Theo dự báo, nền nhiệt trung bình trong tháng 1/2021 thấp hơn so với trung bình nhiều năm từ 0,5 -1,0 độ và có khoảng 4 - 5 đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta và sẽ có nhiều ngày xảy ra rét đậm, rét hại trên diện rộng.
Theo khuyến cáo, trong giai đoạn xảy ra rét đậm, rét hại trên diện rộng, chúng ta cần chú ý giữ gìn sức khỏe, bằng cách mặc ấm và lưu ý không nên sưởi ấm bằng than tổ ong trong phòng kín, tai nạn kiểu này gần như năm nào cũng xuất hiện và có thiệt hại về người; còn với gia súc, gia cầm, chúng ta cũng cần lên phương án để giữ ấm cho chúng, nhất là với gia súc, gia cầm chăn thả ở các vùng núi cao phía Bắc.
Nhiều người dân chống lại cái rét bằng cách đốt củi, than để sưởi ấm |
Trong đợt rét này, còn lan rộng đến các tỉnh miền Trung như: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình cũng có khả năng cao sẽ xảy ra tình trạng rét đậm; ở các tỉnh từ Quảng Trị trở vào sẽ có mưa, mưa vừa, có nơi mưa to và dông mạnh. Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ cũng chịu ảnh hưởng của không khí lạnh và nhiễu gió Đông nên có thể xuất hiện những cơn mưa dông trái mùa.
Chợt giật mình nhớ lại, đợt rét đầu năm 2016, và trước đó, năm 2008, đã gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng với hàng vạn trâu bò, hoa màu chết. Nghiêm trọng hơn, nó tác động trực tiếp tới sức khỏe cộng đồng, tính mạng con người cũng đã bị đe dọa.
Những ngày này, vào các bệnh viện dễ thấy ảnh hưởng của rét như thế nào. Các bệnh nhân nhi, người già tăng đột biến. Các bệnh viện đang phải đối phó với sự quá tải cũng như sự “quên lãng” trong phòng chống rét. Những khu điều trị vốn được thiết kế thông thoáng cho vùng nhiệt đới đang bộc lộ nhược điểm tệ hại, trẻ nhỏ run lên vì gió lùa, người già cũng trằn trọc nhiều hơn bởi các đợt gió lạnh ùa vào.
Không hệ thống sưởi ấm, người nhà bệnh nhân lại phải tự “bổ sung” vào phòng bệnh những máy sưởi, túi chườm nước nóng để xua bớt cái lạnh khắc nghiệt đến chết người đang ngày một gia tăng. Ở các khu vực nông thôn, những thông tin về số người già “ra đi” cũng nhiều hơn ngày thường.
Đêm và rạng sáng nay (11/1), một số khu vực tại huyện Bát Xát và thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai xuất hiện mưa tuyết, nhiệt độ xuống thấp dưới 1 độ C. Tại đèo Ô Quý Hồ, mặt đường bị đóng băng gây trơn trượt, các phương tiện lưu thông qua đây gặp nhiều khó khăn, đã có xe gặp nạn quay ngang đường hoặc lao xuống rãnh thoát nước.
Dù chưa đến mức vỡ đường ống nước, đổ cột điện vì băng giá, dù cái rét năm nay được dự báo sớm, nhưng cũng không phải là quá lo xa khi nói rằng, đã đến lúc chúng ta cần có một tính toán khoa học cho bài toán đầu tư hạ tầng cơ sở để đối phó với những mùa đông ngày càng khắc nghiệt trong nhịp độ gay gắt của biến đổi khí hậu.
Bởi lẽ, câu chuyện về người dân phải bỏ mạng khi đem than sưởi ấm trong nhà, khi đang lao động trên đồng ruộng… vẫn là những bài học không thể bỏ qua.