Đắk Lắk: Cấp Giấy chứng nhận QSDĐ, chính quyền làm sai dân lĩnh hậu quả

Bà Lê Thị Bê hiện đang sinh sống và sử dụng toàn bộ diện tích 1.290m2, thửa đất số 56, tờ bản đồ số 06, tổ dân phố 6, thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana, Đắk Lắk. Trên đất có 3 căn nhà ở kiên cố của bà Bê và hai người con. Để tiện sử dụng, bà Bê tiến hành tách thửa để chuyển quyền thừa kế cho các con nhưng không được các cơ quan chức năng và UBND huyện Krông Ana chấp nhận vì theo hồ sơ quản lý địa chính, phần diện tích đất bà Bê yêu cầu tách thửa hiện đã được cấp QSDĐ cho người khác khiến bà rất bức xúc.

Bà Lê Thị Bê kể lại: Gia đình bà đang ở ổn định thì vào năm 2006 ông Phạm Văn Thiềm và ông Trần Văn Toàn có đơn tranh chấp 528m2 trong tổng diện tích 1.290m2 mà bà đã được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ. Ông Thiềm và ông Toàn cho rằng diện tích 528m2 đất này ông Nguyễn Đình Trung (chồng bà Bê) đã sang nhượng cho ông Nguyễn Đình Bản năm 1994 (đã chuyển đi nơi khác ở), sau đó ông Bản sang nhượng lại cho ông Phạm Văn Thiềm và ông Trần Văn Toàn.

Quá trình giải quyết tranh chấp giữa ông Thiềm, ông Toàn và bà Bê, UBND huyện Krông Ana đã công nhận các giao dịch giữa ông Trung với ông Bản và ông Bản với ông Thiềm, ông Toàn là đúng nên đã cấp Giấy chứng nhận QSDĐ cho ông Thiềm. Sau khi được cấp QSDĐ, ông Thiềm đã sang nhượng 242m2, cho hộ ông Phan Quốc Viện và ông Viện tiếp tục sang nhượng cho ông Trần Bá Công.

Hiện nay, diện tích đất trên của ông Trần Bá Công đã thế chấp tại Ngân hàng và đã bị Ngân hàng phát mãi tài sản để thu hồi nợ nhưng không thực hiện được vì toàn bộ thửa đất ông Công thế chấp Ngân hàng đang nằm trong thửa đất 56, mà gia đình bà Bê đã được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ từ năm 1990. Như vậy thửa đất này có 02 Giấy chứng nhận QSDĐ đang có giá trị pháp lý.

Trong diễn biến khác, Sau khi bị UBND huyện Krông Ana cắt diện tích 528m2 đất để cấp QSDĐ cho hộ ông Phạm Văn Thiềm, bà Bê cho rằng cách giải quyết của UBND huyện Krông Ana là không khách quan, không đúng thực tế nên đã có đơn khiếu nại lên UBND tỉnh Đắk Lắk. Sau xem xét sự việc, UBND tỉnh Đắk Lắk đã yêu cầu UBND huyện Krông Ana hủy bỏ quyết định giải quyết khiếu nại vì không đúng thẩm quyền. UBND tỉnh Đắk Lắk nhận định: Tranh chấp giữa ông Thiềm, ông Toàn và bà Bê phải do Tòa án giải quyết vì đất đã được cấp QSDĐ.

Sau đó, UBND huyện Krông Ana đã có các văn bản hủy bỏ quyết định giải quyết khiếu nại. Ngày 13/5/2008, UBND huyện Krông Ana đã ra quyết định số 745/QĐ-UBND thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ đã cấp cho ông Phạm Văn Thiềm đối với diện tích 528m2 và trả lại nguyên hiện trạng ban đầu thửa đất cho bà Lê Thị Bê quản lý, sử dụng.

Thế nhưng, tại thời điểm thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ của ông Thiềm, thì ông này đã sang nhượng 242m2 cho hộ ông Phan Quốc Viện và ông Viện tiếp tục sang nhượng cho ông Trần Bá Công, đến nay UBND huyện Krông Ana cũng chưa có văn bản thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ này.

Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Đình Chiến - Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk cho biết: Quá trình giải quyết khiếu nại có nhiều sai sót do các cơ quan tham mưu chưa đúng nên đã dẫn đến tình trạng này. Tuy nhiên, khi thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ đất của ông Phạm Văn Thiềm thì không thể thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ của hộ ông Trần Bá Công vì đã phát sinh giao dịch mua bán.

Tại điểm d, Điều 106 Luật Đất đai năm 2013 cũng quy định về đinh chính, thu hồi đối với Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai, trừ trường hợp người được cấp Giấy chứng nhận đó đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai.

Hiện nay Giấy chứng nhận QSDĐ cấp cho ông Thiềm trên diện tích 528m2 đã bị thu hồi, do đó Giấy chứng nhận QSDĐ đã cấp cho ông Công với diện tích 242m2 không còn giá trị pháp lý. Tuy nhiên, sau khi thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ của ông Thiềm thì bà Bê nghĩ sự việc đã được giải quyết xong. Đến khi bà Bê đi thực hiện tách thửa để cho con thì mới biết “sổ đỏ” cấp cho ông Trần Bá Công vẫn còn giá trị pháp lý và bà Bê không thể tách thửa nên đã có đơn yêu cầu thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ của ông Công. Song, Giấy chứng nhận QSDĐ của ông Công lại đang được thế chấp tại Ngân hàng và đã bị phát mãi để thu hồi vốn. Do đó, UBND huyện Krông Ana không thể thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ của ông Công có nguồn gốc do ông Thiềm sang nhượng.

Để giải quyết dứt điểm vấn đề này, ông Trần Đình Chiến - Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Krông Ana (Đắk Lắk) xác định: Bà Lê Thị Bê có quyền khởi kiện hành chính tại Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk để giải quyết hai vấn đề về thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ đã cấp cho ông Công và đảm bảo quyền lợi cho người sử dụng đất đã nhận chuyển nhượng.

Trong trường hợp này sẽ phải áp dụng Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước để giải quyết các hậu quả do việc UBND huyện Krông Ana đã giải quyết tranh chấp đất đai và cấp QSDĐ không đúng quy định của pháp luật.