Điện Biên: Những “án tử” từ ăn nấm độc

Có nhiều loại nấm có thể ăn được nhưng nhiều loại nấm cũng là “án tử” cho những người ăn phải.

Câu chuyện xảy ra tại bản Nậm Pang, xã Nậm Khăn, huyện Nậm Pồ, vào tối 3/4, thấy có nấm mọc ở bìa rừng giống với loại nấm mà gia đình đã từng ăn nên 2 anh em  Lý A Cự (sinh năm 2008) và Lý A Bia (sinh năm 2005) đã hái về nấu ăn. Sáng hôm sau, người dân phát hiện Cự chết tại chỗ, còn Bia mặc dù đã tím tái toàn thân nhưng vẫn có thể nói chuyện nên được đi cấp cứu.

Ngồi trước hiên một ngôi nhà gỗ tại (Điện Biên), chị Lầu Thị Tùng hướng đôi mắt thất thần nhìn về phía xa ngồi nhớ người con Lý A Cự đã mất. Người dân nơi đây cho biết, mỗi lần nhắc đến nó, chị đều không cầm được nước mắt mà thốt lên: “Tôi ân hận lắm! Do nó không phải đi học, tôi để nó đi chăn trâu trên nương nên nó hái nấm rừng ăn mà chết như thế. Lúc biết tin, tôi đến thì đã không thể gặp con lần cuối…”.

Những ân hận muộn màng của chị Tùng, cũng là nỗi lòng của chị Vàng Thị Si – mẹ của Lý A Bia. Nhưng chị Si đã từng có những giây phút hy vọng khi được gặp con lúc nó còn tỉnh táo. Nhưng hy vọng chỉ lóe lên rồi dập tắt, sau 2 ngày nỗ lực điều trị, bệnh viện trả Bia về do không còn khả năng hồi phục, rồi mất sau đó ít ngày...

Những giờ phút cuối cùng bên con, phải tận mắt chứng kiến sự đau đớn, dằn vặt của đứa con mình dứt ruột đẻ ra và cũng là trụ cột chính của gia đình, chị Si càng xót xa. Thế nhưng, cũng như chị Tùng, chị Si chẳng thể làm gì khác ngoài nỗi ân hận, hối tiếc muộn màng.

Nạn nhân vụ ngộ độc nấm vào thời điểm chăm sóc, điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Điện Biên.

Sự việc chưa khiến bà con ở Nậm Pang hết bàng hoàng, nỗi đau chưa kịp nguôi ngoai trong những căn nhà dột nát, thì ngày 27/4, tại xã Na Cô Sa, huyện Nậm Pồ, một vụ việc tương tự xảy ra đã cướp đi sinh mạng của cô bé mới vừa tròn 12 tuổi và 2 đứa trẻ khác may mắn thoát “án tử”, nhưng trong tình trạng nguy kịch.

Qua lời kể của người thân trong gia đình, vào cuối giờ chiều ngày 25/4, 3 cháu đi hái nấm cạnh nhà về nấu ăn. Khoảng 7 giờ sáng 26/4 cả 3 cháu đều kêu đau đầu, buồn nôn, đau bụng và cả ngày đều không ăn uống được gì. Lúc đầu, khi người lớn hỏi các cháu đều không nói mình đã ăn nấm. Đến khoảng 7 giờ sáng 27/4, thấy các cháu đau nặng, có nhiều triệu chứng khác thường, hỏi kỹ lại các cháu nói có hái nấm cạnh nhà về nấu ăn nên đã khẩn trương đưa cả 3 cháu ra trạm y tế xã để khám. Khi đến cổng trụ sở UBND xã Na Cô Sa thì cháu Hạng Thị Tang (sinh năm 2008) tử vong, 2 cháu còn lại được khẩn trương chuyển lên cấp cứu tại Trung tâm Y tế huyện Nậm Pồ.

Đến sáng ngày 3/5, ông Giàng A Tủa, Chủ tịch UBND xã Na Cô Sa cho biết, 2 nạn nhân còn lại trong vụ ăn nhầm nấm độc xảy ra trên địa bàn vừa qua là Giàng Thị Sư (sinh năm 2014) và Hạng Thị Phua (sinh năm 2006) đều đã tử vong…

Được biết, gia đình 3 cháu có hoàn cảnh rất khó khăn, bố mẹ thường xuyên phải đi làm nương xa nên bọn trẻ ở nhà tự chăm sóc lẫn nhau. Chính vì vậy, người lớn không thể kiểm soát con mình chơi gì, ăn gì hay phải đối mặt với những nguy cơ nào.

Không riêng trẻ em, tình trạng người dân hái nấm mọc tự nhiên về ăn không phải hiếm. Việc kiểm soát hàng ngày của chính quyền hay các cơ quan chức năng là hết sức khó khăn, nên biện pháp có thể áp dụng là đẩy mạnh công tác truyền thông, để nâng cao nhận thức của mỗi người dân. Tuy nhiên, điều này lại phụ thuộc rất lớn vào ý thức và hiểu biết của người dân.

Hiện nay, đang vào thời điểm chuyển mùa, những cơn mưa đầu mùa làm cho mặt đất ẩm ướt là môi trường thuận lợi cho hệ sinh vật rừng phát triển, trong đó có các loại nấm. Với cuộc sống gắn liền với nương, với rừng của đại bộ phận đồng bào vùng cao, trong nhiều ngôi nhà nhỏ, nấm là món ăn quen thuôc, thậm chí là thức ăn chính trên mỗi mâm cơm. Thế nhưng, hệ lụy từ sự không hiểu biết, phân biệt các loại nấm lại khôn lường.

Theo khuyến cáo của bác sĩ Hồ Duy Khánh, Khoa Điều trị tích cực và chống độc, Bệnh viện đa khoa tỉnh Điện Biên, thì quan trọng nhất là cần nâng cao hiểu biết của mỗi người dân. Nếu không may ăn phải nấm độc thì ngay khi còn tỉnh táo hãy cố gắng móc họng gây nôn, rồi đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu. Tuy nhiên, cách tốt nhất là không ăn nấm mọc tự nhiên, nhất là các loại nấm lạ, màu sắc sặc sỡ, để tránh những sự việc đau lòng, đáng tiếc như vừa qua.

Thống kê hàng năm trên địa bàn tỉnh Điện Biên có tới hàng chục vụ việc ngộ độc nấm được ghi nhận. Trong đó, đã có những cái chết thương tâm khiến không ít người phải xót xa, song dường như, điều đó vẫn chưa đủ sức răn đe đối với một bộ phận người dân vùng cao. 2 vụ việc ngộ độc nấm liên tiếp xảy ra chỉ trong vòng 1 tháng vừa qua tại huyện biên giới Nậm Pồ khiến 5 đứa trẻ phải thiệt mạng chính là lời cảnh báo trước mối đe dọa từ nấm rừng.