Quảng Ninh: Giải bài toán về đất đá thải mỏ làm vật liệu san lấp mặt bằng

Nan giải nguồn đất để san lấp mặt bằng

Theo số liệu thống kê, nhu cầu các dự án sử dụng nguồn vật liệu san lấp (VLSL) mặt bằng tại các địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh hiện nay khá lớn, trong đó, như tại TP. Hạ Long trên 196 triệu m³, TP. Móng Cái 80 triệu m³, TX. Đông Triều trên 51 triệu m³ hay huyện Vân Đồn 30 triệu m³.

Tuyến đường Trần Hưng Đạo, tại TP.Uông Bí đấu nối với đường ven sông từ TX.Quảng Yên đi TX. Đông Triều đang được khẩn trương thi công

Điển hình như tại TX .Quảng Yên, giai đoạn 5 năm tới cần tới trên 200 triệu m³ với hàng loạt dự án trọng điểm đang được triển khai, san lấp mặt bằng tại các KCN Sông Khoai, KCN Bắc Tiền Phong, tuyến đường ven sông nối TX. Quảng Yên- TX. Đông Triều.

Theo lãnh đạo TX. Quảng Yên, giai đoạn 2020- 2025, nhu cầu sử dụng nguồn VLSL mặt bằng các dựi án trên địa bàn thị xã cần khoảng trên 200 triệu m³, nhưng hiện thị xã chỉ có duy nhất mỏ đất với trữ lượng 2,7 triệu m³. Còn lại, phần lớn nguồn đất phục vụ san lấp mặt bằng vận chuyển từ các mỏ đất của các địa phương khác để thi công các dự án trên địa bàn thị xã.

Ông Nguyễn Tiến Hưng, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TX.Quảng Yên cho biết, bên cạnh công tác GPMB là nhiệm vụ trọng tâm, nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai các công trình dự án động lực, Thị xã luôn quan tâm cùng các doanh nghiệp tìm cách tháo gỡ về nguồn vật đất, đá để san lấp, góp phần bảo đảm tiến độ thi công các dự án trên địa bàn.

Để Khu công nghiệp Sông Khoai, TX. Quảng Yên hoàn thành cần một lượng lớn đất đá để san lấp mặt bằng phục vụ thi công các dự án

Có một thực tế là, trong khi nhu cầu về nguồn đất, đá phục vụ cho việc san lấp mặt bằng của các dự án trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh là rất lớn. Trong khi đó, Quảng Ninh có một nguồn đất đá thải mỏ rất lớn, lên tới trên 1.210 triệu m³, trong đó lượng đất đá thải mỏ trung bình hằng năm khoảng 150 triệu m³.

Ngoài ra, hiện nay trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh có 7 nhà máy nhiệt điện đang hoạt động sản xuất. Theo báo cáo số lượng tro bay, xỉ đáy lò thải ra hàng năm của các nhà máy trên địa bàn tỉnh vào khoảng 7,6 triệu tấn được các nhà máy chứa tại các bãi thải xỉ. Trong đó, một số bải thải đã và đang chuẩn bị đầy thuộc Công ty Nhiệt điện Cẩm Phả và Công ty Nhiệt điện Mông Dương.

Có thể nói, đây là nguồn vật liệu vô cùng lớn có thể tận dụng vào việc san lấp mặt bằng cho các dự án, công trình triển khai trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Bởi nếu thực hiện tốt và hiệu quả nguồn đất đá thải mỏ, xỉ tro thải này sẽ tạo ra lợi ích kép. Trước hết là đáp ứng được nhu cầu vật liệu cho việc san lấp mặt bằng của các dự án, đồng thời giúp ngành than và điện giải quyết được khó khăn là nhiều bãi đổ thải đang quá tải, cũng như giảm sự ảnh hưởng đến môi trường sống ở khu vực xung quanh các bãi thải đất, đá từ các mỏ than.

