên quan với 9 tổ chức tại các huyện Yên Châu, Mộc Châu, Sông Mã, Sốp Cộp, thành phố Sơn La. Hiện đang triển khai 1 cuộc thanh tra việc chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường, đất đai, tài nguyên nước với 4 đơn vị.

Qua thanh, kiểm tra cho thấy: Hầu hết các tổ chức, cá nhân đều chưa chấp hành tốt các quy định của pháp luật trong lĩnh vực tài nguyên nước. Các vi phạm chủ yếu như: Chưa có giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước; hệ thống xử lý nước thải chưa được lắp đặt thiết bị đo lưu lượng, chưa có quy trình vận hành; chưa thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đầy đủ nội dung quan trắc, giám sát tài nguyên nước...

Sở TN&MT đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước với 8 tổ chức, tổng tiền phạt 300 triệu đồng. Đến thời điểm 14/11/2017, 100% đơn vị đã có báo cáo kết quả khắc phục các tồn tại, khuyết điểm về Sở, 01 đơn vị đã được UBND tỉnh cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước; một số đơn vị đã ký hợp đồng với đơn vị tư vấn để lập hồ sơ và đang hoàn thiện.

Đối với 21 thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh là đối tượng thanh tra: 19/21 dự án thủy điện cam kết hoàn thành việc cấp Giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt để phát điện trong thời gian 60 ngày kể từ ngày Chủ tịch UBND tỉnh ban hành kết luận thanh tra; 01/21 dự án thủy điện cam kết hoàn thành việc cấp Giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt để phát điện sau khi được Bộ Công thương phê duyệt điều chỉnh quy hoạch dự án; 01/21 dự án thủy điện cam kết thực hiện thủ tục cấp Giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt để phát điện đồng thời với việc khắc phục hậu quả mưa lũ; hoàn thành việc cấp Giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt để phát điện trước khi đưa Nhà máy thủy điện trở lại vận hành. Nếu không thực hiện, các đơn vị xin chịu mọi trách nhiệm theo quy định của pháp luật.

Tập trung triển khai thu cấp quyền khai thác nước

Công tác thẩm định, cấp phép tài nguyên nước cũng luôn được Sở TN&MT quan tâm triển khai. Tính đến hết tháng 11, Sở TN&MT đã tham mưu cho UBND tỉnh cấp 09 giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước; xả nước thải vào nguồn nước; thông báo hết hiệu lực 01 giấy phép khai thác, sử dụng nước dưới đất; hiện đang thẩm định 10 hồ sơ của các đơn vị.

Trong công tác triển khai thu cấp quyền khai thác tài nguyên nước, trên địa bàn tỉnh Sơn La có 30 dự án thủy điện được Bộ TN&MT cấp giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước, tới hết tháng 11, 20/30 thủy điện đã nộp hồ sơ và được Cục Quản lý Tài nguyên nước thẩm định hồ sơ tính tiền cấp quyền khai thác nước.

Với 46 giấy phép do UBND tỉnh Sơn La cấp, 01/46 giấy phép đã được chủ giấy phép lập hồ sơ tính tiền cấp quyền khai thác nước về Sở TN&MT nhưng đang xin ý kiến tham gia của Cục Quản lý Tài nguyên nước do có sự vướng mắc trong xác định mục đích khai thác nước; 6/46 giấy phép đã được UBND tỉnh phê duyệt tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước; 27/46 giấy phép của Công ty cổ phần cấp nước Sơn La đang thực hiện bóc tách sản lượng cấp cho sinh hoạt và sản lượng cấp cho kinh doanh, dịch vụ, sản xuất để lập hồ sơ tính tiền cấp quyền khai thác nước cho phần sản lượng cấp cho kinh doanh, dịch vụ, sản xuất. Còn 12/46 giấy phép, chủ giấy phép chưa thực hiện việc lập và nộp hồ sơ; Sở TN&MT đã ban hành văn bản tiếp tục đôn đốc, yêu cầu các chủ giấy phép nghiêm túc triển khai thực hiện, hoàn thành trong năm 2017.

Còn nhiều khó khăn

Ông Nguyễn Đắc Lực, Phó Giám đốc Sở TN&MT Sơn La đánh giá: Nhìn chung, trong năm 2017, Sở TN&MT Sơn La đã có nhiều nỗ lực trong thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về tài nguyên nước. Tuy nhiên, ý thức chấp hành pháp luật trong lĩnh vực tài nguyên nước của một số tổ chức, cá nhân còn chưa cao. Một số cơ sở xả nước thải không được xử lý hoặc xử lý không đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật ra đất, vào nguồn nước gây ô nhiễm nguồn nước. Cá biệt, trong năm 2017, một số tổ chức, cá nhân xả nước thải chế biến cà phê không được xử lý gây sự cố ô nhiễm đầu nguồn nước cấp cho Nhà máy nước thành phố Sơn La, dẫn đến Nhà máy phải ngừng cấp nước cho thành phố Sơn La trong 10 ngày. Hiện nay, UBND tỉnh Sơn La đang chỉ đạo Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành kiên quyết xử lý hành vi vi phạm.

Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý nhà nước về tài nguyên nước đã được củng cố, song tại cấp huyện còn thiếu và chưa đáp ứng về chuyên môn nghiệp vụ, mức độ chủ động tiếp cận kiến thức và áp dụng vào thực tế quản lý còn hạn chế. Nhiệm vụ quản lý tài nguyên nước của địa phương ngày càng phức tạp, trong khi ý thức phối, kết hợp của các Sở, ngành; giữa tỉnh và huyện, xã chưa cao, chưa quan tâm đầy đủ đến lĩnh vực tài nguyên nước.Trong năm 2018, để tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước lĩnh vực tài nguyên nước, Sở TN&MT Sơn La kiến nghị Bộ TN&MT triển khai thực hiện các chương trình dự án để giúp tỉnh xây dựng cơ sở dữ liệu thực hiện công tác quản lý Nhà nước về tài nguyên nước. Kiến nghị Bộ TN&MT phối hợp với các Bộ ngành liên quan trình Chính phủ bổ sung chi tiết chế tài đối với các hành vi vi phạm quy định của pháp luật chưa được quy định tại Nghị định 33/2017/NĐ-CP để phù hợp với tình hình thực tế của địa phương; cần có quy định cụ thể về xử lý trách nhiệm cá nhân đối với thủ trưởng các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện, khắc phục các kết luận thanh tra, kiểm tra; quy định rõ quyền và nghĩa vụ của đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật; những cơ quan, tổ chức có nghĩa vụ liên quan.