Đảm bảo nguồn cung vật liệu cho các dự án trọng điểm tại Quảng NgãiBài 3: Kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng vật liệu khai thác để phục vụ dự án
Song song với việc giải bài toán cấp phép khai thác cho các mỏ vật liệu cung cấp cho dự án cao tốc thì vấn đề kiểm soát việc khai thác đúng, khai thác đủ và đảm bảo chất lượng nguồn vật liệu cũng được các Sở, ngành, địa phương liên quan hết sức chú trọng.
Kiểm soát chất lượng vật liệu
Để đảm bảo việc khai thác tại các mỏ vật liệu cung ứng cho dự án Cao tốc khai thác đúng, đảm bảo chất lượng, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã đề nghị Ban Quản lý dự án 2 xây dựng Kế hoạch giám sát hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu thông thường phục vụ dự án của các Nhà thầu và cung cấp kế hoạch cho các Sở, ngành, địa phương có liên quan để biết, phối hợp thực hiện. Đồng thời, chỉ đạo UBND các huyện Tư Nghĩa, Nghĩa Hành, Mộ Đức và thị xã Đức Phổ kịp thời chỉ đạo các UBND xã, phường tăng cường giám sát, theo dõi các hoạt động khai thác khoáng sản của các Nhà thầu thi công theo đúng kế hoạch khai thác, phạm vi, diện tích, công suất được UBND tỉnh cấp phép.
Đối với các trường hợp khai thác không đúng Giấy phép được cấp, trục lợi chính sách, cung cấp vật liệu không đúng mục đích thì Ban Quản lý dự án 2 phải kịp thời báo cáo cấp thẩm quyền chỉ đạo xử lý.
Theo Ban Quản lý dự án 2, việc giám sát hoạt động khai thác mỏ của Nhà thầu phục vụ dự án được giao nhiệm vụ cho đơn vị Tư vấn giám sát, mỗi mỏ khai thác sẽ có 2 nhân sự tham gia giám sát. Các công việc giám sát bao gồm giám sát kế hoạch khai thác mỏ; giám sát biện pháp bảo vệ môi trường; giám sát trữ lượng thi công khai thác theo giấy phép; giám sát công tác vận chuyển vật liệu; giám sát công tác hoàn nguyên và bàn giao mỏ sau khi hoàn thành khai thác mỏ.
Ông Nguyễn Văn Thống, Phó Trưởng phòng TN&MT thị xã Đức Phổ, cho biết trên địa bàn thị xã hiện có 3 mỏ đất với tổng trữ lượng hơn 1,5 triệu m3 đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi có bản xác nhận nhằm cung ứng cho dự án Cao tốc.
“Về quản lý các mỏ khoáng sản làm vật liệu phục vụ thi công dự án Cao tốc, UBND thị xã đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, UBND các xã hỗ trợ các Nhà thầu thi công trong công tác thỏa thuận bồi thường tại các mỏ khoáng sản phục vụ dự án. Phải đồng hành cùng Nhà thầu thực hiện từ sớm, không để phát sinh vướng mắc, điểm nóng. Đồng thời, tăng cường giám sát, theo dõi các hoạt động khai thác khoáng sản của các Nhà thầu thi công”- ông Thống cho biết.
Cùng với đó, UBND thị xã đã có văn bản kiến nghị Ban Quản lý dự án 2, các Nhà thầu thi công tổ chức đối thoại, cung cấp thông tin về bồi thường cho Nhân dân, báo cáo UBND cấp xã, UBND thị xã trước khi thực hiện. Thường xuyên phối hợp chặt chẽ với UBND thị xã và UBND các xã, phường có mỏ vật liệu sử dụng phục vụ dự án để kịp thời cung cấp, nắm bắt thông tin Nhà thầu vi phạm (nếu có) để chấn chỉnh, xử lý vi phạm theo đúng quy định.
Một số tồn tại cần chấn chỉnh
Đến nay, dự án Cao tốc đoạn Quảng Ngãi – Hoài Nhơn đã thi công đạt khoảng 3.089/14.498 tỷ đồng (giá trị xây lắp), tương đương khoảng 21,3% hợp đồng. Tính riêng trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, dự án đã nhận bàn giao mặt bằng được 58,435/60,3km (đạt 97%), Nhà thầu đã tiếp cận thi công được 57,8/60,3km.
Qua khảo sát tại một số đoạn tuyến, phóng viên ghi nhận sự khẩn trương, nỗ lực thi công đáp ứng tiến độ từ phía nhà thầu. Trên toàn tuyến, nhà thầu thi công đã đào thông 2 trong số 3 hầm xuyên núi với thành tích vượt tiến độ từ 3 – 5 tháng so với kế hoạch trong hợp đồng, triển khai thi công 58/77 cầu, đắp nền đường đạt 3,3/12,1 triệu m3;…
Bên cạnh những thành tích về tiến độ mà dự án đạt được, một số đoạn tuyến thi công vẫn còn tồn tại bất cập về chất lượng nguồn vật liệu san lấp, một số mỏ vật liệu cung ứng được khai thác chưa đảm bảo yêu cầu. Cụ thể, tại đoạn tuyến qua phường Phổ Hòa (Thị xã Đức Phổ), khu vực tiếp giáp với đường Đặng Thùy Trâm nối từ QL 1A đến hồ Liệt Sơn, chất lượng đất đắp chưa đảm bảo khi nguồn vật liệu sử dụng có lẫn đá rất nhiều. Một số đoạn được dùng đá để lu chặt, lộ rõ trên bề mặt. Kế đó là đoạn đang được san gạt nhưng nguồn vật liệu vẫn chủ yếu là đất lẫn rất nhiều đá phong hóa, nhiều cục to với đường kính ước chừng 60cm.
Đối với các mỏ đang hoạt động khai thác cung cấp vật liệu cho dự án, một số mỏ chưa đủ điều kiện để đi vào khai thác như chưa hoàn thành lắp đặt trạm cân để giám sát khối lượng. Cụ thể, tại mỏ cát khu vực Nghĩa Kỳ - Nghĩa Thuận (huyện Tư Nghĩa) đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi cấp Bản xác nhận số 08/XN-UBND ngày 9/11/2023, dù chưa hoàn tất việc lắp đặt trạm cân nhưng đã đi vào khai thác rầm rộ. Vậy thì liệu việc giám sát công suất, khối lượng khai thác sẽ được thực hiện như thế nào?
Tiếp nhận phản ánh của Phóng viên, đại diện Chủ đầu tư cho biết sẽ cho tư vấn giám sát đi kiểm tra, đề nghị đơn vị thi công bóc lên, làm lại những đoạn sử dụng vật liệu san lấp không đảm bảo.
Mặc dù chủ đầu tư và địa phương đều đã đề ra những biện pháp để kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng vật liệu khai thác để phục vụ dự án nhưng đâu đó vẫn xuất hiện những tồn tại, bất cập. Do vậy, để đảm bảo chất lượng chất lượng nguồn cung vật liệu cho dự án cao tốc Bắc – Nam, địa phương cần giám sát chặt chẽ hơn nữa về tính pháp lý cũng như thiết kế, công suất mỏ. Đồng thời, Chủ đầu tư cần kiểm tra kỹ chất lượng nguồn vật liệu đầu vào để đảm bảo chất lượng cho toàn dự án, không để các đơn vị thi công viện cớ vì áp lực tiến độ mà làm ẩu, không đúng theo thiết kế đối với dự án trọng điểm, động lực có ý nghĩa chiến lược quốc gia này!