Quảng Ninh: Tuyến đường sắt chuyên dụng “đắp chiếu” nhiều năm, gây lãng phí hàng chục ha đất

Hơn 4 km đường sắt “đắp chiếu”

Nhiều năm nay, người dân 2 phường Mạo Khê và Yên Thọ, TX. Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh, không khỏi ngạc nhiên vì trên địa bàn có tuyến đường sắt bị bỏ hoang chạy cắt ngang qua nhiều khu dân cư gây ảnh hưởng không nhỏ việc đi lại của người dân. Đó là tuyến đường sắt chuyên dụng của Công ty Xi măng Vicem Hoàng Thạch với khổ đường 1,435m có chiều dài 4.190m được đưa vào hoạt động từ năm 1983. Tuyến đường này kéo dài từ phường Mạo Khê chạy vòng qua phường Yên Thọ vào khu vực ga Hoàng Thạch, đấu nối với tuyến đường sắt Phả Lại - Hạ Long để vận chuyển xi măng đi tiêu thụ.

Tuyến đường sắt chuyên dụng dùng để chở xi măng đi tiêu thụ đã "đắp chiếu" nhiều năm qua, gây lãng phí nguồn tài nguyên đất

Ông Vũ Văn Tráng, nhà ở khu 1, phường Mạo Khê, TX. Đông Triều, cho hay, lâu lắm rồi, tuyến đường sắt này không hoạt động, đường ray hoen gỉ, cỏ hoang mọc um tùm, vừa gây mất vệ sinh môi trường, vừa khiến cho việc đi lại của người dân gặp khó khăn ở mỗi khi đi qua các nút giao cắt.

Hơn 4km đường sắt bỏ hoang chạy cắt ngang qua nhiều tuyến đường dân sinh trong khu dân cư thuộc 2 phường Mạo Khê và Yên Thọ rồi cắt ngang qua QL 18A đoạn tránh nội thị phường Mạo Khê và Yên Thọ. Do lâu ngày không hoạt động, nên cây cỏ mọc um tùm, che kín cả tuyến đường ray một thời hoạt động tấp nập.

Trao đổi với PV, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Yên Thọ, Nguyễn Văn Đệ cho biết, tuyến đường sắt chuyên dụng này đi qua nhiều khu dân cư của phường. Việc tuyến đường sắt bị bỏ hoang nhiều năm qua vừa gây lãng phí quỹ đất, vừa ảnh hưởng đến việc lập quy hoạch phát triển hạ tầng của địa phương.

Hơn 4km tuyến đường sắt chuyên dụng chưa được thanh thải khiến cho việc lập quy hoạch xây dựng các khu dân cư của TX.Đông Triều rơi vào "bế tắc"

Điển hình như tại khu Xuân Quang, thuộc phường Yên Thọ, nhiều năm nay người dân trong khu vẫn phải đi trên tuyến đường đất nhỏ hẹp, lầy lội vào mùa mưa. Địa phương rất muốn mở rộng tuyến đường này, nhưng do tuyến đường trong khu dân cư chạy song song với tuyến đường sắt. Nếu tuyến đường sắt đã được thanh thải thì sẽ không mất kinh phí đền bù để mở rộng tuyến đường. Còn nếu hiện tại muốn mở rộng thì tốn rất nhiều kinh phí để đền bù do phải lấy vào đất ở và đất nông nghiệp của nhiều hộ dân. Trong khi nguồn lực của địa phương có hạn, vì thế, nhiều năm nay, phường vẫn chưa thể triển khai làm tuyến đường tại khu Xuân Quang, khiến cho việc đi lại của người dân gặp nhiều khó khăn.

Sớm có biện pháp giải quyết dứt điểm

Theo tài liệu của Phòng Quản lý Đô thị TX.Đông Triều cung cấp, thì diện tích đất làm tuyến đường sắt vận chuyển xi măng được UBND tỉnh Quảng Ninh cho Công ty Xi măng Vicem Hoàng Thạch thuê tại 2 phường Yên Thọ và Mạo Khê là 41.994,9m2, thời gian thuê đến 1/1/2046. Tuy nhiên, tính cả hành lang an toàn 2 bên đường theo Luật Đường sắt, tổng diện tích đất của công trình khoảng 13ha.

