Theo thống kê của các tổ chức khoa học và kinh tế quốc tế, Việt Nam là một trong 5 nước phát thải rác thải nhựa vào môi trường đại dương nhiều nhất. Từ quan sát thực tế, khả năng hiểu biết về môi trường và hệ sinh thái của người dân Việt Nam hiện đang còn nhiều hạn chế. Sự hiểu biết chưa đầy đủ này về môi trường và hệ sinh thái đã dẫn đến tình trạng vứt rác tùy tiện ra môi trường xung quanh. Qua cơ sở thực tế, nhóm các nhà khoa học và kinh tế môi trường của các trường đại học Mỹ phối hợp với Trung tâm quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành tại Quy Nhơn thực hiện đề án có tiêu đề “ Giảm thiểu rác thải nhựa vào đại dương qua phương thức giáo dục ở Việt Nam”. Bình Định là tỉnh được ban tổ chức lựa chọn làm mô hình thí nghiệm và hy vọng sẽ được ứng dụng cho các tỉnh thành khác trong lương lai. Chương trình giáo dục này được tài trợ bởi Hội Địa lý toàn cầu và Hội Khoa học gặp gỡ Việt Nam.
Tham dự Hội thảo tập huấn “Giảm thiểu tác hại của rác thải nhựa vào đại dương: Mô hình giáo dục cho các nhà giáo dục” ngoài các giáo sư, các nhà khoa học trong nước và quốc tế, còn có 100 nhà quản lý, giáo viên của 20 trường THPT của tỉnh Bình Định. Đây là sự kiện khoa học quốc tế nằm trong chuỗi Hội nghị Gặp gỡ Việt Nam lần thứ 15 năm 2019 tại Bình Định.
Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân vui mừng và đánh giá cao Trung tâm quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành phối hợp với Đại học Loyala tổ chức Hội thảo tập huấn “Giảm thiểu tác hại của rác thải nhựa vào đại dương: Mô hình giáo dục cho các nhà giáo dục”, đây là hành động thiết thực để các thầy cô giáo, các nhà quản lý giáo dục chung tay cùng các nhà quản lý, cộng đồng giải quyết rác thải nhựa đại dương. Bộ Tài nguyên và Môi trường rất hoan nghênh tỉnh Bình Định là tỉnh đăng cai tổ chức, thí điểm thực hiện mô hình giáo dục có ý nghĩa này. Vì trong nhà trường, chính các em học sinh kể cả cấp 1, 2, 3 là những người truyền đi thông điệp nâng cao nhận thức cho gia đình mình, bố mẹ mình và cho cả cộng đồng. Chính các em truyền đi thông điệp về trách nhiệm của tuổi thanh niên, tuổi thiếu niên đối với xã hội về giảm thiểu tác hại của rác thải nhựa.
Để phong trào chống rác thải nhựa tiếp tục lan tỏa sâu rộng, đi vào thực chất, có hiệu quả trên toàn tỉnh Bình Định và trong cả nước, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân đề nghị: Trung tâm quốc tế Khoa học và giáo dục liên ngành tiếp tục vận động các tổ chức, cá nhân quốc tế hỗ trợ tổ chức các hội thảo, khóa tập huấn nhằm nâng cao nhận thức, ý thức và năng lực giáo dục bảo vệ môi trường cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh Bình Định theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất người học; Trung tâm quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành tiếp tục phối hợp với tỉnh Bình Định đẩy mạnh các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức về tác hại của các sản phẩm có nguồn gốc từ nhựa, túi nilông sử dụng một lần đối với môi trường, hệ sinh thái và sức khỏe con người; Tăng cường hợp tác tạo sức lan tỏa nhân rộng mô hình đến các địa phương khác của Việt Nam, phối hợp với các tổ chức quốc tế chung tay hành động chống rác thải nhựa vì sự phát triển thịnh vượng chung của nhân loại và các quốc gia trên thế giới; Đề nghị Sở TN&MT phối hợp với Sở GD-ĐT tỉnh Bình Định tổ chức phát động phong trào chống rác thải nhựa, túi nilông khó phân hủy sử dụng một lần trong hệ thống các cơ sở giáo dục, các cấp học.
Nói về mục đích của Hội thảo, Giáo sư Hoàng Chung Thẩm - Đại học Loyala, Mỹ bày tỏ: Tổ chức lớp tập huấn nhằm nâng cao hiểu biết về khoa học môi trường nói chung và tình trạng ô nhiễm rác thải nhựa nói riêng, ảnh hưởng của nó đến hệ sinh thái và sức khỏe con người như thế nào. Sau đợt tập huấn này, chúng tôi tiếp tục về các trường THPT, xây dựng những chương trình trong hội thảo để đánh giá thầy cô và học sinh sau đợt tập huấn xem có sự ảnh hưởng hay thay đổi gì không? Chúng tôi hy vọng các em mang những kiến thức đó về nhà truyền tải lại cho gia đình và cộng đồng. Nếu mô hình này hoạt động tốt, chúng tôi sẽ tiếp tục nhân rộng trên địa bàn khác.
Ông Trần Châu – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định khẳng định, Hội thảo lần này, chính là nhịp cầu, là cơ hội cho các cán bộ quản lý, giáo viên của 20 trường THPT trên địa bàn tỉnh có điều kiện giao lưu, học tập và cập nhập các kiến thức về ô nhiễm rác thải nhựa, các phương thức để giảm thiểu rác thải nhựa trong cộng đồng.
Trao đổi với báo chí, thầy giáo Nguyễn Văn Phong - GV Trường THPT Quốc Học Quy Nhơn cho biết: Trước đây chúng tôi có tham dự những lớp tập huấn về môi trường nhưng trong khuôn khổ nhỏ hẹp, hầu hết chỉ tập huấn còn triển khai sâu rộng cho toàn thể học sinh rất hạn chế. Qua lớp tập huấn này, tôi thấy nếu triển khai nhân rộng mô hình sẽ rất hiệu quả đối với học sinh.
Hy vọng Hội thảo thành công như lời kết thúc bài phát biểu của Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân: Tôi tin tưởng rằng, với quyết tâm cao của các Bộ, ngành và địa phương, các tổ chức quốc tế, các nhà giáo dục cùng chung tay vào cuộc sẽ có tác động mạnh mẽ đến các cộng đồng và toàn xã hội; chúng ta sẽ thành công trong phong trào chống rác thải nhựa mà Thủ tướng Chính phủ đã phát động, sẽ góp phần phát triển bền vững kinh tế - xã hội của đất nước và đóng góp tích cực vào hoạt động chung của nhân loại vì Đại dương xanh - sạch - đẹp.
