Sơn La: Chấn chỉnh công tác quản lý kinh doanh, mua bán, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật

Theo số liệu từ Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh Sơn La, toàn tỉnh Sơn La hiện có 350 cơ sở buôn bán thuốc bảo vệ thực vật, trong đó có 58 cơ sở chưa đủ điều kiện buôn bán. Năm 2017, tổng lượng thuốc BVTV tiêu thụ là hơn 757.000kg; 6 tháng đầu năm 2018 là hơn 252.000kg. Một số địa phương có tỷ lệ sử dụng thuốc BVTV lớn như Phù Yên, Mai Sơn…

Lượng thuốc bảo vệ thực vật tiêu thụ trên địa bàn tỉnh tương đương 1,5-2 lít/ha đất nông nghiệp, trong đó, thuốc trừ cỏ chiếm tới 72,5% tổng lượng thuốc BVTV sử dụng. Thuốc BVTV thường được sử dụng nhiều tại các vùng canh tác tập trung trên các cây trồng như ngô, chè, cà phê, cây ăn quả.

Nhìn chung, tỉnh Sơn La đã có nhiều giải pháp trong quản lý, sử dụng thuốc BVTV để bảo vệ cây trồng, nâng cao năng suất, chất lượng nông sản. Qua đó, năm 2017, chỉ số vệ sinh an toàn thực phẩm của tỉnh Sơn La xếp thứ 8/63 tỉnh, thành; là 1 trong 2 tỉnh, thành phố tiếp tục giữ vị trí trong nhóm 10 tỉnh đứng dầu. Nhiều sản phẩm rau, quả trên địa bàn đã được xuất khẩu sang các thị trường như Úc, Mỹ, Pháp, Thụy Sỹ, Hàn Quốc.

Từ năm 2015 tới nay, ngành nông nghiệp Sơn La đã phối hợp với các huyện, thành phố tiến hành 47 cuộc thanh, kiểm tra với 735 lượt cơ sở kinh doanh thuốc BVTV. Kết quả, phát hiện 177 cơ sở buôn bán vi phạm các lỗi: Chưa có giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc, không niêm yết công khai giá, không có dụng cụ phòng chữa cháy, không hướng dẫn người sử dụng theo đúng quy định trên nhãn mác. Đã xử phạt hành chính hơn 455 triệu đồng, buộc thu hồi tiêu hủy thuốc BVTV quá hạn sử dụng trị giá hơn 11 triệu đồng, ký 125 bản cam kết tuân thủ các quy định của pháp luật trong buôn bán thuốc BVTV.

Đồng thời, đã tổ chức 236 lớp tuyên truyền, tập huấn kiến thức pháp luật, sử dụng thuốc BVTV cho hơn 7.000 lượt người. Trong công tác thu gom bao gói thuốc BVTV, đã xây dựng 670 bể chứa tại 8 xã đạt chuẩn nông thôn mới ở các vùng sản xuất tập trung.

Tuy nhiên, tại một số xã, nhất là vùng sâu, vùng xa, nhận thức người dân còn hạn chế nên còn tình trạng lạm dụng thuốc BVTV, nhất là thuốc diệt cỏ, sử dụng không đúng hướng dẫn, bảo quản thuốc ở nơi không an toàn, không trang bị bảo hộ lao động khi dùng thuốc. Vỏ bao bì thuốc còn vứt bừa bãi tại nương rẫy, nguồn nước dẫn tới xảy ra những vụ ngộ độc, nhiễm độc thuốc. Công tác quản lý nhà nước còn chưa sâu sát, công tác thanh, kiểm tra, giám sát và sự phối hợp giữa các sở, ngành với các huyện, thành phố còn chưa thường xuyên, quyết liệt…

Năm 2017, toàn tỉnh Sơn La đã xảy ra 461 vụ ngộ độc thuốc BVTV, trong đó, 220 trường hợp là do nhiễm độc trong quá trình phun thuốc. 456 trường hợp cứu sống, 18 trường hợp tự tử. Năm 2018, tiếp tục xảy ra 1 vụ ngộ độc nghiêm trọng tại bản Suối Khoang, xã Tân Hợp, huyện Mộc Châu, làm 73 người dân nhập viện. Nguyên nhân ngộ độc đã được xác định là do người dân sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm thuốc BVTV (hoạt chất paraquat).

Việc sử dụng thuốc BVTV không tuân thủ nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng lúc, đúng liều lượng nồng độ, đúng cách) còn gây ảnh hưởng tới môi trường sống, nguồn nước sinh hoạt.

Để bảo đảm an toàn nông sản thực phẩm, bảo vệ sức khỏe nhân dân và môi trường sinh thái, Ban thường vụ Tỉnh ủy Sơn La đã giao chính quyền các cấp tăng cường tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật, văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về bảo vệ và kiểm dịch thực vật. Chú trọng tại các xã, bản vùng xa, vùng biên giới, vùng đặc biệt khó khăn bằng nhiều hình thức như tập huấn, hội thảo, áp phích, tờ rơi, bản tin…

Thường xuyên tổ chức phát động ra quân cao điểm trong quản lý, sử dụng thuốc BVTV, trọng tâm là sử dụng thuốc diệt cỏ hiệu quả, an toàn, tập trung vào trước mùa vụ gieo trồng. Kiểm soát, ngăn chặn và xử lý nghiêm theo quy định với các trường hợp sử dụng thuốc BVTV tràn lan, không đúng quy trình, quy định. Chỉ đạo nghiêm việc bảo vệ an toàn nguồn nước, nghiêm cấm việc sử dụng thuốc diệt cỏ tại các khu vực đầu nguồn nước.

Tăng cường phối hợp giữa các ngành chức năng, các huyện, thành phố trong quản lý, xử lý các hành vi vi phạm về kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV, nhất là giữa đơn vị chuyên môn lĩnh vực nông nghiệp và lực lượng quản lý thị trường, thanh tra, kiểm tra và lực lượng cảnh sát môi trường. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền cụ thể hơn về cách thức, phương pháp sử dụng một số loại thuốc BVTV, nhất là trước mùa vụ cần sử dụng thuốc. Khuyến cáo tác hại của việc lạm dụng, sử dụng không đúng thuốc BVTV đến với người dân.