Quang cảnh cuộc họp. |
Khẩn trương xác minh nguyên nhân ô nhiễm
Theo thông tin từ UBND huyện Mai Sơn, ngày 13/11, UBND huyện nhận được thông tin phản ánh về tình trạng mó nước sinh hoạt tại bản Mạt, xã Chiềng Mung phát sinh mùi, ô nhiễm không sử dụng được. Ngay trong ngày, UBND huyện đã tiến hành kiểm tra, xác minh, thời điểm kiểm tra, mó nước trong, song đánh giá bằng trực quan nước có mùi tanh, bùn.
Bà Hoàng Thị Hồng, Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Sơn cho biết: Qua rà soát, tổng số hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm tại mó nước bản Mạt gồm thôn 7, thôn Hoàng Văn Thụ, bản Mạt, xã Chiềng Mung với tổng số 308 hộ dân.
Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Sơn Hoàng Thị Hồng thông tin về kết quả xác minh nguyên nhân ô nhiễm nguồn nước. |
Để có cơ sở xác định mức độ, nguyên nhân ô nhiễm mó nước, UBND huyện đã phối hợp với Sở TN&MT, Trung tâm Quan trắc TN&MT lấy mẫu nước để phân tích vào các ngày 13/11, 19/11, 20/11, 21/11, kết quả: 1/25 thông số Coliform vượt giới hạn cho phép từ 47 đến 567 lần so với quy chuẩn QCVN09-MT:2015/BTNMT.
Từ ngày 14-22/11, Đoàn liên ngành của huyện Mai Sơn đã tăng cường kiểm tra, rà soát các hộ sơ chế cà phê khu vực đầu nguồn mó nước. Qua đó, phát hiện 2 hộ kinh doanh tại xã Chiềng Ban có hiện tượng rỉ nước ra rãnh thoát nước chung. Tại 2 cơ sở này đã đào hố lót bạt HDPE chống thấm để chứa nước thải sơ chế cà phê, tuy nhiên chưa có thủ tục về bảo vệ môi trường. Đoàn công tác đã lập biên bản yêu cầu dừng hoạt động và tháo dỡ toàn bộ đường ống dẫn nước rỉ vỏ cà phê ra môi trường. Đồng thời, giao xã Chiềng Ban giám sát việc dừng hoạt động sơ chế cà phê với các hộ chưa đảm bảo về môi trường.
Đặc biệt, ngày 24/11, Tổ công tác của huyện phối hợp với Đoàn liên ngành của Sở TN&MT đã phát hiện cơ sở chăn nuôi lợn của ông Đinh Văn Cấp có lắp đặt đường ống nhựa HDPE phi 32 dài 200m nối từ khu lọc nước thải của trang trại theo vườn cà phê xuống cửa hang Karst. Đoàn đã lập biên bản kiểm tra, lấy 2 mẫu nước thải để phân tích; yêu cầu hộ chăn nuôi tháo dỡ hệ thống đường ống dẫn nước thải xuống hang, bơm nước sạch xuống hang Karst để thau rửa.
Phát hiện 1 cơ sở chăn nuôi lợn của ông Đinh Văn Cấp có lắp đặt đường ống nhựa xả nước thải ra hang Karst. |
“Do khu vực đầu nguồn mó nước sinh hoạt bản Mạt, xã Chiềng Mung rộng, gồm khu vực Chiềng Ban 1, 2, xã Chiềng Mung và một số thôn, bản của thành phố Sơn La, cộng thêm nhiều hang Karst nên việc xác định chủ thể, nguyên nhân gây ô nhiễm gặp nhiều khó khăn và kéo dài. Huyện Mai Sơn đã xây dựng 2 phương án để có nước phục vụ người dân. Về lâu dài, đề nghị xem xét phương án lấy nước từ đập Chiềng Dong đưa dẫn về cao nguyên Nà Sản, kết hợp với Trạm khai thác nước của bản Đúc Hản, xã Chiềng Mung, bơm ngược theo quốc lộ 6B để cung cấp nước sinh hoạt cho người dân” – bà Hoàng Thị Hồng thông tin thêm.
Tiếp đó, đại diện Phòng Cảnh sát môi trường (Công an tỉnh) đã thông tin nhanh kết quả trinh sát các hoạt động sản xuất chế biến nông sản, chăn nuôi, tình hình nắm bắt thông tin về ô nhiễm môi trường khu vực bản Mạt, xã Chiềng Mung và đề xuất phương án giải quyết.
Trung tâm Nước sạch và VSMT nông thôn đã báo cáo kết quả quan trắc, giám sát tài nguyên nước trong quá trình khai thác, đề xuất phương án bổ sung nước sinh hoạt cho người dân xã Chiềng Mung. Công ty CP Cấp nước Sơn La cho ý kiến về phương án hỗ trợ cấp nước an toàn cho người dân xã Chiềng Mung.
