Nhà chống lũ - Giải pháp ứng phó thiên tai tại miền Trung

Hiệu quả lớn

Bà Hoàng Thị Thoàn (76 tuổi) ở thôn Phú Lộc, xã Phong Chương, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế là hộ nghèo, sống neo đơn, khuyết tật. Căn nhà cũ của bà là nhà tình thương xây dựng đã lâu nên xuống cấp nặng. Mỗi khi mưa bão, chính quyền địa phương phải đưa bà đi tránh trú ở nơi an toàn. Cuối năm 2019, Dự án GCF đã giúp bà Thoàn hoàn thành xây dựng căn nhà ở chống chịu bão lụt. Gần cuối năm 2020, tỉnh Thừa Thiên - Huế đã hứng chịu liên tiếp các cơn bão mạnh và lũ lụt lịch sử. Nước mênh mông khắp nơi, là vùng thấp trũng, khu vực nhà bà Thoàn bị ngập sâu nhất, mức ngập trong nhà đến 1,4m. Mặc dù vậy, nhà chống lũ đã đảm bảo cho bà Thoàn được an toàn.

“Trận lụt năm đó nước lên rất nhanh, cả làng không trở tay kịp. Người già như chúng tôi rất hoảng loạn. Cũng may là nhà tôi cứng cáp, có cái sàn tránh lũ cao hơn 2m. Tôi lên đó trú hơn 10 ngày, được an toàn. Việc hỗ trợ xây dựng nhà chống chịu bão, lụt khiến tôi cảm thấy rất hài lòng và vô cùng cảm ơn chính quyền, Nhà nước đã xây dựng ngôi nhà khang trang, kiên cố. Tôi rất mong có nhiều gia đình nữa sẽ được đón nhận niềm hạnh phúc như tôi” - bà Thoàn chia sẻ.

Tại tỉnh Quảng Bình, bà Trần Thị Hiền ở thôn Quảng Xá, xã Tân Ninh, huyện Quảng Ninh là người khuyết tật và là hộ nghèo ở địa phương. Hàng năm, mỗi khi nghe thông tin dự báo sắp có mưa bão, bà lại phải lặn lội về nhà con gái ở xa để trú ngụ qua ngày. Từ 68 triệu đồng được hỗ trợ, cùng với sự giúp đỡ của con cái, bà con hàng xóm, bà Hiền đã có được ngôi nhà kiên cố, có gác lửng rộng, mái kèo lợp ngói vững chắc. Bà Hiền tâm sự: “Từ nay về sau, bão lũ đến mấy tôi cũng không còn sợ nữa rồi. Cơm gạo, thức ăn, củi nước đều được chuẩn bị sẵn cả. Lũ có đến chục ngày cũng không lo đói”.

Bà Hoàng Thị Thoàn và bà Trần Thị Hiền chỉ là 2 trong hàng nghìn gia đình đã được hưởng lợi từ Dự án GCF. Tại Thừa Thiên - Huế, Dự án hỗ trợ xây nhà chống chịu bão, lụt cho các hộ dân nghèo, neo đơn với kinh phí hỗ trợ gần 70 triệu đồng. Tỉnh đã hoàn thành 581 căn nhà ở chống chịu bão lụt cho 581 hộ thuộc đối tượng dễ bị tổn thương ở các huyện Phú Lộc, Quảng Điền, Phong Điền, Phú Vang và thị xã Hương Trà, đã gắn biển tên từng nhà, đạt 100% kế hoạch giai đoạn 2018 - 2021.

Tại Quảng Bình, từ năm 2021 đến nay, Dự án GCF do Quỹ khí hậu xanh tài trợ không hoàn lại thông qua Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) đã hỗ trợ xây dựng 112 nhà “An toàn chống chịu bão, lụt” cho các hộ nghèo, cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn bị ảnh hưởng bởi thiên tai. Mỗi hộ dân được hỗ trợ 68 triệu đồng cùng với tiền đối ứng của gia đình để xây dựng những căn nhà vững chắc, có khả năng chống chịu trước thiên tai.

Đẩy mạnh triển khai

Thừa Thiên - Huế và Quảng Bình là hai địa phương được đánh giá thực hiện hiệu quả Dự án GCF bắt đầu triển khai thực hiện từ cuối năm 2017. Dự án sẽ được thực hiện tại Hà Nội và 7 tỉnh: Nam Định, Thanh Hóa, Thừa Thiên - Huế, Quảng Ngãi, Quảng Bình, Quảng Nam, Cà Mau, gồm 3 hợp phần, trong đó hợp phần 1 là hỗ trợ xây nhà chống bão, lụt.

Để triển khai hiệu quả Dự án, những năm qua, Ban quản lý dự án GCF tại Thừa Thiên - Huế đã thường xuyên tổ chức kiểm tra hiện trường để đôn đốc tiến độ thực hiện; tổ chức hướng dẫn và hỗ trợ kỹ thuật trực tiếp cho lực lượng thợ xây và các hộ thụ hưởng để thực hiện đúng thiết kế. Bên cạnh đó là tinh thần tương thân, tương ái trong cộng đồng tại một số địa phương; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã, các Đoàn thể ở cơ sở, nhất là Hội Liên hiệp phụ nữ xã đã động viên tinh thần, vận động đóng góp giúp đỡ các hộ nghèo trong việc xây dựng nhà ở chống chịu bão, lụt góp phần đẩy nhanh tiến độ hoàn thành chung của Dự án.

Theo ông Nguyễn Văn Phương - Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế, biến đổi khí hậu đã tác động rất lớn đến địa phương, vì vậy, Dự án GCF là rất thiết thực, góp phần hỗ trợ rất lớn cho người dân trong việc chống chịu với các tác động của bão, lũ. “Trong thời gian qua, tất cả các nhà chống lũ được xây vận hành rất an toàn, hiệu quả. Ngoài ra, nó tương đồng, phù hợp về mặt kiến trúc, cảnh quan ở vùng ven biển, ven đầm phá. Đây là một mô hình cần phải nhân rộng. Thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục hỗ trợ cho 150 căn nhà cho các hộ dân khó khăn”, ông Phương thông tin.

Tại Quảng Bình, xây nhà chống lũ nhận được sự tham gia hưởng ứng của nhiều tổ chức đoàn thể. Hiện Hội Nông dân tỉnh đã chỉ đạo, gấp rút thi công 40 nhà vượt lũ cho bà con ở vùng ngập sâu của huyện Bố Trạch. Ông Trần Tiến Sỹ - Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Quảng Bình cho biết, những năm gần đây, Hội Nông dân tỉnh đã liên kết, phối hợp với các tổ chức từ thiện trong và ngoài nước thực hiện xây nhà vượt lũ an toàn cho bà con. Đã có trên 50 nhà vượt lũ kiên cố đã được trao cho các hội viên nghèo tại các huyện Lệ Thủy, Quảng Ninh và Bố Trạch... Qua đó, đã góp phần ổn định cuộc sống của bà con trước hiểm họa thiên tai.