Ninh Thuận: Chặn dòng tích nước hồ Sông Cái

Quang cảnh buổi lễ. Ảnh: Nguyễn Trung

Ninh Thuận là một tỉnh thuộc khu vực Nam Trung Bộ, với diện tích tự nhiên 3.358km2 dân số gần 600.000 người. Do đặc thù về vị trí địa lý và địa hình, địa phương này thường xuyên chịu ảnh hưởng tác động của nhiều loại hình thiên tai khắc nghiệt, đặc biệt nhất là hạn hạn liên tiếp xảy ra.

Ninh Thuận là vùng có nguồn nước mặt vào loại khan hiếm nhất của cả nước, với lượng mưa bình quân nhiều năm khoảng 1.100mm. Bản thân lượng mưa ít lại phân bố không đều theo không gian và thời gian. Trong khi vùng thượng nguồn Sông Cái có lượng mưa khoảng 2.000mm, thì vùng ven biển chỉ có xấp xỉ 700mm; lượng mưa tập trung trong một vài tháng mùa mưa, để lại thời kỳ thiếu nước kéo dài.

Với đặc thù về nguy cơ thiếu nước về mùa khô và thừa nước về mùa mưa, hồ Sông Cái có dung tích 220 triệu m3 sớm đưa vào khai thác, là một trong những hồ thủy lợi lớn nhất khu vực Miền Trung, sẽ có ý nghĩa to lớn trong việc bảo đảm an ninh nguồn nước, phục vụ phòng chống thiên tai và phát triển kinh tế xã hội cho tỉnh Ninh Thuận và vùng phía Nam TP.Cam Ranh tỉnh Khánh Hòa.

Hệ thống thủy lợi Tân Mỹ có các hợp phần chính, gồm: Đập dâng Tân Mỹ cùng hệ thống đường ống kênh có áp dài 29,6 km và Cụm công trình đầu mối hồ Sông Cái. Dự án được khởi công tháng 8/2010. Do phải giãn tiến độ, đến năm 2015 mới tái khởi động lại.

Đập dâng Tân Mỹ và hệ thống kênh từ K0-K21,8 hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng từ tháng 02/2020. Cụm đầu mối hồ Sông Cái, gồm năm đập bê tông trọng lực kết nối dài 2.770m, cao 66,7m; được triển khai đầu năm 2018.

Mục tiêu của dự án là tưới và tạo nguồn cho 7.480 ha; tiếp nước hệ thống thủy nông Nha Trinh - Lâm Cấm tưới cho 12.800 ha; tiếp nước 2,5m3/s cho khu tưới các hồ Cho Mo, Bà Râu, Sông Trâu, Ông Kinh và 2,56m3/s cho sinh hoạt, dịch vụ, công nghiệp, chăn nuôi. Bên cạnh đó, hệ thống còn tạo nguồn cho Nhà máy thủy điện tích năng Bác Ái với công suất 1.200 MW và hai nhà máy thủy điện với công suất 24 MW.

Trong thời gian qua, Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 7 cùng các đơn vị thi công đã làm việc ba ca mỗi ngày, mở nhiều đợt thi đua; đặc biệt đợt thi đua cao điểm 45 ngày đêm đã thi công vượt lũ chính vụ năm 2020. Trong quá trình thực hiện đã có nhiều sáng tạo, rút ngắn thời gian thi công, tiết kiệm hàng chục tỷ đồng.

Theo Ban quản lý đầu tư và xây dựng Thủy lợi 7, sau buổi chặn dòng đơn vị sẽ chuyển qua giai đoạn hoàn thiện và đến quý IV năm 2021 sẽ hoàn thành các hạng mục còn lại của dự án, đưa vào sử dụng, góp phần ổn định đời sống của nhân dân và phát triển kinh tế xã hội ở địa phương.

Trong tương lai, hồ Sông Cái có dung tích 220 triệu m3, cùng với hồ Sông Than 85 triệu m3, kết hợp với tổng dung tích hiện có trong nội tỉnh của 21 hồ chứa là 194 triệu m3 và dung tích ngoại tỉnh của hồ Đơn Dương là 165 triệu m3 sẽ giúp cho Ninh Thuận giải quyết được bài toán hạn hán thiếu nước một cách bền vững.