Sơ đồ minh họa các vị trí có khả năng gây ảnh hưởng tới nguồn nước. |
Lên phương án trước mắt và lâu dài
Phát biểu kết luận buổi làm việc, bà Lê Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc Sở TN&MT Sơn La đã đề nghị Trung tâm nước sạch và VSMT nông thôn là đơn vị đang trực tiếp quản lý, vận hành mó nước bản Mạt thau rửa hàng ngày mó nước thô trước khi vào bể lọc và bể chứa để công tác đánh giá chất lượng nước được đảm bảo. Thường xuyên quan trắc, ghi lại nhật ký diễn biến về chất lượng nguồn nước. Khẩn trương ký hợp đồng nguyên tắc với Công ty CP Cấp nước Sơn La để kịp thời bổ sung nguồn cấp nước cho mó nước bản Mạt, hoàn thành trong ngày 26/11, song phải đảm bảo không tăng giá cấp nước.
Đề nghị Sở NN&PTNT chủ trì phối hợp với UBND cấp huyện rà soát, đánh giá việc thực hiện quy hoạch vùng trồng cây nông sản trên địa bàn tỉnh, thống kê diện tích các loại cây trồng, quy mô chăn nuôi, đặc biệt là các khu vực nằm trong hành lang bảo vệ nguồn nước. Đẩy nhanh tiến độ trình HĐND ban hành Nghị quyết khu vực không được phép chăn nuôi trên địa bàn tỉnh theo quy định Luật Chăn nuôi 2018.
Tới chiều ngày 25/11, Công ty CP Cấp nước Sơn La đã hoàn thành công tác chuẩn bị và tiến hành thi công tuyến đường ống. |
Công ty CP Cấp nước Sơn La bố trí phương án, nhân lực, kinh phí để đảm bảo cung cấp nước sinh hoạt cho người dân bản Mạt. Đẩy nhanh tiến độ đầu tư Trạm cấp nước Hồ bản Mòng, Hồ Chiềng Dong, thay thế dần các nguồn cấp nước dưới đất trên địa bàn thành phố và huyện Mai Sơn. Tiếp tục phối hợp với UBND cấp huyện rà soát các nguy cơ gây ô nhiễm nguồn cấp nước sinh hoạt. Xây dựng phương án đảm bảo cấp nước luôn phiên giữa các Trạm cấp nước.
UBND huyện Mai Sơn tiếp tục chỉ đạo các Tổ công tác, cấp xã triển khai kiểm tra, giám sát thường xuyên các cơ sở chế biến nông sản, chăn nuôi quy mô nhỏ. Kiên quyết đình chỉ hoạt động với các cơ sở không đảm bảo về môi trường. Rà soát thống kê chính xác số lượng các cơ sở chế biến nông sản, chăn nuôi, tổ chức khoanh vùng xác định các nguồn có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, nguồn nước.
Đặc biệt, thực hiện gợi ý kiểm điểm đối với người đứng đầu các phòng, ban chuyên môn, UBND cấp xã trong việc để xảy ra ô nhiễm môi trường. Tiếp tục chỉ đạo kiểm tra, xác minh, đánh giá hoạt động của Trang trại chăn nuôi lợn của hộ gia đình ông Đinh Văn Cấp, xử lý nghiêm theo quy định. Yêu cầu hộ gia đình ông Đinh Văn Cấp đào thêm hồ chứa để đảm bảo lưu giữ nước thải, trong mọi trường hợp không được phép xả thải ra môi trường; hoàn thành trong ngày 25/11/2021.
“Về phía Sở TN&MT sẽ tiếp tục hỗ trợ UBND các huyện, thành phố thực hiện thanh, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, tài nguyên nước. Sở TN&MT cũng đề nghị UBND xã Chiềng Mung kịp thời tuyên truyền phổ biến các nội dung cuộc họp, giải pháp đảm bảo cấp nước sinh hoạt trên địa bàn xã đến người dân. Thống kê, rà soát hệ thống hang Karst trên địa bàn, gửi UBND huyện tổng hợp để thực hiện khoanh định bảo vệ” – bà Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh.
Đã có phương án hỗ trợ cấp nước cho người dân bản Mạt
Theo Trung tâm nước sạch và VSMT nông thôn Sơn La, ngay sau khi sự cố ô nhiễm xảy ra, Trung tâm đã dừng cấp nước sinh hoạt tại Trạm cấp nước bản Mạt; tiến hành vệ sinh thau rửa đường ống, bể chứa nước thô; thực hiện các biện pháp để đảm bảo nhu cầu cấp nước cho người dân.
Thông báo cho các hộ gia đình có nhu cầu sử dụng đến trực tiếp trạm để lấy nước sinh hoạt (cung cấp miễn phí). Khuyến cáo người dân không sử dụng nước cho mục đích ăn uống, mà chỉ sử dụng chăn nuôi, tưới tiêu.
Hiện nay, Công ty CP Cấp nước Sơn La đã bố trí phương án bổ sung nguồn cấp nước, máy bơm và đang triển khai lắp đặt đường ống khoảng 2.000m để hỗ trợ bổ sung cấp nước vào bể chứa nước tại Trạm, sau đó, Trạm cấp nước bơm để phục vụ cho người dân. Phấn đấu đến ngày 27/11 cấp nước trở lại cho người dân.