Đà Nẵng đề nghị khẩn Bộ TN&MT chỉ đạo thủy điện xả nước đẩy nhiễm mặn

Theo đó, UBND TP. Đà Nẵng đề nghị Bộ TN&MT chỉ đạo các chủ hồ chứa ở thượng nguồn sông Vu Gia - Thu Bồn vận hành xả nước để đảm bảo chiều cao mực nước tại đập dâng An Trạch tối thiểu đạt +1,4m để có thể vận hành Trạm bơm phòng mặn An Trạch cung cấp nước sinh hoạt cho nhân dân thành phố Đà Nẵng.

Cùng với đó, sớm trình Chính phủ các nội dung liên quan đến việc thành lập Ủy ban quản lý lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn để đảm bảo việc điều hòa, phân phối nguồn nước, giám sát các hoạt động khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước, việc phòng, chống và khắc phục hậu quả tác hại do nước gây ra trên lưu vực.

UBND thành phố cũng thông tin cho hay, từ ngày 31/8 đến 5/9, nguồn nước thô tại cửa thu nước Nhà máy nước Cầu Đỏ bị nhiễm mặn, độ mặn thường xuyên dao động ở mức 260 đến 2.000 mg/l, cao nhất là 2.019 mg/l vào lúc 9h00 ngày 5/9. Theo số liệu quan trắc những ngày qua cho thấy, mực nước tại Trạm bơm An Trạch nhiều thời điểm xuống chỉ còn 0,8m. Cụ thể, ngày 2-9, mực nước dao động từ 1,2-1,9m; ngày 3-9 là 0,8-1,2m; ngày 4-9 là 0,8-1,9m. Những thời điểm mực nước dưới +1,4m thì Trạm bơm An Trạch dừng hoạt động, dẫn tới các nhà máy nước Cầu Đỏ và Sân bay ngưng hoạt động khiến có thời điểm xảy ra thiếu nước cục bộ ở một số khu vực trên địa bàn thành phố.

Theo Điều 2 của Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn ban hành kèm theo Quyết định 1537/QĐ-TTg ngày 7-9-2015 (Quy trình 1537) của Thủ tướng Chính phủ quy định: “Mùa lũ từ ngày 1/9 đến ngày 15/12 và Mùa cạn từ ngày 16/12 đến ngày 31/8 năm sau”.

“Tuy nhiên, với diễn biến thời tiết bất thường năm nay, mặc dù đã sang mùa lũ nhưng nắng nóng vẫn đang tiêp diễn, gây nhiễm mặn nghiêm trọng. Vì vậy, việc các hồ chứa vận hành theo Quy trình vận hành mùa lũ trong tình hình diễn biến nắng nóng hạn hán bất thường như hiện nay sẽ không đảm bảo nhu cầu sử dụng nước tối thiểu ở hạ du”- Văn bản của UBND thành phố nêu rõ.

Song song với đó, căn cứ Điều 11 Quy trình 1537, UBND thành phố cũng có văn bản yêu cầu Công ty Cổ phần thủy điện Đak Mi tăng lưu lượng nước xả về hạ du sông Vu Gia qua cống xả đáy từ 3,2 m3/s như hiện nay lên 12,5 m3/s nhằm đẩy mặn trên sông Cầu Đỏ và duy trì chiều cao mực nước tối thiểu tại Trạm bơm An Trạch từ +1,4m đến +2m để có thể khai thác, đảm bảo nguồn nước sinh hoạt cho nhân dân thành phố.

Trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước không thể đảm bảo việc vận hành theo quy định tại Quy trình 1537, UBND thành phố yêu cầu Công ty có trách nhiệm báo cáo kịp thời để Bộ Tài nguyên và Môi trường thống nhất chỉ đạo việc sử dụng nước ở hạ du phù hợp.

Như báo TN&MT đã phản ánhthời gian gần đây, nhiễm mặn đã ảnh hưởng đến việc cấp nước gây thiếu nước sinh hoạt tại một số khu vực trên địa bàn TP. Đà Nẵng. Sở NN-PTNT Đà Nẵng cho biết, qua kiểm tra việc vận hành của các thủy điện trên thượng nguồn sông Vu Gia theo Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn được ban hành kèm theo Quyết định 1537/QĐ-TTg ngày 7/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ (Quy trình vận hành liên hồ) thì một số nhà máy thủy điện đã không xả nước theo quy trình và ngừng vận hành dẫn đến tình trạng nước sông cầu Đỏ bị xâm nhập mặn, nguồn nước thô tại cửa thu NMN Cầu Đỏ bị nhiễm mặn vượt hàng trăm lần độ cho phép sản xuất nước sinh hoạt.

"Quy trình vận hành liên hồ chứa hiện nay đã bộc lộ một số vấn đề tồn tại, không phù hợp với thực tế nên đề nghị Bộ TN&MT sớm nghiên cứu điều chỉnh theo hướng điều phối nguồn nước xả hợp lý trong mùa cạn và mùa lũ"- ông Hoàng Thanh Hoà, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp Đà Nẵng cho biết.

Đến ngày 12/9, Cục Quản lý Tài nguyên nước (Bộ Tài nguyên và Môi trường) gửi công văn yêu cầu các công ty quản lý, vận hành bốn hồ chứa: A Vương, Đăk Mi 4, Sông Bung 4, Sông Tranh 2 (Quảng Nam) tăng lượng nước xả về hạ du.

Các hồ A Vương và sông Tranh 2 phải vận hành điều tiết với lưu lượng xả tương đương với lưu lượng đến hồ; hồ thủy điện Sông Bung 4 vận hành với lưu lượng xả lớn hơn lưu lượng đến hồ. Riêng hồ Đăk Mi 4 xả nước qua đập về hạ du sông Vu Gia với lưu lượng 12,5 m3/s. Tuy nhiên, lượng nước về ít nên mới chỉ giảm độ mặn tại Nhà máy nước Cầu Đỏ tạm thời.