Theo Hiệp hội giấy, tỷ lệ tái chế ở Việt Nam hiện nay là quá thấp không chỉ không thu hút được nguồn đầu tư vào ngành công nghiệp tái chế mà còn không đảm bảo việc chia sẻ lợi ích và tận dụng được hiệu quả thu gom, phân loại của hệ thống dân lập. Bên cạnh hệ thống thu gom phi chính thức hoạt động hiệu quả hơn hệ thống chính thức, công nghệ trong ngành công nghiệp tái chế hiện nay đã phát triển vượt bậc so với 20 năm trước khi Châu Âu và Hàn Quốc bắt đầu áp dụng EPR, do đó, việc Việt Nam quy định thấp hơn cả các nước EU và Hàn Quốc cách đây 20 năm là không phù hợp.
Đồng tình với quan điểm này, ông Hoàng Đức Vượng, Chủ tịch Chi hội nhựa tái sinh (Hiệp hội nhựa Việt Nam) cho biết thêm, tỷ lệ tái chế bắt buộc quy định trong dự thảo Nghị định đang rất thấp, thấp hơn thực tế tái chế hiện nay; Mặt khác, nếu tỷ lệ bắt đầu thấp như dự thảo, sẽ không thể đạt được mục tiêu tái chế đề ra trong Đề án tăng cường công tác quản lý chất thải nhựa ở Việt Nam vừa được phê duyệt tại Quyết định số Quyết định 1316/QĐ-TTg ban hành ngày 22/7/2021.
Ngoài ra, Hiệp hội giấy còn kiến nghị các khoản đóng góp tài chính vào Quỹ Bảo vệ Môi trường phải thực hiện theo thứ tự ưu tiên trong quản lý chất thải, cụ thể theo nguyên tắc 5Rs, tức là Refuse – Từ chối/ Không sử dụng, hoặc sử dụng các sản phẩm thay thế; Reduce – Giảm thiểu/ hạn chế sử dụng; Reuse – Tái sử dụng; Recycle – Tái chế; Recover – Thu hồi lại nguyên liệu hoặc năng lượng, cuối cùng mới là thải bỏ và xử lý hợp vệ sinh.
Cần bổ sung đại diện của các tổ chức môi trường và xã hội trong Hội đồng EPR Quốc gia. Và chi phí hoạt động của Văn phòng EPR Việt Nam phải được lấy từ tiền đóng góp của các nhà sản xuất, nhập khẩu và các PRO thay vì là nguồn ngân sách công.
 |
|
Tỷ lệ tái chế bắt buộc của Việt Nam hiện đang thấp hơn các nước trên thế giới |
Đặc biệt, cần áp dụng kiểm soát rủi ro trong hệ thống EPR đối với với các sản phẩm có vòng đời dài, cụ thể yêu cầu đóng tiền đặt cọc, ký quỹ để đảm bảo thực hiện Trách nhiệm tái chế trong tương lai.
Trước đó, 30 tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực môi trường cũng đã gửi kiến nghị về việc tăng tỷ lệ tái chế trong dự thảo Nghị định hướng dẫn một số điều của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Đồng thời, thống nhất quan điểm là không lùi thời hạn áp dụng EPR với lí do, Việt Nam đã chậm 15 năm trong việc thực hiện EPR trong khi nhu cầu cấp thiết phải giảm lượng chất thải phát sinh và tăng tỷ lệ tái chế để giảm các xung đột môi trường do ô nhiễm và sức khỏe cộng đồng.
Theo thống kê, chất thải ở Việt Nam tăng gấp đôi trong vòng 15 năm qua. Nếu không có hành động và chính sách quyết liệt, Việt Nam có thể sẽ là quốc gia dẫn đầu về lượng chất thải nhựa đại dương trong những năm tới.
