Rừng thông liên tục bị phá hoại
Hiện tại, khi đi ngang qua tuyến đường QL 14 đoạn qua hai xã Trường Xuân và Nâm N’Jang thuộc huyện Đắk Song (tỉnh Đắk Nông), hình ảnh đầu tiên đập vào mắt chúng tôi là hàng trăm cây thông bị đốn hạ nằm ngổn ngang hai bên đường, đang mục nát theo thời gian. Bên cạnh đó, một số cây thông còn lại cũng bị đầu độc bằng hóa chất đang rủ lá và chết dần theo thời gian.
Qua quan sát thực tế, những cây thông có đường kính trung bình từ 40 - 50cm bị cưa hạ, chặt phá nằm xếp lớp cách đường QL 14 chưa đầy 100m. Có nhiều khu vực thông bị phá và đốt nằm la liệt. Theo những người dân sống lâu năm tại xã Trường Xuân, huyện Đắk Song, rừng thông phòng hộ cảnh quan (rừng thông) dọc tuyến QL 14 được trồng cách đây hơn 30 năm với hằng trăm ha chạy dọc hai bên đường.
Tuy nhiên, trong khoảng 7 - 8 năm trở lại đây, tình trạng phá thông để lấn chiếm đất trồng cây nông nghiệp diễn ra thường xuyên. Đặc biệt, từ năm 2014 đến nay, có nhiều đoạn thông bị phá lên sát mép đường QL 14 để chiếm mặt đường rồi tự ý dựng nhà để ở. “Thông trồng mấy chục năm mới được như vậy nhưng phá thì nhanh lắm, mới có mấy năm mà giờ nhiều khu vực đã trống hoắc” - một người dân ngậm ngùi nói.
Địa phương “bất lực” trong quản lý?
Được biết, rừng thông QL 14 được trồng từ năm những năm 1983 - 1985 với diện tích khi mới trồng trên 400ha, sau hơn 30 năm, đến nay rừng thông QL 14 đoạn qua huyện Đắk Song chỉ còn chưa đầy một nữa. Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Viết Sinh, Phó Chủ tịch UBND huyện Đắk Song (Đắk Nông) cho biết: Thời gian qua, tình hình chặt phá rừng thông để lấn chiếm đất làm nương rẩy, đất mặt tiền dọc tuyến QL 14 xảy ra khá phức tạp. UBND huyện cũng đã thành lập rất nhiều đoàn để cưỡng chế.
Tuy nhiên, do rừng thông cảnh quan QL 14 được quy hoạch nằm xen với khu dân cư và chồng lên hành lang đường bộ nên việc quản lý gặp rất nhiều bất cập, khó khăn. Điển hình, những khu rừng nằm giáp với dân cư thường bị phá hoại bằng nhiều hình thức như: ken, bơm hóa chất vào thân cây thông làm cây chết dần. Ngoài ra, ở những khu vực bị phá trắng, huyện Đắk Song đã chỉ đạo các địa phương và các đơn vị chủ rừng phối hợp trồng mới nhưng cũng bị nhổ bỏ, thậm chí bị đốt phá.
“UBND huyện Đắk Song đã kiến nghị Lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Nông cho phép thành lập Ban Quản lý rừng phòng hộ theo đúng quy định của pháp luật để huyện quản lý hiệu quả. Nếu không được thì cho phép UBND huyện thành lập Ban Quản lý để huyện Đắk Song có đủ chức năng, quyền hạn để quản lý, chứ hiện tại với các chức năng, nhiệm vụ của Ban Lâm nghiệp xã thì rất khó khăn” - ông Sinh chia sẻ thêm.
Đề nghị Công an vào cuộc điều tra
Rừng thông cảnh quan QL 14 được UBND tỉnh Đắk Nông giao cho huyện Đắk Song tiếp quản từ năm 2016, với tổng diện tích khoảng 300ha. Sau đó, UBND huyện Đắk Song đã bàn giao cho các địa phương và giao khoán cho các hộ dân để quản lý, bảo vệ và chăm sóc. Tuy nhiên, do quá trình giao khoán còn nhiều bất cập, chưa phù hợp thức tế nên diện tích đã giao khoán vẫn bị phá hoại.
Trước thực trạng đó, huyện Đắk Song tiến hành ra soát tất cả các diện tích bị lấn chiếm, kiên quyết cưỡng chế trong năm 2019 để trồng lại rừng. Trước đó, UBND huyện Đắk Song đã kiến nghị UBND tỉnh Đắk Nông đưa 50ha rừng thông ra khỏi khu vực rừng phòng hộ cảnh quan QL 14 và đưa vào 100ha để phù hợp với hiện trạng hiện tại. Song, sau khi quyết định phê duyệt 03 loại rừng, UBND tỉnh chỉ đưa ra 22ha.
Liên quan đến vấn đề này, ông Lê Trọng Yên, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Nông cho biết: Sau khi bàn giao cho huyện Đắk Song quản lý rừng thông QL 14, UBND huyện Đắk Song cũng đã tiến hành giao khoán cho các hộ dân theo Nghị định 168 ngày 27/12/2016 của Chính phủ. Tuy nhiên, qua đánh giá của dư luận thì việc giao khoán này có một số vấn đề chưa rõ ràng.
Do đó, Sở NN&PTNT chỉ đạo Hạt Kiểm lâm huyện Đắk Song kiểm tra các đối tượng được giao khoán có đúng quy định hay không? “Sở NN&PTNT kiến nghị UBND tỉnh Đắk Nông chỉ đạo cho Công an vào cuộc điều tra việc một số hộ nhận khoán để thông bị ken chết, phải xác định được các đối tượng và kiên quyết thu hồi những trường hợp không đảm bảo” - ông Yên khẳng định.
