“Hành trình hồi sinh” nỗ lực cứu hộ, bảo tồn động vật quý hiếm

Trong 10 năm trở lại đây, tại Vườn Quốc gia Cúc Phương đã cứu hộ bảo tồn trên 2.600 cá thể động vật hoang dã thuộc 75 loài. Trong đó, có rất nhiều loài động vật quý hiếm nguy cấp, điển hình là 20 loài linh trưởng, 34 loài rùa cạn và rùa nước ngọt, cùng với 8 loài thú ăn thịt và tê tê, công má vàng, gà lôi trắng...

Anh Đỗ Đăng Khoa (Trung tâm Cứu hộ Linh trưởng nguy cấp) - người từng tham gia Độ cứu hộ cho biết, từ tiếp nhận đến chăm sóc, chữa trị và phục hồi tập tính, ổn định tâm lý để cứu hộ một cá thể động vật bất kì nào đó là một quy trình kỹ thuật mang tính khoa học, đòi hỏi khắt khe kể cả thời gian, công sức, điều kiện vật chất trên nền tảng là tình yêu thiên nhiên, sự kiên trì và lòng đam mê bất tận. Mỗi cá thể được cứu hộ là một câu chuyện. Chẳng câu chuyện nào giống câu chuyện nào.

Nhưng, sống và đủ điều kiện trở về với mẹ thiên nhiên không biết là may mắn của chúng hay là sứ mệnh của những người làm công tác bảo tồn nhưng đó không những là một hành trình có hậu mà còn là một hành động thức tỉnh lương tri, chạm đến trái tim của nhân loại tiến bộ. Như vậy, mỗi câu chuyện là một “hành trình hồi sinh”.  

Thời gian qua, với nỗ lực trong công tác giáo dục môi trường thiên nhiên, hệ thống các cơ quan, tổ chức, đơn vị làm công tác bảo tồn thiên nhiên nói riêng và các cơ quan có chức năng liên quan nói chung, nhận thức và hành vi ứng xử của cộng đồng đang từng bước thay đổi theo hướng tích cực. Riêng từ năm 2010- 2020, Vườn đã tiếp nhận cứu hộ 3.212 cá thể động vật hoang dã; tiến hành cho ghép đôi sinh sản được 1.443 cá thể động vật hoang dã. Tổ chức tái thả về môi trường tự nhiên các Vườn quốc gia và Khu bảo tồn trên 1.600 cá thể...

Với diện tích khoảng 22 nghìn ha, rừng nguyên sinh Cúc Phương là một hệ sinh thái văn hóa có bề dày lịch sử, bản sắc và vô cùng giá trị. Hệ sinh thái này có tương tác một cách hữu cơ với sự vận động của hệ sinh thái rừng, các tri thức dân gian, các tín ngưỡng dân gian, các nghề thủ công truyền thống, tạo nên nét đặc   trưng vùng đất này. Cũng vì lẽ đó, VQG Cúc Phương luôn đón nhận sự đồng hành và đóng góp nhân lực, vật lực của một số tập thể, cá nhân, gia đình những người có tình yêu thiên nhiên cho nỗ lực cứu hộ, chăm sóc động vật hoang dã và truyền thông giáo dục.

Xuất phát từ những ý nghĩa và thực tiễn trên, ngay từ đầu năm 2022, VQG Cúc Phương đã nghiên cứu, phát triển và chính thức vận hành chương trình “Hành trình hồi sinh”.

Được biết, mọi cá nhân, gia đình, tập thể có nguyện vọng tham gia những “Hành trình hồi sinh” sẽ được tìm hiểu chung về chương trình, về mã số cá thể động vật cụ thể. Vì mỗi cá thể được Vườn ghi dấu bằng mã số riêng, có hình ảnh và câu chuyện liên quan, các mức độ đóng góp cũng như quyền lợi, lịch và chương trình đến thăm động vật hoặc kết hợp tham quan Vườn trong thời gian đồng hành.

Cụ thể, giai đoạn 1 tổ chức vận hành thí điểm Chương trình Cứu hộ linh trưởng nguy cấp; giai đoạn 2 được mở rộng thêm các Chương trình Bảo tồn rùa Cúc Phương, bảo tồn thú ăn thịt và tê tê. Trong số này, các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân lựa chọn các "gói" để tham gia, đồng hành với cán bộ của VQG Cúc Phương trong nỗ lực cứu hộ và bảo tồn các loài, như "Đồng hành", "Kết nối trái tim", "Về nhà"...

Ông Phạm Kiên Cường, Giám đốc Trung tâm Giáo dục Môi trường và Dịch vụ, (VQG Cúc Phương) cho hay, một cá thể động vật được hồi sinh, tưởng chừng như chỉ là một “hạt muối bỏ bể”. Nhưng không phải thế. Dưới góc độ thực tiễn, một cá thể thôi, nhưng cũng sẽ góp phần làm hồi sinh quần thể loài đó trong tự nhiên. Chính từ những “mầm sinh” này sẽ góp phần làm nên sự hồi sinh của một góc rừng và xa hơn là đa dạng sinh học của một cánh rừng, của mẹ thiên nhiên đất nước. Chỉ một cá thể bé nhỏ thôi, nhưng đó chính là kết quả sau   nỗ lực tuyệt vời của đội ngũ những người làm công tác cứu hộ, bảo tồn động vật hoang dã. Đó là hồi chuông cảnh tỉnh những ai ngoài kia còn đang quay cuồng với những suy nghĩ và hành vi xấu với động vật hoang dã, với mẹ thiên nhiên.

Với việc tiếp tục đẩy mạnh "Hành trình hồi sinh", cùng với Tour "Về nhà", Vườn Quốc gia Cúc Phương đã bước đầu khép kín ý tưởng cho phép công chúng và xã hội tham gia vào nỗ lực bảo tồn thiên nhiên. Hoạt động này sẽ làm lay động thêm rất nhiều tổ chức, cá nhân hơn nữa để "mẹ thiên nhiên" ngày càng trở nên tươi đẹp".