Đất nhà thờ họ được cấp sổ đỏ khi đang tranh chấp: Cần xác minh rõ nguồn gốc đất

Phá khóa vào hương khói cho tổ tiên

Gần 200 đinh dòng họ Nguyễn Lai ở xã Ngọc Mỹ ngày rằm và mồng 1 hàng tháng, Tết và ngày giỗ chạp hàng năm đều phải phá khóa cửa của nhà thờ họ vào hương khói cho gia tiên. Một cụ cao niên trong họ Nguyễn Lai xã Ngọc Mỹ cho biết, từ năm 2009, bà Đối mất, các con bà đi lấy chồng, nhà cửa bị khóa bên ngoài, nên mỗi khi muốn thắp hương cho gia tiên chúng tôi bắt buộc phải phá khóa. Lúc đầu, con cái bà Đối và dòng họ Nguyễn Lai thay khóa liên tục, vì bên này phá, bên kia cũng phá và tất nhiên mỗi lần phá là một lần thay khóa mới.

Qua quan sát, nhà thờ họ Nguyễn Lai đang bị xuống cấp nghiêm trọng, nhiều vệt nứt chạy dài, gỗ bị mọt, ngói bị gãy nhiều chỗ, dột thành vũng, nền nhà bị hỏng nặng… cần được trùng tu, tôn tạo sớm, nếu không nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.

Nhà thờ họ Nguyễn Lai đang tranh chấp

Theo ông Nguyễn Lai Xuân, người được dòng họ ủy quyền cho biết, họ Nguyễn Lai đã góp tiền và rất muốn xây dựng lại nhà thờ họ cho khang trang hơn, nhưng khổ nỗi đang tranh chấp nên mọi việc không thể tiến hành. Chúng tôi thấy rất khổ tâm, thấy hổ thẹn với gia tiên vì chủ quan nên đã bị họ chiếm mất đất nhà thờ họ.

Ông Xuân cũng khẳng định, dòng họ sẵn sàng thương lượng trên góc độ tình cảm với các con bà Đối, nếu họ tình nguyện trả lại đất cho dòng họ, còn không dòng họ chúng tôi sẽ đấu tranh đến cùng. Kể cả sắp tới hai bên phải ra tòa.

Khi hỏi về nguồn gốc đất của dòng họ Nguyễn Lai, bản thân ông Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND xã Ngọc Mỹ cũng không nắm rõ lịch sử nguồn gốc đất, với lý do ông là thế hệ sau. Ngày 9/5/2017, UBND xã Ngọc Mỹ lập Báo cáo số 139 BC/UBND gửi UBND huyện Quốc Oai và Ban tiếp công dân huyện rất qua loa, Báo cáo có nội dung: Việc xác minh làm rõ hồ sơ cấp GCNQSDĐ cho bà Nguyễn Thị Đối năm 1994 còn chưa cụ thể, cần xác minh lại. Vậy vấn đề chưa cụ thể ở đây là cần phải có những bằng chứng pháp lý nào?! Không thấy xã Ngọc Mỹ nêu ra.

Trong khi, gần 200 đinh trong dòng họ Nguyễn Lai, già, trẻ đều khẳng định đấy là đất của dòng họ. Bản thân gia đình bà Đối trước đây được dòng họ cho ở nhờ và hương khói cho tổ tiên.

Chính quyền lên tiếng

Ông Nguyễn Tiến Dũng cho rằng: Vụ việc đó đúng hay sai thuộc thẩm quyền của huyện Quốc Oai. Hơn nữa đây là thế hệ trước, chúng tôi mới tiếp quản. Nhưng nhìn khách quan, cần xác minh lại nguồn gốc đất trước đây và việc cấp sổ năm 1994 cho bà Đối còn chưa rõ ràng.

Sổ mục kê năm 1990 thể hiện rõ đất nhà thờ họ

Vậy sau khi nhận được đơn khiếu nại của dòng họ Nguyễn Lai, liệu UBND xã Ngọc Mỹ có tìm hiểu, xác minh tài liệu cặn kẽ, khách quan để tìm ra chính xác nguồn gốc đất và ai là chủ nhân của diện tích đất trên? Tiếc rằng, lãnh đạo UBND xã Ngọc Mỹ họp dân cũng chỉ để lắng nghe, ghi chép phản ánh của hai bên mà không dẫn chứng các tài liệu lịch sử, sổ mục kê, bản đồ địa chính và nếu cần thiết phải hỏi các cụ cao niên trong làng sẽ rõ nguồn gốc đất đó là của ai!

Không lẽ cả dòng họ Nguyễn Lai đi chiếm đất của gia đình bà Đối để xây dựng nhà thờ Nguyễn Lai? Về góc độ tâm linh, phong tục tập quán của người Việt Nam chắc chắn không có chuyện đó. Bởi phải có căn nguyên, cả dòng họ mới đứng lên đòi lại đất nhà thờ.

Ông Nguyễn Mạnh Quyền, Bí thư Huyện ủy - Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai cho biết, chủ trương của huyện là vụ việc tranh chấp giữa hai bên nên cho ra tòa để xử lý. Khi đó, cá nhân nào sai, tổ chức nào sai phải chịu trách nhiệm. Nếu như theo lời ông Quyền, các vị lãnh đạo tham gia xác minh hồ sơ để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Nguyễn Thị Đối năm 1994, giờ phần lớn là về hưu, còn lại chuyển công tác khác sẽ truy cứu trách nhiệm ra sao?!

UBND huyện Quốc Oai cần xác minh rõ nguồn gốc đất, căn cứ các tài liệu đất đai gốc, bản đồ địa chính được thể hiện rất rõ nét, đặc biệt, sổ mục kê được lập năm 1990 của xã Ngọc Mỹ thể hiện diện tích đất đứng tên bà Nguyễn Thị Đối, phần ghi chú ghi  rất rõ “nhà thờ họ”! Đây là cơ sở rất quan trọng để đưa ra quyết định có nên thu hồi GCNQSDĐ đã cấp cho bà Đối trước đây hay không. Và UBND huyện Quốc Oai không nên ngồi đó thụ động đợi kết quả xử lý từ Tòa án nhân dân huyện Quốc Oai. Bởi xét tài liệu vụ việc, nếu UBND huyện Quốc trước đây cấp sai luật, phải khắc phục hậu quả.

Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ thông tin tiếp vụ việc.

Bài & ảnh: Doãn Xuân – Phương Linh