Quảng Ngãi: “Khai tử” các chủ mỏ chây ì cải tạo, phục hồi môi trường

Tình trạng các chủ mỏ đất thực hiện khai thác xong thì “bỏ của chạy lấy người” diễn ra rất phổ biến ớ tỉnh Quảng Ngãi nói riêng và các tỉnh trong cả nước nói chung. Trong quá trình khai thác đất, các đơn vị này chỉ múc lấy đất, khi gặp phải đá cứng thì chừa lại, tạo nên một mặt bằng rất lồi lãm, nham nhở tại các khu vực mỏ sau khai thác. Một số mỏ do khai thác vượt độ sâu cho phép nên sau khai thác để lại những ao nước sâu, rất nguy hiểm đến nạn đuối nước nếu không sớm thực hiện công tác hoàn thổ, cải tạo, phục hồi môi trường.  

Để các cá nhân, tổ chức sớm lên phương án, lập hồ sơ cải tạo, phục hồi môi trường tai các mỏ đã hết hạn khai thác, UBND tỉnh thống nhất việc cải tạo, phục hồi môi trường đối ​với các mỏ đất đồi đã cấp phép khai thác trước đây nhưng chưa thực hiện việc cải tạo, phục hồi môi trường tại khu vực núi Lớn và núi Bà Lới, xã Tịnh Ấn Đông, khu vực núi Lệ Thủy, xã Tịnh Châu.

Đối với mỏ đất tại khu vực núi Lớn và núi Bà Lới, xã Tịnh Ấn Đông: thống nhất chủ trương cho phép Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương Mại Quảng Thành tiến hành khảo sát và lập phương án cải tạo, phục hồi môi trường, trình UBND thành phố Quảng Ngãi phê duyệt trước khi tiến hành thực hiện.

Với các mỏ đất tại khu vực núi Lệ Thủy, xã Tịnh Châu (vị trí do Công ty TNHH Sơn Cường, Công ty TNHH Hà My, DNTN Xây dựng và TM Hoàng Phát khai thác trước đây nhưng chưa thực hiện cải tạo phục hồi môi trường): thống nhất chủ trương cho phép Công ty Cổ phần Đầu tư 706 tiến hành khảo sát và lập phương án cải tạo, phục hồi môi trường, trình UBND thành phố Quảng Ngãi phê duyệt trước khi tiến hành thực hiện.

Riêng đối với các khu vực đã cấp phép khai thác nhưng mới khai thác một phần diện tích: Về nguyên tắc, thống nhất chủ trương cho phép Công ty Cổ phần Đầu tư 706 tiến hành khảo sát, lập các hồ sơ cấp phép khai thác theo quy định của pháp luật về khoáng sản. Giao Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát cụ thể diện tích khu vực khảo sát, trình UBND tỉnh xem xét, quyết định việc lập hồ sơ cấp phép khai thác theo quy định của pháp luật về khoáng sản.

Đối với mỏ đất núi Tròn, thôn Độc Lập, xã Tịnh Ấn Đông: Chưa thực hiện việc cải tạo cũng như lập hồ sơ cấp phép khai thác. Đối với mỏ đất núi Ngang, xã Tịnh Long, thành phố Quảng Ngãi: Khu vực này đã được UBND tỉnh cấp phép đầu tư Dự án Khu văn hóa Thiên Mã thành phố Quảng Ngãi. Vì vậy, không thực hiện cải tạo tại khu vực này.

UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng hướng dẫn UBND thành phố Quảng Ngãi, các đơn vị tham gia cải tạo, phục hồi môi trường các mỏ đất lập hồ sơ theo đúng quy định trước khi thực hiện. Theo dõi, giám sát việc UBND thành phố Quảng Ngãi tiến hành cải tạo, phục hồi môi trường các mỏ đất, đảm bảo đúng quy định, không làm ảnh hưởng cảnh quan môi trường khu vực.

Chủ tịch Trần Ngọc Căng nhấn mạnh, Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát đưa vào danh sách đen, từ nay về sau không xem xét, tham mưu UBND tỉnh giải quyết hồ sơ về khoáng sản, môi trường đối với các đơn vị không thực hiện nghĩa vụ cải tạo, phục hồi môi trường sau khai thác khoáng sản.

Giao UBND thành phố Quảng Ngãi hướng dẫn các đơn vị tham gia cải tạo, phục hồi môi trường các mỏ đất lập hồ sơ theo đúng quy định, tổ chức thẩm tra phê duyệt trước khi thực hiện. Theo dõi, kiểm tra, giám sát quá trình cải tạo, phục hồi môi trường của Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương Mại Quảng Thành, Công ty Cổ phần Đầu tư 706 tại các khu vực nêu trên, đảm bảo theo đúng hồ sơ thiết kế được phê duyệt, đồng thời đảm bảo công tác bảo vệ môi trường trong thi công.

Tất cả các cá nhân, tổ chức khi tiến hành bảo vệ về phương án khai thác mỏ trước cơ quan thẩm quyền đều có đưa ra phương án cải tạo, phục hồi môi trường sau khi đóng cửa mỏ rất hợp lý, đồng thời có cam kết và thực hiện đóng quỹ phục hồi môi trường mới được triển khai các bước tiếp theo. Trên thực tế cho thấy, không có ông chủ mỏ nào tự giác lập phương án và tiến hành cải tạo phục hồi môi trường sau khai thác, để lại một hiện trường một đồi núi trước đây được phủ màu cây xanh, giào để lại một đồi núi tan hoang, rất phản cảm về mỹ quan và môi trường.

UBND tỉnh cần phải có chế tài mạnh tay hơn, cần phải nâng cao tiền quỹ phục hồi môi trường để các chủ mỏ có trách nhiệm trong công tác phục hồi môi trường sau khi chấm dứt công tác khai thác đất tại các mỏ, tránh xảy ra cảnh “kẻ ăn ốc, người đổ vỏ”, cứ tiếp như vậy sẽ tạo tiền lệ cho nhiều chủ mỏ khai thác xong thì chay ì, bỏ công tác cải tạo, phục hồi môi trường lại phía sau, tiếp tục nghiên cứu địa hình, chọn và xin giấy phép khai thác mỏ tại điểm mới.