Trao đổi với PV Báo Tài nguyên và Môi trường về thực trạng tuyến đường sắt chuyên dụng nói trên, Trưởng Phòng Quản lý Đô thị, TX.Đông Triều, Nguyễn Hải Triều cho biết, tuyến đường sắt này đi qua các khu dân cư hiện có và khu vực dự kiến phát triển mở rộng đô thị của khu vực Mạo Khê - Yên Thọ. Tuyến đường sắt có đến 7 nút giao cắt qua QL18 đoạn tránh Mạo Khê cùng 5 vị trí giao cắt với tuyến đường dân sinh đang là những bất cập, ảnh hưởng đến việc triển khai nhiều dự án trên địa bàn 2 phường Mạo Khê và Yên Thọ. Địa phương đã nhiều lần làm việc với đơn vị chủ quản tuyến đường sắt chuyên dụng, nhưng đến nay, vẫn chưa có lời giải “có hay không” việc thanh thải tuyến đường sắt này.

Nhiều nút giao cắt với tuyến đường sắt chuyên dụng bị bỏ hoang nhiều năm qua vừa gây lãng phí tài nguyên vừa gây bất tiện cho các phương tiện qua lại

Qua tìm hiểu, được biết, theo kế hoạch giai đoạn 2021- 2025, tỉnh Quảng Ninh tiến hành đầu tư thi công tuyến đường ven sông nối cao tốc Hạ Long - Hải Phòng với TX.Đông Triều có điểm giao cắt với tuyến đường sắt này. Đồng thời, TX.Đông Triều cũng đang triển khai quy hoạch khu dân cư Thọ Tràng và cụm công nghiệp ở phía nam phường Yên Thọ với diện tích 50ha nằm ở ven sông Đá Vách.

Cùng với đó, trong định hướng phát triển đô thị những năm tới, phường Yên Thọ được sự hỗ trợ của tỉnh và thị xã đầu tư hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng các khu đô thị mới, chỉnh trang các tuyến đường liên khu, liên phường theo tiêu chí đô thị xanh. Do vậy, phường Yên Thọ sẽ có 3 khu là Thọ Tràng, Xuân Quang và Yên Hợp bị ảnh hưởng của tuyến đường sắt chuyên dụng này, nhất là khi quy hoạch kết nối các khu dân cư đã có với khu đô thị Thọ Tràng tại trung tâm phường có diện tích hơn 10ha.

Được đầu tư xây dựng nhiều năm qua, nhưng nhà gác ghi, rào chắn, hệ thống đèn báo trên tuyến đường tránh Mạo Khê đoạn đi qua phường Yên Thọ bị bỏ hoang cho cây, cỏ dại mọc

Nhằm giải quyết những “ách tắc” do tuyến đường sắt chuyên dụng nêu trên đối với việc lập quy hoạch, cũng như xây dựng các khu dân cư, đường giao thông, nhiều năm qua, TX.Đông Triều đã nhiều lần có văn bảo báo cáo UBND tỉnh Quảng Ninh, Tổng Công ty Xi măng Việt Nam, Công ty Xi măng Vicem Hoàng Thạch và ngành đường sắt để đề nghị tiến hành thanh thải toàn bộ tuyến đường sắt để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Hoàng Trung, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường TX. Đông Triều cho biết, trong bối cảnh “tấc đất, tấc vàng” như hiện nay, mặc dù vẫn còn trong thời gian được thuê đất, vẫn đóng thuế hàng năm, nhưng việc doanh nghiệp để hoang hơn 4km đường sắt, kéo theo hơn 10ha đất trong khu dân cư như vậy thật là lãng phí.

Thiết nghĩ, TX.Đông Triều, các sở, ngành liên quan cần vào cuộc quyết liệt hơn nữa để cùng doanh nghiệp chủ quản tuyến đường sắt sớm giải quyết dứt điểm, vừa tránh lãng phí nguồn tài nguyên đất, vừa tạo ra quỹ đất, góp phần phát triển kinh tế của địa phương.