Sớm đưa đất đá thải mỏ thành vật liệu san lấp

Nhằm giải bài toán về nhu cầu đất, đá san lấp trên địa bàn, tỉnh Quảng Ninh đã triển khai nghiên cứu các địa điểm, khu vực thăm dò, khai thác, sử dụng đất làm vật liệu san lấp trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2020- 2025. Theo đó, sẽ có 105 khu vực, địa điểm đưa vào thăm dò, khai thác sử dụng với tổng diện tích khoảng 1.950ha, trữ lượng dự kiến khai thác ước đạt gần 420 triệu m³.

Những núi đất đá thải mỏ tại TP.Cẩm Phả tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, gây nguy hiểm đối với những hộ dân sống dưới chân bãi thải mỏ

Đồng thời, tỉnh cũng đã yêu cầu các sở, ngành chức năng khẩn trương kiểm tra, rà soát, tháo gỡ đẩy nhanh tiến độ giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến việc cấp phép khai thác đất san nền cho các dự án trên địa bàn.

Tính đến nay, Quảng Ninh đã giải quyết các thủ tục khai thác cho gần 70 mỏ đất; đưa vào kế hoạch thăm dò, sử dụng 60 mỏ đất (đủ điều kiện khai thác); phê duyệt 10 khu vực đấu giá quyền khai thác đất san lấp; cấp 17 giấy phép thăm dò; phê duyệt trữ lượng 10 khu vực mỏ.

Giải pháp này đã kịp thời bổ sung các mỏ đất vào hoạt động đáp ứng nhu cầu nguồn vật liệu phục vụ san lấp mặt bằng cho một số dự án trọng điểm như, xây dựng hoàn chỉnh nút giao Đầm Nhà Mạc, Đường ven sông nối từ cao tốc Hạ Long- Hải Phòng đến TX.Đông Triều và cầu Cửa Lục 1 và 3.

Cùng với đó, Sở TN&MT tỉnh Quảng Ninh đã bám sát Bộ TN&MT để đề nghị giải quyết việc sử dụng nguồn đất đá thải mỏ cho triển khai các dự án theo Đề án “Tận dụng nguồn đất đá thải mỏ bỏ đi để làm vật liệu san lấp” mà tỉnh Quảng Ninh xây dựng từ cuối năm 2020. Đến nay, đã có 0,7 triệu m³ đất đá thải mỏ không có khoáng sản đi kèm được lấy phục vụ san lấp các dự án thi công đường giao thông.

Do chưa được sử dụng đất đá thải mỏ làm vật liệu san lấp, nên Quảng Ninh vẫn phải khai thác các mỏ đất để san lấp mặt bằng thi công các dự án trên địa bàn

Đồng thời, tỉnh Quảng Ninh đã báo cáo Bộ TN&MT giải quyết phương án sử dụng đất đá thải mỏ phục vụ san lấp mặt bằng bãi thải mỏ Tây Khe Sim và Tây Nam Lộ trí với khối lượng 3,5 triệu m³. Ngoài ra, Quảng Ninh đang tính toán tận dụng đất đá bãi thải mỏ Bàng Nâu (hiện chứa 150 triệu m³ đất đá thải) của Công ty CP Than Cao Sơn để phục vụ các dự án trọng điểm tại huyện Vân Đồn và một số dự án khác trên địa bàn tỉnh.

Theo ông Trần Như Long, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Quảng Ninh, cho biết, thời gian tới, tỉnh tiếp tục bám sát những chủ trương, định hướng của Bộ TN&MT và các bộ, ngành liên quan trong việc nghiên cứu, sửa đổi Luật Khoáng sản theo hướng đơn giản thủ tục hành chính đối với việc cấp phép khai thác, sử dụng các mỏ đất đồi, ưu tiên đất đá thải mỏ để đảm bảo kịp tiến độ cho các dự án trên địa bàn tỉnh.