Người đầu tiên chụp ảnh phong cảnh Sa pa

Đôi nét thủy mạc Sa Pa - Ảnh : Võ An Ninh

Cố nghệ sỹ nhiếp ảnh họ Võ  là một trong số ít văn nghệ sỹ tài danh của đất nước luôn gắn bó và có tình cảm đặc biệt với vùng đất du lịch Sa Pa nói riêng và tỉnh vùng cao biên giới Lào Cai nói chung.

Tôi còn nhớ cố nghệ sỹ nhiếp ảnh Võ An Lập là con trai của cụ Võ An Ninh lên thăm thị trấn Sa Pa đúng dịp  Lào Cai kỷ niệm trọng thể 100 hình thành khu du lịch Sa Pa (10/ 1903 - 10/2003) có  “bật mý” với anh chị em toà soạn báo Lào Cai:

- Cụ Võ  đã 28 lần lên vùng cao Sa Pa và Lào Cai chụp ảnh. Bức ảnh đầu tiên cụ chụp Sa Pa vào năm 1936 và những bức ảnh cuối cùng cụ chụp ở Lào Cai - Sa Pa vào đầu mùa xuân 1985 .

Tác giả thơ Lê Vân, nguyên Ủy viên thường trực Hội văn học nghệ thuật tỉnh Hoàng Liên Sơn (cũ) , nguyên là những cán bộ đầu tiên  của Hội văn nghệ tỉnh Lào Cai những năm 70 của thế kỷ trước đã nhiều lần được lãnh đạo tỉnh Lào Cai và Hoàng Liên Sơn giao nhiệm vụ tháp tùng nghệ sỹ nhiếp ảnh Võ An Ninh đi sáng tác ở Sa Pa, Bắc Hà, Cốc Lếu... kể với chúng tôi:

 - Từ Sài Gòn cụ Võ gọi điện ra cho biết, cụ đã bật khóc khi xem chương trình truyền hình VTV1 truyền hình trực tiếp lễ kỷ niệm 100 du lịch Sa Pa tối ngày 3/10/2003. Cụ nói nhớ Sa Pa rất nhiều và cụ vẫn nuối tiếc vì chưa được chụp ảnh tuyết nhiệt đới Sa Pa…

Cố nghệ sỹ Võ An Ninh đã có những bức ảnh đen trắng tuyệt đẹp về phong cảnh Sa Pa chụp mấy chục năm về trước, tiêu biểu như các tác phẩm đã đạt giải thưởng lớn quốc tế và trong nước: “Mùa xuân dưới chân núi Hoàng Liên- Sa Pa”, “Đôi nét thuỷ mặc Sa Pa”. Trong đó tác phẩm “Mùa xuân dưới chân núi Hoàng Liên - Sa Pa” nghệ sỹ đã phải phục hàng tuần trên núi Hàm Rồng (Sa Pa) mới chọn được đúng khoảng khắc “Trời cho” để bấm máy. 

Sa Pa - Ảnh : Võ An Ninh

Đặc biệt bức ảnh “Đôi nét thuỷ mặc Sa Pa” đã được trao giải thưởng quốc tế Béc lin ( Đức) năm 1965 và được Tổng bí thư Trường Chinh cho phóng to treo trong Văn phòng làm việc của ông ở Thủ đô Hà Nội. Trong tuyển tập sách “Anh Võ An Ninh” do nhà xuất bản Thông tấn xuất bản, phát hành năm 1991, in bằng 3 thứ tiếng( Việt- Anh- Pháp), có tới gần chục tác phẩm do nghệ sỹ tài danh  họ Võ chụp ở vùng đất Sa Pa, Bắc Hà được chọn đăng.

Đó là những bức ảnh đẹp nhất của cụ Võ tặng cho Sa Pa - Lào Cai và đã được Ban biên tập báo Lào Cai trân trọng xin phép gia đình cố nghệ sỹ Võ An Ninh chọn đăng trong cuốn đặc san “Sa Pa 100 mùa xuân" (1903 - 2003) xuất bản tháng 10 năm 2003 và cuốn đặc san "100 năm Lào Cai" (7/ 1907 - 7/2007)  xuất bản - phát hành tháng 7/2007 với con số phát hành lớn.

Cầu mây Lao Chải ( Sa Pa) - Ảnh : Võ An Ninh

Cuốn đặc san  “Sa Pa 100 mùa xuân"  và cuốn đặc san "100 năm Lào Cai" được Tỉnh ủy - UBND tỉnh Lào Cai chọn làm quà tặng chính thức tặng quan khách tới dự lễ kỷ niệm 100 du lịch Sa Pa và 100 năm tỉnh Lào Cai. Đây cũng là cuốn đặc san có nhiều tư liệu quý, hình ảnh lần đầu công bố được nhiều bạn đọc đánh giá cao.

Có thể nói nghệ sỹ nhiếp ảnh Võ An Ninh là một trong những nghệ sỹ lớn của đất nước đã góp phần tạo nên “Thương hiệu du lịch Sa Pa” qua các tác phẩm văn học- nghệ thuật. Bởi vì nhiều du khách biết đến Sa Pa bởi các tác phẩm ảnh “Đôi nét thuỷ mặc Sa Pa” của Võ An Ninh, truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của nhà văn Nguyễn Thành Long, bài hát “Sa Pa thành phố trong sương” của nhạc sỹ Vĩnh Cát… sáng tác từ những năm xưa.

Để tưởng nhớ cố nghệ sỹ nhiếp ảnh tài danh Võ An Ninh, nên chăng thành phố Lào Cai và thị trấn du lịch Sa Pa nên có những con đường, khu phố mang tên nghệ sỹ nhiếp ảnh Võ An Ninh là người có công quảng bá du lịch Sa Pa - Lào Cai qua các bức ảnh nghệ thuật do ông sáng cách đây hơn nửa thế kỷ .

                                Phạm Ngọc Triển