Toàn tỉnh Sơn La hiện có 42 Giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực, trong đó, 5 giấy phép khai thác do Bộ TN&MT cấp, 37 Giấy phép khai thác do UBND tỉnh cấp. Tỉnh đã có nhiều giải pháp nhằm quản lý hiệu quả tài nguyên khoáng sản.

Đẩy mạnh giám sát từ cơ sở

Theo danh mục Quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản làm VLXD thông thường tỉnh Sơn La đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, trên địa bàn huyện Sông Mã có 30 điểm khoáng sản cát được quy hoạch. Gồm: 14 điểm mỏ đã được UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác cho 2 doanh nghiệp, 8 điểm mỏ được UBND tỉnh công nhận kết quả trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm VLXD thông thường, 8 điểm mỏ đang được UBND huyện đề nghị đấu giá quyền khai thác.

Bà Lò Thị Bạch, Trưởng phòng TN&MT huyện Sông Mã cho biết: Để triển khai có hiệu quả công tác bảo vệ tài nguyên khoáng sản, huyện Sông Mã đã chỉ đạo các phòng, ban, các xã, thị trấn tăng cường tuyên truyền, chấn chỉnh hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông và ngăn chặn hoạt động khai thác, vận chuyển cát, sỏi trái phép. Duy trì Đoàn liên ngành kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm về khai thác khoáng sản.

Tăng cường nắm tình hình, triển khai đồng bộ các biện pháp để phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường trong hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản. Qua đó, từ đầu năm đến nay, huyện Sông Mã đã phát hiện, kiểm tra, xử lý 14 vụ việc vi phạm về khoáng sản, xử phạt trên 42 triệu đồng.

Là địa phương có nhiều sông, suối được bồi đắp trữ lượng cát, sỏi làm VLXD thông thường, trên địa bàn huyện Mường La có tình trạng người dân tận dụng khai thác cát làm đường giao thông nông thôn, nhà ở và các công trình phục vụ sản xuất.

Ông Dương Xuân Nam, Trưởng phòng TN&MT huyện Mường La cho biết: Trước thực trạng đó, huyện Mường La đã chỉ đạo các xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về tài nguyên khoáng sản của nhân dân. Yêu cầu các xã Ngọc Chiến, Chiềng Lao, Hua Trai tăng cường bảo vệ khoáng sản, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi khai thác khoáng sản trái phép. Đã lập biên bản xử lý với 12 hộ dân khai thác cát trái phép, vận động, làm cam kết với người dân không được tái vi phạm.

Còn tại Bắc Yên, UBND huyện đã chỉ đạo các phòng, ban, các xã chấn chỉnh, siết quản lý hoạt động khai thác cát, đặc biệt tại các xã Mường Khoa, Tạ Khoa. Rà soát, khoanh vùng, theo dõi, giám sát các khu vực có nguồn tài nguyên khoáng sản chưa khai thác như đất, đá, chì, kẽm, cát, sỏi… để bảo vệ, kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm.

Kết quả, từ đầu năm 2022 đến nay, UBND huyện đã phối hợp với Phòng Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh Sơn La và các đơn vị liên quan kiểm tra, xử lý vi phạm về khoáng sản, bảo vệ môi trường với 3 tổ chức, cá nhân. Qua đó, đã xử phạt vi phạm 390 triệu đồng, buộc các tổ chức, cá nhân chấm dứt ngay hành vi vi phạm, tịch thu nhiều tang vật, phương tiện, máy móc có liên quan đến hoạt động vi phạm.

Tăng cường bảo vệ khoáng sản chưa khai thác

Theo Phó Giám đốc Sở TN&MT Sơn La Nguyễn Tiến Dương, trong năm 2022, Sở TN&MT đã thường xuyên đôn đốc, yêu cầu các huyện, thành phố rà soát, tăng cường công tác bảo vệ khoáng sản, nhất là khoáng sản chưa khai thác.

Qua báo cáo từ các huyện, thành phố, trên địa bàn tỉnh còn một số vị trí khai thác cát, sỏi trái phép, chủ yếu ở địa bàn huyện Sông Mã, Mường La, Bắc Yên, Mộc Châu. Lực lượng chức năng đã kiểm tra, xử phạt 26 vụ khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép, tổng tiền phạt hơn 1,7 tỷ đồng.

Một trong những khó khăn trong quản lý khoáng sản là tình trạng các đối tượng thường lợi dụng các khu vực vùng sâu, vùng xa, giáp ranh giữa các huyện, thời điểm đêm tối, ngày nghỉ để tiến hành khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép, gây khó khăn cho lực lượng chức năng khi kiểm tra, xử lý vi phạm.

Để thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về khoáng sản thời gian tới, Sở TN&MT đang tiếp tục phối hợp với các sở, ban, ngành, các huyện, thành phố cắt giảm tối đa thời gian thẩm định để sớm tham mưu trình UBND tỉnh cấp phép khai thác khoáng sản làm VLXD thông thường, nhằm cung cấp ra thị trường, không để khan hiếm VLXD, góp phần bình ổn giá cả thị trường.

Các huyện, thành phố tiếp tục tăng cường kiểm tra, xử lý các điểm khai thác khoáng sản trái phép. Đẩy mạnh thu hút các nhà đầu tư có nhu cầu cấp phép khai thác khoáng sản làm VLXD thông thường, đề xuất với Sở TN&MT tổ chức đấu giá các điểm mỏ đã được quy hoạch.

Thực hiện tốt quy chế phối hợp trong quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh; cam kết tăng cường vai trò, trách nhiệm của Chủ tịch UBND cấp huyện với Chủ tịch UBND tỉnh trong quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác. Khảo sát, rà soát, nắm bắt tình hình hoạt động của các chủ Giấy phép khai thác khoáng sản đã được UBND tỉnh cấp phép.

Sơn La: Nâng cao hiệu quả quản lý tài nguyên khoáng sản