Hà Nội: Xây dựng các mô hình xã hội hóa xử lý ô nhiễm làng nghề

Phân loại mức độ ô nhiễm

TP Hà Nội hiện có 1.350 làng nghề và làng có nghề. Tình trạng ô nhiễm ở các làng nghề vẫn ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống của người dân và sự phát triển bền vững của chính các làng nghề. Trước thực trạng đó, UBND TP Hà Nội đã phê duyệt Đề án bảo vệ môi trường làng nghề trên địa bàn thành phố Hà Nội đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; theo đó triển khai rà soát, đánh giá, phân loại làng nghề trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, thời gian qua, Sở đã tiến hành phân loại mức độ ô nhiễm tại các làng nghề để xem xét, đánh giá, đề xuất biện pháp quản lý (xử lý ô nhiêm hoặc di dời) để giảm thiểu ảnh hưởng tới môi trường; nhất là đối với các làng nghề nhất là các làng nghề trọng điểm. Kết quả khảo sát, lấy mẫu và phân tích môi trường tại 65 làng nghề cho thấy, có 06/65 làng nghề đạt chuẩn không ô nhiễm môi trường nước và môi trường không khí và môi trường đất; có 13 làng nghề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đối với môi trường nước và môi trường không khí hoặc môi trường đất; có 05 làng nghề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đối với môi trường nước và ô nhiễm môi trường không khí

Cụ thể về môi trường nước có 40 làng nghề ô nhiễm nước nghiêm trọng, 17 làng nghề ô nhiễm và 8 làng nghề không ô nhiễm. Trong khi đó, môi trường không khí tại 12 làng nghề ô nhiễm nghiêm trọng, 10 làng nghề ô nhiễm, 43 làng nghề không ô nhiễm. Theo đánh giá môi trường đất, 28/65 làng nghề có 3 làng nghề ô nhiễm nghiêm trọng, 2 làng nghề ô nhiễm và 23 làng nghề không ô nhiễm.

Xây dựng mô hình xã hội hóa

Đểbảo vệ môi trường làng nghề trên địa bàn, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo, từ nay đến năm 2020, Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố tiếp tục thực hiện nhiệm vụ “Rà soát, đánh giá, phân loại làng nghề”. Theo đó, năm 2019, sẽ rà soát, đánh giá phân loại 128 làng nghề.

Đặc biệt, năm 2020 rà soát đánh giá phân loại 107 làng nghề; xây dựng và thực hiện kế hoạch truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng tại các khu vực làng nghề trong giai đoạn 2018 – 2020 với mục tiêu cụ thể trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường làng nghề; tăng cường năng lực cho các cán bộ làm công tác quản lý môi trường làng nghề cấp cơ sở; nâng cao nhận thức và huy động sự tham gia của các nhóm cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trường làng nghề; khuyến khích các hoạt động sản xuất hướng tới xây dựng làng nghề sinh thái thân thiện với môi trường; triển khai xây dựng hệ thống quan trắc tự động để kiểm soát ô nhiễm môi trường làng nghề; nghiên cứu tính khả thi và xây dựng mô hình xã hội hóa để xử lý ô nhiễm nước thải làng nghề;  xây dựng đơn giá xử lý nước thải làng nghề.

Cụ thể hóa nhiệm vụ trên, Thành phố giao Sở Tài nguyên và môi trường hướng dẫn các quận huyện có làng nghề rà soát, tổng hợp báo cáo UBND Thành phố tiếp tục thực hiện đánh giá, phân loại theo mức độ ô nhiễm môi trường đối với các làng nghề còn lại để bổ sung vào phụ lục 1 của Đề án Bảo vệ môi trường làng nghề, tiến tới 100% các làng nghề được rà soát, đánh giá, phân loại theo Thông tư 31/2016 của Bộ Tài nguyên và Môi trường để có kế hoạch xử lý ô nhiễm phù hợp với từng loại hình sản xuất, với điều kiện thực tế của địa phương.

Đồng thời, đôn đốc UBND các quận, huyện chỉ đạo UBND xã, phường, thị trấn căn cứ chức năng nhiệm vụ của Đề án khẩn trương hoàn thiện phương án bảo vệ môi trường tại các làng nghề trình UBND quận, huyện phê duyệt; thiết kế mạng lưới quan trắc và đầu tư xây dựng, vận hành hiệu quả hệ thống quan trắc tự động phục vụ kiểm soát ô nhiễm tại 80 làng nghề trên địa bàn thành phố Hà Nội theo Quyết định số 14/QĐ-UBND ngày 02/01/2013 của UBND Thành phố.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm mà TP xác định thực hiện từ nay đến năm 2020 là triển khai đầu tư xây dựng và vận hành các mô hình thí điểm xử lý ô nhiễm theo công nghệ tiên tiến và phù hợp với các nhóm làng nghề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng theo các loại hình sản xuất khác nhau được đầu tư theo mô hình dự án cấp bách được Thành phố hỗ trợ 100% kinh phí. Cùng với đó, nghiên cứu triển khai các mô hình xử lý ô nhiễm môi trường phù hợp với điều kiện thực tế của từng làng nghề.

Được biết, thời gian qua Thành phố đã kêu gọi đầu tư các dự án xử lý môi trường làng nghề gồm 08 dự án xử lý nước thải, rác thải tại các làng nghề trên địa bàn các huyện Quốc Oai, Mê Linh, Hoài Đức, Thường Tín với tổng vốn đầu tư dự kiến là 569 tỷ đồng và kêu gọi đầu tư 48 cụm công nghiệp phát triển làng nghề trên địa bàn các huyện Phúc Thọ, Thạch Thất, Quốc Oai, Hoài Đức, Thanh Oai, Thường Tín, Ứng Hòa, Phú Xuyên, Chương Mỹ, Thanh Trì và quận Hà Đông với tổng vốn đầu tư dự kiến gần 9.000 tỷ đồng.