Nước dâng do bão gây thiệt hại lớn về người và của
Theo TS Nguyễn Xuân Hiển, Phó Viện trưởng, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và BĐKH, nước dâng do bão là hiện tượng mực nước biển dâng cao hơn bình thường (mực nước thủy triều) dưới tác động tổng hợp của nhiều yếu tố khi có bão.
Hai nguyên nhân chính đóng góp vào nước dâng do bão là gió thổi liên tục trong thời gian dài đẩy nước từ ngoài khơi vào bờ và sự giảm của áp suất khí quyển ở tâm bão kéo nước biển dâng lên.
Nước dâng do bão gây thiệt hại về tính mạng và tài sản của người dân bởi ngập lụt khu vực ven biển, xói lở bờ biển, phá hủy đê, kè và các công trình ven biển. “Nước dâng trong bão trở lên đặc biệt nguy hiểm nếu xảy ra vào kỳ triều cường. Bão đổ bộ vào kỳ triều cường sẽ có nguy cơ cao ngập lụt cho khu vực ven biển”, TS Nguyễn Xuân Hiển lưu ý.
 |
|
Nước dâng do bão gây nguy cơ ngập lụt ven biển, xói mòn bờ biển... Ảnh minh họa |
Theo TS Nguyễn Xuân Hiển, trên thế giới đã ghi nhận nhiều cơn bão đổ bộ vào thời kỳ triều cường gây mực nước tổng cộng trong bão rất cao, gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Năm 2005, tại Hoa Kỳ, nước dâng do bão kết hợp với triều cường trong bão Katrina gây mực nước tổng cộng lên đến hơn 8m, làm chết gần 1.200 người, gây thiệt hại khoảng 75 tỷ USD; năm 2008, tại Myanmar, nước dâng trong cơn bão Nargis gây ngập lụt nghiêm trọng, làm hơn 130.000 người chết; năm 2013, tại Philippine, siêu bão Haiyan gây nước dâng tổng cộng lên tới 6,5 m làm hơn 6.000 người chết, thiệt hại lên đến 14 tỷ USD.
Còn ở Việt Nam, theo thống kê bão đứng hàng đầu trong số 6 thiên tai thường xuyên xảy ra ở nước ta. Tại một số khu vực có biên độ thủy triều lớn như vùng Quảng Ninh - Hải Phòng và khu vực ven biển từ Bà Rịa - Vũng Tàu đến Cà Mau, nếu bão đổ bộ vào lúc triều cường, chỉ cần những cơn bão gây nước dâng nhỏ cỡ vài chục cm đã gây ngập lụt vùng ven bờ.
Có thể kể đến như trường hợp bão số 2 năm 2013 đổ bộ vào Hải Phòng chỉ với cấp 8 gây nước dâng 0,7m, nhưng vào lúc triều cường đã gây ngập lụt khu vực Đồ Sơn-Hải Phòng. Một số cơn bão khác đổ bộ vào thời kỳ triều cường gây mực nước tổng cộng cao như bão Washi năm 2005…Do vậy, các địa phương ven biển phải đặc biệt chú ý đến hiện tượng nước dâng do bão.
Cũng theo TS Nguyễn Xuân Hiển, các nghiên cứu chỉ ra rằng, nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra tại khu vực Nghệ An, Hà Tĩnh tới 4,5 mét, tiếp đến là tại khu vực từ Quảng Ninh đến Thanh Hóa là 3,5 m. Trong tương lai, do biến đổi khí hậu, khi có siêu bão đổ bộ, nước dâng do bão có thể lên đến 5,0 m tại khu vực Nghệ An, Hà Tĩnh. Như vậy, nguy cơ ngập lụt gây ra bởi nước dâng do bão càng nghiêm trọng hơn.
