Lào Cai: Chăm sóc bảo vệ rừng gắn với giảm nghèo bền vững

Ông Nguyễn Việt Hà: Lực lượng Kiểm lâm luôn xác định, muốn giữ được rừng, bảo vệ được rừng thì người dân phải có nguồn thu từ rừng, rừng phải trở thành sinh kế bền vững của người dân sống gần rừng, sống dựa vào rừng.

Từ những định hướng đó, Kiểm lâm Lào Cai đã gắn việc phát triển kinh tế cho người dân từ rừng để tham mưu cho tỉnh Lào Cai. Từ đó xây dựng các Đề án phát triển kinh tế xã hội gắn phát triển ngành như: Đề án “phát triển sản xuất nông lâm nghiệp, sắp xếp dân cư, xây dựng nông thôn mới”. Và gần đây nhất là Nghị quyết về phát triển nông nghiệp hàng hóa tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021-2023 tầm nhìn đến năm 2050, trong đó, ở lĩnh vực lâm nghiệp ngoài lấy cây Quế làm sản phẩm chủ lực để phát triển thì phát triển kinh tế lâm nghiệp, kinh tế đồi rừng là lĩnh vực trọng tâm.

Ngành Kiểm lâm cũng đã báo cáo, tham mưu cho Sở Nông nghiệp PTNT, UBND tỉnh Lào Cai ban hành các kế hoạch triển khai thực hiện những hoạt động cụ thể để chuyển hóa chủ trương, chính sách thành hành động cụ thể thiết thực, từ đó đã xuất hiện nhiều mô hình sản xuất, kinh doanh giỏi từ nghề rừng. Kinh tế lâm nghiệp của tỉnh phát triển nhanh, mạnh, giá trị sản xuất lâm nghiệp theo giá hiện hành tăng bình quân trên 10%/năm. Nhờ đó, nhiều bản làng, hộ gia đình đã có thu nhập từ kinh tế lâm nghiệp,  và rừng đã trở thành nguồn sinh kế bền vững cho người làm nghề rừng ở nhiều địa phương, người dân đã gắn bó với rừng, ngược lại rừng cũng đã tạo được nguồn thu, sinh kế bền vững cho người dân.

PV: Xin ông nói rõ hơn về công tác bảo vệ phát triển rừng gắn với giảm nghèo bền vững tại địa phương?

Ông Nguyễn Việt Hà: Tính đến thời điểm hiện tại, diện tích đất có rừng trên địa bàn tỉnh Lào Cai là 382.861,1 ha; trong đó 266.753,4 ha rừng tự nhiên và 116.107,7 ha rừng trồng. Tỷ lệ che phủ rừng toàn tỉnh Lào Cai đạt 57,7%. Như vậy có thể thấy,  rừng của Lào Cai được cơ quan chức năng cũng như người dân quan tâm và bảo vệ. Để có được điều này thì việc tạo sinh kế cho người dân sống gần rừng và dựa vào rừng để sống là hết sức quan trọng.

Thời gian qua, người dân sống cạnh rừng ở Lào Cai đã có những nguồn thu dựa vào rừng như: Giao khoán bảo vệ rừng tự nhiên theo chi trả dịch vụ môi trường rừng. Ví dụ như huyện Bát Xát, hiện tại đã có hơn 11.187 ha rừng được chi trả dịch vụ môi trường rừng với tổng số tiền hơn 6 tỷ đồng hàng năm, đơn giá chi trả bình quân trên 1 ha rừng đạt cao, cao hơn cả mức hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước cho công tác bảo vệ rừng (bình quân 390.000 đồng/ha). Nhờ triển khai tốt chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, thu nhập thực tế bình quân của các hộ, cá nhân nhận khoán bảo vệ rừng đã có cải thiện, thu nhập từ dịch vụ môi trường rừng đạt 2 triệu đồng đến 4 triệu đồng/hộ/năm. Nguồn dịch vụ môi trường rừng, đã góp phần nâng cao đời sống người làm nghề rừng, giảm tỷ lệ hộ nghèo cải thiện đời sống sinh hoạt cho các hộ dân.

Ngoài giao khoán bảo vệ rừng thì các mô hình gắn liền với rừng như: trồng rừng sản xuất hay mô hình chăn nuôi gắn với phát triển trồng rừng… đã tạo ra thu nhập giúp người dân ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo.

Theo báo cáo, năm 2022, tỉnh Lào Cai đã giảm được gần 10.000 hộ nghèo, tỷ lệ giảm nghèo đạt 5,83%, vượt gần 30% so với chỉ tiêu đề ra. Tính đến nay, toàn tỉnh Lào Cai còn 18,37% hộ nghèo, tương đương với trên 34.000 hộ. Giai đoạn 2021-2025, tỉnh Lào Cai đặt mục tiêu phấn đấu bình quân mỗi năm giảm 3 - 5 % số hộ nghèo. Trong đó, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn các huyện nghèo, xã nghèo giảm từ 6%/năm trở lên.

PV: Vậy theo ông, để hoàn thành các chỉ tiêu xóa đói giảm nghèo mà vẫn đảm bảo cho hoạt động bảo vệ rừng nguyên sinh và trồng rừng mới, hiện địa phương còn phải đối mặt với những khó khăn thách thức nào?

Chỉ đạo các phòng, đơn vị trực thuộc tăng cường công tác tuyên truyền vận động các tổ chức, hộ gia đình cá nhân tích cực tham gia bảo vệ và phát triển rừng. Khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển sản xuất lâm nghiệp. Phát triển kinh tế dưới tán rừng bền vững thông qua việc phát triển rừng có giá trị kinh tế cao và các loài cây lâm sản phụ, dược liệu dưới tán rừng. Vận động, huy động người dân tham gia liên kết trồng rừng, sản xuất lâm nghiệp.