HĐND TP. Hà Nội quyết liệt phòng chống dịch Covid-19

Tổ chức thành công 4 kỳ họp, thông qua 52 Nghị quyết

Theo Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP. Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà, năm 2021, trong bối cảnh diễn biến phức tạp của dịch Covid19, HĐND thành phố Hà Nội đã lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức tổng kết hoạt động của HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021; phối hợp tổ chức cuộc bầu cử ĐBQH khóa XV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 thành công rất tốt đẹp với tỷ lệ cử tri đi bầu 99,16% (cao hơn kỳ bầu cử trước), bầu đủ 29 ĐBQH, 95 ĐB HĐND TP đảm bảo đúng cơ cấu, thành phần theo quy định; bầu được 1.052 ĐB HĐND huyện, quận, thị xã và 10.593 ĐB HĐND xã, thị trấn, đáp ứng yêu cầu thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị.

Ngay sau đó, đã triển khai công tác kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền các cấp đảm bảo đúng quy định, chất lượng. Riêng bộ máy lãnh đạo HĐND Thành phố và 19 đại biểu chuyên trách HĐND Thành phố đều có trình bộ chuyên môn cao, bề dầy kinh nghiệm, tâm huyết, trách nhiệm. Bên cạnh đó,  Thường trực HĐND Thành phố đã hoàn thiện ngay cơ cấu tổ chức và quy trình, quy định, ban hành các quy chế làm việc, phân công công tác; việc phối hợp công tác với các cơ quan liên quan của Đảng đoàn, HĐND, Thường trực, các Ban, Tổ đại biểu HĐND Thành phố được triển khai sớm, quyết liệt, chủ động, đổi mới và đảm bảo rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, thuận lợi trong quá trình thực hiện. Đặc biệt, đã xây dựng và ký kết Quy chế phối hợp công tác 4 cơ quan Đoàn ĐBQH – Thường trực HĐND – UBND - UBMTTQ giai đoạn 2021-2026.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP. Hà Nội nhấn mạnh, điểm nổi bật trong năm 2021 là HĐND thành phố Hà Nội đã nỗ lực, vào cuộc quyết liệt, sát sao cùng cả hệ thống chính trị trong công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19. Để hỗ trợ một số đối tượng yếu thế, đối tượng chính sách, người dân, doanh nghiệp giảm bớt những khó khăn do tác động của đại dịch Covid-19.

Qua rà soát, HĐND Thành phố, Thường trực HĐND Thành phố đã thông qua ngay 5 Nghị quyết hỗ trợ cho 19 nhóm đối tượng, bổ sung 3 chính sách hỗ trợ, đảm bảo kịp thời.

Bên cạnh đó, trong năm 2021, HĐND Thành phố đã tổ chức thành công 4 kỳ họp, thông qua 52 Nghị quyết với nhiều chính sách quan trọng cho sự nghiệp phát triển Thủ đô trước mắt cũng như lâu dài, phù hợp thực tiễn. Các hoạt động của HĐND Thành phố được tổ chức khoa học, vừa đảm bảo chất lượng, nội dung vừa linh hoạt, phù hợp với tình hình phòng chống dịch, như: đưa vào sử dụng phần mềm quản lý kỳ họp, cung cấp toàn bộ văn bản tài liệu, thực hiện việc xin ý kiến, trao đổi của đại biểu HĐND Thành phố qua các thiết bị di động thông minh; giám sát rút gọn theo nhóm lĩnh vực, nhóm đối tượng; Tiếp xúc cử tri kết hợp trực tiếp và trực tuyến... Từ cách làm của Thành phố, HĐND các cấp cũng đã vận dụng các hình thức tổ chức hoạt động của HĐND cấp mình đạt hiệu quả cao.

Thích ứng linh hoạt phù hợp với chính quyền đô thị

Theo Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP. Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà, nhiệm kỳ 2021-2026, thành phố Hà Nội thực hiện Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 28/11/2019 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị (có hiệu lực từ ngày 1/1/2021) với nhiều quy định mới, đặc thù về tổ chức bộ máy và hoạt động của chính quyền các cấp. Theo đó, thành phố Hà Nội thí điểm không tổ chức HĐND ở các phường; một số nhiệm vụ trước đây thuộc thẩm quyền của HĐND phường, nay là thẩm quyền và nhiệm vụ của HĐND quận, thị xã.

Đồng thời, ngày 8/4/2021, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 160/2021/QH14 về thí điểm bố trí chức danh đại biểu hoạt động chuyên trách của HĐND thành phố Hà Nội; số lượng đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách được bố trí tối đa 19 người, là số lượng đại biểu chuyên trách cao nhất từ trước đến nay.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ, HĐND Thành phố đã bố trí đủ 19 đại biểu chuyên trách gồm: 1 Chủ tịch, 2 Phó Chủ tịch, 4 Ban HĐND mỗi Ban có 1 Trưởng ban, 2 Phó Trưởng ban và 1 Ủy viên hoạt động chuyên trách. Với số lượng đại biểu chuyên trách như hiện nay, Hà Nội đang là địa phương được Trung ương và Thành ủy quan tâm bố trí số lượng đại biểu chuyên trách nhiều nhất.

“Việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và thí điểm bố trí chức danh đại biểu hoạt động chuyên trách tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động của HĐND nhưng cũng đòi hỏi HĐND Thành phố cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng các hoạt động, trong đó, có hoạt động giám sát”, bà Phùng Thị Hồng Hà nhấn mạnh.

Để nâng cao chất lượng hoạt động nói chung, hoạt động giám sát nói riêng khi triển khai thực hiện mô hình chính quyền đô thị, ngay từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026, Đảng đoàn, Thường trực HĐND Thành phố Hà Nội đã tham mưu Ban Thường vụ Thành ủy ban hành Đề án “Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2026 gắn với thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và củng cố chính quyền nông thôn tại thành phố Hà Nội”.

Nội dung Đề án bao gồm các chỉ tiêu cụ thể và các giải pháp nhằm đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND các cấp thành phố Hà Nội, trong đó rất chú trọng việc phát huy vai trò của đội ngũ đại biểu chuyên trách HĐND Thành phố và tăng cường hoạt động giám sát của HĐND tại các địa phương không tổ chức HĐND phường.

Với các giải pháp đã đặt ra, mặc dù trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, HĐND Thành phố đã nhanh chóng thích ứng linh hoạt, hoạt động giám sát được thực hiện bài bản, đúng quy định của pháp luật, đồng thời có nhiều đổi mới để phù hợp với việc triển khai mô hình chính quyền đô thị tại Thành phố.

Triển khai hiệu quả hoạt động giám sát

Về nội dung triển khai hoạt động giám sát, bà Phùng Thị Hồng Hà cho biết, Thường trực HĐND, các Ban HĐND, các Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND xây dựng kế hoạch giám sát ngay từ đầu năm, trong đó xác định rõ nội dung giám sát chuyên đề, nội dung chất vấn, nội dung giải trình; thời gian thực hiện; đối tượng giám sát... Lựa chọn đúng và trúng nội dung giám sát - là những vấn đề dân sinh bức xúc hoặc những tồn tại, hạn chế trong các lĩnh vực quản lý nhà nước được đông đảo dư luận cử tri nhân dân quan tâm, những vấn đề phát hiện qua hoạt động giám sát, khảo sát của các Ban, đặc biệt qua các kênh thông tin báo chí, dư luận xã hội và kết luận, chỉ đạo của Thường trực, Thường vụ Thành ủy.

Đặc biệt, trong điều kiện Hà Nội thực hiện Nghị quyết số 97 của Quốc hội, Thường trực HĐND tiếp tục chỉ đạo thực hiện nhiều đổi mới nhằm nâng cao chất lượng và mở rộng hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND, các Tổ đại biểu HĐND Thành phố xuống tới cơ sở, nhất là ở các địa bàn không tổ chức HĐND phường như: đẩy mạnh phối hợp hoạt động giám sát giữa Đoàn ĐBQH Hà Nội và Thường trực HĐND Thành phố, giữa các Ban HĐND, giữa Tổ đại biểu và Thường trực HĐND quận, thị xã đối với các lĩnh vực có cùng đối tượng giám sát; đẩy mạnh việc tổ chức giám sát tới tận thôn, tổ dân phố, trực tiếp tới từng công trình, dự án cụ thể; kết luận của nhiều cuộc giám sát, khảo sát được sử dụng làm căn cứ để Thường trực HĐND tổ chức chất vấn, giải trình, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân. Từ đó yêu cầu các cơ quan, chính quyền phải xác định những giải pháp, lộ trình khắc phục, xử lý tồn tại, hạn chế, vướng mắc.

Trong năm 2021, HĐND Thành phố đã tổ chức 3 Đoàn giám sát chuyên đề; Thường trực HĐND đã tổ chức 3 Đoàn giám sát; Các Ban HĐND Thành phố đã triển khai 12 cuộc giám sát, khảo sát các lĩnh vực được phụ trách. Đặc biệt ngay sau khi NQ về chính sách hỗ trợ các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 được ban hành, các Tổ đại biểu HĐND Thành phố phối hợp, tập trung giám sát ngay việc thực hiện Nghị quyết để đảm bảo Nghị quyết được áp dụng kịp thời, tích cực và hiệu quả. Thường trực HĐND đã giám sát công tác giải quyết KNCT, tiếp công dân trên địa bàn để nâng cao hiệu quả trả lời KNCT, chỉ ra những bất cập, tồn tại và các ý kiến trả lời cử tri chưa rõ địa chỉ, chưa đúng nội dung và khắc phục tình trạng trả lời không rõ trách nhiệm.