Cần cảnh giác khi có bão, ATNĐ ảnh hưởng và đổ bộ
Quyết định 2901/QĐ-BTNMT ngày 16 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đưa ra nhận định nguy cơ nước dâng do bão cho các vùng ven biển Việt Nam. Theo đó, vùng ven biển từ Quảng Ninh đến Thanh Hóa có nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra đến 3,5m. Đây là vùng có số cơn bão đổ bộ và ảnh hưởng nhiều nhất, trung bình từ 2,0 - 2,5 cơn bão/năm, ba tháng nhiều bão nhất là các tháng 7 – 8 - 9.
“Cấp gió bão mạnh nhất đã xảy ra ở vùng này là cấp 14, giật cấp 15 – 16, nước dâng do bão tới 3,5 m. Nguy cơ trong tương lai, gió bão tại vùng này có thể đạt cấp 15 - 16, giật trên cấp 17, nước dâng do bão có thể lên tới 4,9 m”, TS Thủy phân tích.
Vùng có nguy cơ cao tiếp theo là vùng ven biển từ Nghệ An đến Thừa Thiên Huế. Vùng phía nam của khu vực Nam Trung Bộ và Nam Bộ là vùng có nguy cơ bão không cao như các vùng ven biển khác trong cả nước với 23 cơn bão trong giai đoạn 1961 – 2014 ảnh hưởng đến vùng này, ba tháng nhiều bão nhất là các tháng 10, 11, 12; cấp gió bão mạnh nhất đã xảy ra ở cấp 10, giật cấp 12 - 13.
“Tuy nhiên, do là vùng hiếm khi có bão nên chính quyền và người dân địa phương không có nhiều kinh nghiệm phòng chống bão như các vùng miền khác. Các địa phương khu vực này cũng cần cảnh giác khi có bão, áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng và đổ bộ”, TS Nguyễn Xuân Hiển cảnh báo.
Bộ TN&MT đã đưa ra nhận định nguy cơ nước dâng do bão cho các vùng ven biển Việt Nam như sau:
Vùng I từ Quảng Ninh đến Thanh Hóa: Nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra đến 3,5 m. Trong tương lai, khi có bão mạnh, siêu bão đổ bộ, nước dâng do bão có thể lên đến 4,9 m.
Vùng II từ Nghệ An đến Thừa Thiên-Huế: Khu vực từ Nghệ An đến Hà Tĩnh nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra đến 4,5 m. Trong tương lai, khi có bão mạnh, siêu bão đổ bộ, nước dâng do bão có thể lên đến trên 5 m.
Khu vực từ Quảng Bình đến Thừa Thiên-Huế: Nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra đến 3,9 m. Trong tương lai, khi có bão mạnh, siêu bão đổ bộ, nước dâng do bão có thể lên đến trên 4,2 m.
Vùng III từ Đà Nẵng đến Bình Định: Nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra tới 1,8 m. Trong tương lai, khi có bão mạnh, siêu bão đổ bộ, nước dâng do bão có thể lên đến trên 2,3 m.
Vùng IV từ Phú Yên đến Ninh Thuận: Nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra đến 1,7 m. Trong tương lai, khi có bão mạnh, siêu bão đổ bộ, nước dâng do bão có thể lên đến trên 2,2 m.
Vùng V từ Bình Thuận đến Cà Mau, Kiên Giang: Vùng ven biển này có thể chia thành 3 khu vực: Từ Bình Thuận đến Bà Rịa Vũng Tàu: Nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra đến 1,2 m. Trong tương lai, khi có bão mạnh đổ bộ, nước dâng do bão có thể lên đến trên 2 m.
Khu vực từ TPHCM đến mũi Cà Mau: Nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra đến 2 m. Trong tương lai, khi có bão mạnh đổ bộ, nước dâng do bão có thể lên đến trên 2,7 m.
Khu vực từ mũi Cà Mau đến Kiên Giang: Nước dâng do bão cao nhất đã xảy ra đến 1,2 m. Trong tương lai, khi có bão mạnh đổ bộ, nước dâng do bão có thể lên đến trên 2,1 m.
