Người dân sống “nhờ” trong chính ngôi nhà của mình
Hiện nay, còn 80 hộ dân theo chương trình di giãn dân nội vùng cách đây gần 20 năm về trước tại TX.Uông Bí (nay là TP.Uông Bí) đang rơi vào tình cảnh sống “nhờ” ngay chính trong những căn nhà của mình. Bởi lẽ, các hộ di dân được cấp đất, dựng nhà, sinh sống, canh tác ổn định từ gần 20 năm về trước, nhưng đến nay vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
Đi cùng PV xuống địa bàn, bà Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Trưởng Khu Phương An, phường Phương Nam cho biết, hiện trên địa bàn phường có 30 hộ dân thuộc diện di dân chưa được cấp sổ đỏ. Thậm chí, nhiều gia đình có tới 3 thế hệ sinh sống, nhưng không thể tách thửa cho con, cho cháu, nhà chật hẹp, không được sửa chữa do vướng vào quy hoạch, nên mọi sinh hoạt rất bất tiện, hơn nữa nhiều người lo lắng sau này không được đền bù đất ở khi nhà nước thu hồi, do chưa được cấp sổ đỏ.
Bà Phạm Thị Mận, nhà ở khu Phương An chia sẻ, năm 2004, gia đình tôi được chính quyền cấp cho mảnh đất 300m2 để chuyển đến định cư tại đây. Khi đó, nơi này là vùng trũng với đầy cói và cỏ lăn mọc hoang cao ngút đầu người, hai vợ chồng tôi phải mất bao nhiêu công sức vận chuyển đất đá để san lấp lấy mặt bằng để xây dựng ngôi nhà nhỏ để sinh sống. Gần 20 năm trôi qua, gia đình nhiều lần làm đơn kiến nghị các cấp chính quyền để được cấp sổ đỏ, nhưng đến nay vẫn “bặt vô âm tín”.
Cùng rơi vào hoàn cảnh của bà Phạm Thị Mận, bà Phạm Thị Tâm cho biết, trước đây, gia đình tôi ở khu Đá Bạc, phường Phương Nam. Do gia đình đông anh em, nên năm 2004, khi chính quyền thông báo triển khai chương trình di dãn dân, vợ, chồng bà nhận 300m2 đất vùng trũng tại khu Phương An. Vài năm trước, vợ, chồng bà đã xây dựng được căn nhà mới, nay muốn thế chấp nhà đất để vay vốn ngân hàng để làm ăn, nhưng đành gác lại do không có sổ đỏ.
Đây cũng là thực trạng đối với 50 hộ dân tại phường Phương Đông, TP. Uông Bí, hiện các hộ này đều nằm trong quy hoạch của CCN Phương Đông- Phương Nam và KKT ven biển Quảng Yên đã được phê duyệt. Điều đáng nói là, có tới hơn 200 hộ thuộc diện di, dãn dân nội xã, cùng thời điểm, có nhiều hộ khác được cấp sổ đỏ, nhưng đến nay vẫn còn tới 80 hộ chưa được cấp.
Trao đổi với PV, Chủ tịch UBND phường Phương Nam, Phạm Gia Trọng cho biết, do mới được điều về địa phương, nên chưa hiểu rõ nội dung vụ việc, trong khi thời gian qua, người dân vẫn tiếp tục kiến nghị sớm được cấp sổ đỏ để ổn định cuộc sống, cũng như quyền lợi chính đáng của bà con ở địa phương.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Theo kết luận của Thanh tra tỉnh Quảng Ninh ngày 10/11/2021 về “Thanh tra trách nhiệm của UBND TP.Uông Bí trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, xây dựng tại các khu vực di, dãn dân xây dựng kinh tế mới trên địa bàn” đã chỉ rõ, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh, trong giai đoạn 1997- 2004, trên địa bàn TP.Uông Bí có 206 hộ thuộc diện di dân nội xã.
Theo đó, tại phường Phương Đông đã tiếp nhận 116 hộ tại các khu vực tổ 5, tổ 6, Khu Bí Trung 1, sau này có 10 hộ được tách về địa giới phường Yên Thanh. Còn tại phường Phương Nam có 90 hộ dân thuộc diện này.
Cũng theo kết luận, trong giai đoạn 1997- 2004, UBND TP.Uông Bí đã không lập quy hoạch sử dụng đất làm căn cứ cấp đất ở cho các hộ di dân vùng kinh tế mới tại các điểm di dân trên địa bàn phường Phương Nam, Phương Đông theo chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh tại Quyết định số 3362, ngày 22/12/1998 “Về cơ chế, chính sách di dân nội tỉnh đi xây dựng kinh tế mới”. Hậu quả của việc làm này là đến nay, trong tổng số 206 hộ di dân trên địa bàn TP.Uông Bí, đến nay vẫn còn 80 hộ dân chưa được cấp sổ đỏ.
Điều đáng nói là, hiện nay, việc cấp sổ đỏ cho các hộ dân tại phường Phương Đông và Phương Nam, TP.Uông Bí sẽ không thể thực hiện được nữa nếu như không có chính sách riêng. Bởi lẽ, đối với 50 hộ tại phường Phương Đông, hiện đều nằm gọn trong quy hoạch của KKT ven biển Quảng Yên và CCN Phương Đông-Phương Nam.
Đối với 30 hộ dân tại phường Phương Nam dù nhiều hộ đã xây nhà và ở ổn định trong giai đoạn từ năm 1998 -2005 đến nay cũng vướng các quy hoạch. Cụ thể, 15 hộ dân nằm vào quy hoạch CCN Phương Đông- Phương Nam, 10 hộ nằm trong quy hoạch Amata, 5 hộ thuộc quy hoạch khai thác đá của Công ty CP Xi măng xây dựng Quảng Ninh.
Bên cạnh đó, Kết luận của Thanh tra tỉnh Quảng Ninh đã chỉ rõ: Lãnh đạo UBND TP. Uông Bí chưa quan tâm, sát sao tới khu vực di dân, không kịp thời cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ di dân. Trong quá trình lập quy hoạch KKT ven biển Quảng Yên và CCN Phương Đông - Phương Nam, UBND TP. Uông Bí không kịp thời báo cáo, tham mưu cho UBND tỉnh đưa khu vực di dân ra khỏi quy hoạch dẫn đến việc không thực hiện được việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cấp phép cho các hộ xây dựng.
Để làm rõ kiến nghị của các hộ di dân, ông Nguyễn Hồng Quang, Chánh Văn phòng UBND TP. Uông Bí cho PV biết: Mới đây, ngày 15/3/2022, UBND TP. Uông Bí đã có tờ trình số 589 gửi cấp có thẩm quyền của tỉnh Quảng Ninh để xem xét cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân thuộc vùng di dân vùng kinh tế mới trên địa bàn thành phố để sớm ổn định cuộc sống.