Các đoàn giám sát Thành phố đều có sự tham gia của các Ban HĐND, đại diện sở, ngành, Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố, các Ban Đảng của Thành ủy và được thực hiện với các hình thức phù hợp trong điều kiện đảm bảo yêu cầu phòng chống dịch bệnh, tạo sự đa dạng, tận dụng trí tuệ, kinh nghiệm và chuyên môn. Quá trình theo dõi việc giải quyết các kết luận giám sát, tái giám sát tiếp tục được chú trọng; có văn bản đôn đốc, nhắc nhở đơn vị nếu chậm giải quyết các kiến nghị sau giám sát hoặc đưa vào nội dung chất vấn tại kỳ họp, phiên giải trình của Thường trực HĐND Thành phố.

Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, giải trình cũng được Thường trực HĐND Thành phố Hà Nội hết sức quan tâm. Phiên chất vấn tại kỳ họp thứ 3 HĐND Thành phố là phiên chất vấn trực tiếp đầu tiên của nhiệm kỳ đã diễn ra sôi nổi, thẳng thắn, nghiêm túc, trách nhiệm với tổng số 28 lượt đại biểu phát biểu chất vấn, tranh luận; 16 lượt đại diện UBND Thành phố, Bí thư, Chủ tịch UBND các quận, huyện tham gia trả lời chất vấn.

Bà Phùng Thị Hồng Hà cũng cho rằng, trong kết quả hoạt động giám sát của HĐND thành phố Hà Nội có dấu ấn và vai trò của đội ngũ đại biểu chuyên trách. Nhiệm kỳ 2021-2026, thực hiện Nghị quyết 160 của Quốc hội, đội ngũ 19 đại biểu chuyên trách HĐND Thành phố đảm bảo về số lượng và chất lượng là điều kiện thuận lợi cho việc triển khai các hoạt động nói chung và hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND Thành phố. Để phát huy vai trò của các đại biểu chuyên trách, trong Kế hoạch hoạt động của các Ban đều có sự phân công cụ thể các nội dung tới từng đại biểu chuyên trách, đảm bảo mỗi đầu việc đều có người chủ trì chịu trách nhiệm, người phối hợp, thời gian và tiến độ thực hiện.

“Có thể nói, các đại biểu chuyên trách có vai trò rất lớn và đóng góp quan trọng trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát của HĐND thành phố Hà Nội. Số lượng đại biểu chuyên trách được bố trí như hiện nay, cùng với việc phân công, bố trí từng đại biểu chuyên trách theo dõi từng nhóm nội dung với từng lĩnh vực cụ thể đã giúp hoạt động giám sát bảo đảm sâu, rộng, cụ thể, chuyên nghiệp hơn, theo đến tận cùng vấn đề”, bà Phùng Thị Hồng Hà nhấn mạnh.

Kiến nghị ban hành các hướng dẫn cụ thể về cơ chế giám sát

Để hoạt động giám sát của HĐND thực sự phát huy hiệu quả hơn nữa, thể hiện được tính đặc thù của mô hình chính quyền đô thị, bà Phùng Thị Hồng Hà kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo ban hành các quy định, hướng dẫn cụ thể về cơ chế giám sát, cũng như quy định rõ các hình thức giám sát của HĐND Thành phố, HĐND quận, thị xã với UBND phường khi thực hiện mô hình chính quyền đô thị; quy định cụ thể về thẩm quyền, nhiệm vụ đối với cơ quan giám sát để có thể phát huy vai trò giám sát, vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương.

Đồng thời, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo ban hành các quy định về chế tài sau giám sát, quy định về trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị được giám sát trong việc thực hiện các kết luận giám sát của HĐND Thành phố, quận, huyện, thị xã đặc biệt là trong việc giám sát hoạt động của UBND, Chủ tịch UBND phường tại các quận, thị xã; để đảm bảo Chủ tịch UBND phường thực hiện theo đúng chức trách, nhiệm vụ được giao; tránh trường hợp chủ quan, lơ là trong hoạt động khi không có HĐND phường giám sát.

Bên cạnh đó, cùng với việc tăng số lượng đại biểu HĐND chuyên trách cấp Thành phố cũng cần quy định tăng số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của HĐND quận, thị xã để đảm bảo hiệu quả hoạt động của HĐND. Nhiệm kỳ 2021-2026, HĐND thành phố Hà Nội tiếp tục đề xuất Ban Thường vụ Thành ủy quan tâm, chỉ đạo để bố trí tối đa số lượng đại biểu chuyên trách HĐND quận, huyện, thị xã theo quy định của Luật. Thực tế chỉ ra, việc tăng thêm đại biểu chuyên trách giúp cho hoạt động của HĐND các cấp được sâu hơn, rộng hơn và chất lượng được nâng cao hơn.