Quảng Ngãi: Tàu cá thiếu chỗ neo đậu trú bão an toàn

Vừa thiếu vừa yếu

Vài năm gần đây, tàu thuyền vào cảng Tịnh Hòa (TP Quảng Ngãi) neo đậu ngày càng nhiều thêm vì nhiều cửa biển của Quảng Ngãi đã bị bồi lấp nặng. Mỗi đợt mưa lũ, ngư dân lại cập bờ chen chúc tìm nơi tránh trú an toàn cho tài sản của mình. Trong đợt bão số 6 vừa qua, gần 400 tàu thuyền của ngư dân các tỉnh miền Trung về đây trú tránh, vượt quá sức chứa cho 350 phương tiện của khu neo đậu.  

Ngư dân Nguyễn Bình, chủ tàu cá QNg 95526 TS ở xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, nhờ nằm ở vị trí thuận lợi và kín gió nên tàu thuyền trong và ngoài tỉnh thường xuyên cập cảng để giao thương và trú tránh bão. Thế nhưng vũng nước quá nhỏ nên thường xuyên quá tải, tàu thuyền chen chúc, chật kín cả khu neo đậu.

“Không có chỗ nào trống, ra không được, vô cũng không xong. Tàu thuyền Quảng Ngãi dồn vô đây hết, mấy cửa Mỹ Á, Sa Huỳnh bồi lấp không vô được. Qúa tải nên nguy cơ xảy ra cháy nổ, va đập, bức neo tàu thuyền khi sóng gió lớn là khó tránh khỏi.”- ngư dân Bình cho hay.

Cảng neo trú tàu thuyền Tịnh Hòa chật kín tàu.

Ông Bùi Văn Khôi - Trưởng Ban quản lý Cảng neo trú tàu thuyền Tịnh Hòa cho biết: đa phần các chủ tàu là người Quảng Ngãi, chủ yếu hành nghề lưới kéo và giã cào. Cảng chỉ có sức chứa khoảng 350 tàu (công suất 100 CV) nhưng thời điểm hiện tại đã vượt quá mức cho phép khi có nhiều tàu công suất 700 CV neo đậu tại đây khiến cảng rơi vào tình trạng quá tải.

“Thời điểm xây dựng chỉ thiết kế cho 350 tàu, nhưng là tàu nhỏ. Bây giờ thì phần lớn tàu cá có công suất lớn, kích cỡ cũng lớn hơn trước nhiều. Chưa kể việc số lượng tàu của nhiều hơn… Do đó hiện nay khu neo khá chật chội, không đáp ứng được nhu cầu” – ông Bùi Văn Khôi cho biết.

Cũng tại TP Quảng Ngãi, ở khu vực Của Đại, nhiều năm qua, cửa biển liên tục bị bồi lấp nghiêm trọng, ngư dân xã Nghĩa An và xã Nghĩa Phú “than trời” khi tàu thuyền khó di chuyển. Không những thế, việc nạo vét không hiệu quả, tàu cá liên tục bị mắc cạn và hệ lụy là hàng loạt tàu có công suất lớn phải nằm bờ. Còn tàu có công suất nhỏ tranh thủ vượt qua cửa lạch để ra khơi khi thủy triều dâng cao. Nhiều tàu không thể về bên trong cửa để neo đậu mà phải neo đậu ở cửa biển khác, việc quản lý tài sản của ngư dân đối mặt với nhiều rủi ro.

Nâng cấp là cần thiết

Hiện tại, 4 cảng cá và cảng neo trú tàu thuyền được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) chỉ định là Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa (TP Quảng Ngãi) và Mỹ Á, Sa Huỳnh (huyện Đức Phổ) đều xây dựng đã quá lâu, hầu hết đã xuống cấp, chỉ đáp ứng được việc neo đậu cho các tàu thuyền có công suất nhỏ. Tổng năng lực thiết kế cho tàu thuyền neo đậu tại các cảng do Sở NN&PTNT tỉnh quản lý là 1.750 chiếc, trong khi đó, số lượng tàu cá thường xuyên hoạt động và nhu cầu neo đậu tại các cảng khoảng 3.500 chiếc.

Trong khi đó, cửa biển Cửa Đại bị bồi lấp tàu thuyền không thể ra vào

Bên cạnh đó, luồng vào cảng qua thời gian sử dụng bị bồi lấp dần, làm cho tàu thuyền ra vào cảng rất khó khăn, đặc biệt trong những ngày có sóng to gió lớn.

Ông Phùng Đình Toàn, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Ngãi cho biết, năm 2018, sản lượng khai thác của ngư dân Quảng Ngãi trên 234 nghìn tấn. Song sản lượng thủy sản qua cảng ở địa phương thấp hơn 15 nghìn tấn/năm. Bồi lấp cửa biển, tàu cá không về còn ảnh hưởng đến việc thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC) để tháo gỡ thẻ vàng cho thủy sản Việt Nam.  

Sở NN&PTNT đã đề xuất, tham mưu UBND tỉnh Quảng Ngãi xem xét, hỗ trợ nguồn vốn để thực hiện việc khắc phục, sửa chữa các hạng mục cần thiết theo thứ tự ưu tiên trong năm 2020 cho 4 cảng cá chỉ định Tịnh Kỳ, Mỹ Á, Sa Huỳnh, Tịnh Hòa. Đối với những hạng mục còn lại quy mô lớn, Sở sẽ xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021- 2025.

“Năm vừa rồi nguồn thu chưa đạt nên tỉnh chưa thể bố trí kinh phí cho việc đầu tư, nâng cấp cảng cá. Vừa qua, tại phiên họp chất vấn quốc hội, tỉnh Quảng Ngãi cũng đã kiến nghị với Bộ trưởng Bộ NN&PTNT về vấn đề này để nâng cao năng lực các cảng cá tạo thuận lợi cho ngư dân neo đậu, tránh trú an toàn trong mùa mưa bão cũng như thực hiện khuyến nghị của EC” – ông Toàn cho hay.

Việc khắc phục, sửa chữa, nâng cấp các cảng cá chỉ định là hết sức cần thiết, nhất là trong bối cảnh số lượng cảng cá ở địa phương này vừa thiếu vừa yếu trầm trọng. Nếu như không được đầu tư nâng cấp, sửa chữa, theo Luật Thủy sản năm 2017, cả 4 cảng cá ở Quảng Ngãi đã được chỉ định có đủ hệ thống xác nhận nguồn gốc thủy sản cũng chỉ được phép hoạt động đến ngày 30/9/2020.